10.10.12

Το βραβείο Νόμπελ, και οι … γάτες!

Το φετινό βραβείο Νόμπελ της φυσικής, απονεμήθηκε από κοινού σε έναν Γάλλο, και έναν Αμερικανό φυσικό, οι οποίοι (κατά κάποιο τρόπο) απελευθέρωσαν την γάτα από το κουτί της. Και όχι μια οποιαδήποτε γάτα, αλλά μια γάτα που είναι ζωντανή και νεκρή συγχρόνως!


Καλώς ήρθατε στον παράξενο κόσμο της κβαντοφυσικής!

Ο κάθε ένας από τους δυο επιστήμονες, απέδειξε, ανεξάρτητα από τον άλλο, κάτι που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απίθανο: Την μέτρηση, και τον έλεγχο των παράξενων κβαντικών ιδιοτήτων των υποατομικών σωματιδίων, χωρίς όμως τον εξαναγκασμό του σωματιδίου να αποποιηθεί της κβαντικής του συμπεριφοράς!

Ανακοινώνοντας τους νικητές, Serge Haroche του École Normale Supérieure, και David Wineland, του National Institute for Standards and Technology, η σουηδική επιτροπή χαρακτήρισε τα επιτεύγματά τους ως «πρωτοποριακά».

Οι δυο φυσικοί έκαναν τα πειράματά τους το 1995 και το 1996, ανοίγοντας τον δρόμο για ακόμη πιο ακριβή ατομικά ρολόγια, που βασίζονται στις δονήσεις των ατόμων.

Στη συνέχεια, οι εργασίες τους βοήθησαν στην εξέλιξη των κυκλωμάτων για κβαντικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κάτι που αποτελεί τον διακαή πόθο των ερευνητών, και που θα οδηγήσει σε ακόμη πιο ταχείς και πανίσχυρους υπολογιστές.

Οι δυο άνδρες, που είναι και καλοί φίλοι, μπόρεσαν με την εργασία τους να ξεπεράσουν αυτό που πολλοί μέχρι τώρα θεωρούσαν ένα αξεπέραστο εμπόδιο στη μελέτη των σωματιδίων ως κβαντικά συστήματα.

Το εμπόδιο αυτό είχε περιγραφεί με ιδιαίτερη επιτυχία μέσα από το διάσημο πείραμα σκέψης της γάτας του Schrödinger.

Πρόκειται για πείραμα που πρότεινε ο Αυστριακός φυσικός Erwin Schrodinger το 1935, προκειμένου να δείξει τα παράλογα συμπεράσματα της κβαντοφυσικής, όταν αυτή εκτείνονταν πέρα από τον υποατομικό κόσμο των σωματιδίων.

Φαντάστηκε λοιπόν μια γάτα κλεισμένη σε ένα ατσάλινο δοχείο, στο οποίο βρίσκονταν και μια πηγή ραδιενεργού υλικού, ένας ανιχνευτής ραδιενέργειας, και ένα φιαλίδιο υδροκυάνιου. Αν ο ανιχνευτής διαπίστωνε τη διάσπαση ενός ατόμου, θα πυροδοτούσε μια συσκευή που θα θρυμμάτιζε το φιαλίδιο, με αποτέλεσμα τον θάνατο της γάτας.

Με βάση τα ισχύοντα της κβαντομηχανικής, αν το σωματίδιο είχε 50% πιθανότητες να φθαρεί (διασπαστεί), τότε και η γάτα είχε 50-50 πιθανότητες να ζήσει ή να πεθάνει. Στην ουσία, η γάτα θα θεωρούνταν νεκρή και ζωντανή συγχρόνως, μέχρι κάποιος να άνοιγε το κουτί για να δει τι απέγινε. Τότε μόνο η γάτα θα ήταν ή ζωντανή, ή νεκρή.

Οι Wineland και Haroche ανέλαβαν λοιπόν να λύσουν το μυστήριο, με διαφορετικές ο καθένας πειραματικές μεθόδους.

Και όπως αποδεικνύεται από την βράβευσή τους, το πέτυχαν.

Christian Science Monitor
Απόδοση: S.A.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου