Θεσσαλονίκη: Πόλη κτιρίων φαντασμάτων…

Θεσσαλονίκη. Η πόλη που αποστρέφεται το πιο όμορφό της πρόσωπο ή, ακόμα καλύτερα, η πόλη που φτύνει στον καθρέφτη το πρόσωπό της.

Για να το ξεκαθαρίσω σε όποιον αρχίσει να αποκτά εκείνο το πολύ γνωστό επιθετικό ύφος για τον τίτλο του άρθρου.

Την πόλη αυτή, έστω και αν δεν γεννήθηκα εδώ, την αγαπάω, την πονάω και κάνω οτιδήποτε είναι δυνατόν για να την κάνω καλύτερη.

Δεν θα αρχίσω να αναφέρομαι στα κακώς κείμενα με τα graffiti, τα σκουπίδια και τα κατεβασμένα μούτρα στα λεωφορεία, όπως επίσης και στα κινητά μέσα στα λεωφορεία και άλλα πολλά άσχημα.

Θα πάω λοιπόν απευθείας στο θέμα, τα αρχοντικά και τα αστικά σπίτια των εξοχών, της Allatini Degirmeni, της σημερινής Βασιλίσσης Όλγας.

Από τα 168 αρχοντικά και τα άλλα 300 αστικά σπίτια έχουν απομείνει μόνο λίγες δεκάδες.

Τα περισσότερα βρίσκονται σε ερειπιώδη ή ημιερειπιώδη κατάσταση, αφημένα στα χέρια του χρόνου και φυσικά παρατημένα στα χέρια των βανδάλων.

Κάθε βράδυ φροντίζουν να λείπει την επομένη ημέρα μια μπαλαούρα -δηλαδή ένα κολωνάκι-, 30 τούβλα, 15 κεραμίδια και να ανοίγουν όλο και περισσότερα παράθυρα και πόρτες για να βρίσκουν στέγη τα πετεινά του ουρανού, αφού είναι τόσο φιλόζωοι.

Ενiοτε το θράσος φτάνει σε απίθανα σημεία.

Μια παρόμοια εμπειρία έζησα πριν από μήνες, όπου κατά την διάρκεια της ξενάγησης του δήμου Θεσσαλονίκης με τον τίτλο «Βίλλες 2» και φτάνοντας με τους πολίτες μπροστά στο παλιό ιταλικό προξενείο (Βασ. Όλγας 20 ή 26, της οικίας Τζεμποργκά, μετέπειτα Όλμαν και αργότερα οικία Σάλεμ, του 1878) έχασα τη φωνή μου βλέποντας να λείπει όλο το μπαλκόνι του υπερυψωμένου 1ου ορόφου.

Ο βάνδαλος είχε σπάσει με βαριοπούλα όλο το μπαλκόνι-μιλάμε για 20 μέτρα μαρμάρινο μπαλκόνι!

Από τότε περνώ κάθε δεύτερη μέρα και βλέπω τι συμβαίνει: όλα τα λούκια έχουν μετακινηθεί ώστε να βρέχεται ο σοβάς και είναι θέμα ημερών τι θα συμβεί.

Ερείπωση, κατάρρευση και πτώση τίτλων.

Η λέξη αδιαφορία αρχών, φορέων, ιδιοκτητών, όλων μας, δεν έχει δεύτερη στον κόσμο εκτός κι αν συγκρινόμαστε με τους κατά τ’ άλλα συμπαθέστατους Αφγανούς, που κατέστρεψαν τους Ελληνιστικούς Βούδες στην Γκαντάρα με πυροβολισμούς.

Ε, καλά δεν πυροβολήσαμε και τα κτίρια, θα μου πείτε.

Κι όμως, τα πυροβολούμε αυτά τα υπέροχα σκεπτικιστικά κτίρια που έχουν σωθεί λόγω ιδιοκτησιακού και συγκυριών.

Ερείπωση, κατάρρευση και πτώση τίτλων.

Για το ανωτέρω όμορφο αρχιτεκτόνημα υπάρχει ήδη μελέτη -αυτό αφαιρεί πολύ από το κόστος αποκατάστασης του- και συμφωνά με πληροφορίες υπάρχει διαπραγμάτευση με τον δήμο Θεσσαλονίκης και το ιταλικό δημόσιο, ώστε να περάσει στα χέρια του δήμου μαζί με το Νοσοκομείο Λοιμωδών που αμφότερα αποτελούν ιδιοκτησίες του ιταλικού κράτους.

Στην ερώτηση μου προς πάσα δυνατή κατεύθυνση, ποιος μπορεί να προκαλεί αυτές τις φθορές σε ένα τέτοιο κτίριο, η συνήθης απάντηση είναι «Για πήγαινε να δεις στα παλιατζίδικα και τα αντικάδικα τι βρίσκεις. Από κολωνάκια μέχρι ανάγλυφα από υπέρθυρα θυρών και ξυλόγλυπτες ξύλινες επενδύσεις».

Το θέμα είναι τι κάνουμε όλοι μας, γιατί το τί γίνεται σε αυτά τα κτίρια μάς αφορά όλους...

Υιοθετούμε ένα τέτοιο κτίριο και με την βοήθεια της σχετικής εφορίας -της εφορίας Νεωτέρων Αρχαιοτήτων ξεκινάμε ένα τιτάνιο αγώνα για να σώσουμε έστω και ένα από αυτά τα οικοδομήματα που μας απαλλάσσουν για λίγο από την κοσμοκρατορία του μπετόν και της ασχήμιας που κυριαρχεί στο θεσσαλονικιώτικο τοπίο. Ενοχλούμαστε να ακούμε πόσο άσχημη καταντήσαμε αυτήν την πόλη.

Αλλά πραγματικά, ζούμε σε μια άσχημη πόλη με μερικές γωνιές εξαιρετικού κάλλους και ιστορικής σημασίας με λίγο πράσινο γύρω τους.

Προσέξτε την επομένη φορά που θα έρχεστε από το αεροδρόμιο τι δέντρα συναντάτε στον δρόμο σας.

Είναι μόνο εκείνα που ανήκουν στους κήπους των αρχοντικών.

Συγχαρητήρια, καταφέραμε να κάνουμε έναν από τους ωραιότερους δρόμους της Ευρώπης τόσο άσχημο, γκρίζο και δυσλειτουργικό που μας αξίζουν αρνητικά συγχαρητήρια.

Ερείπωση, κατάρρευση και πτώση τίτλων.

Φυσικά για τα άλλα δύο αριστουργηματικά κτίρια που βρίσκονται λίγο πιο πέρα, επί της οδού Βασιλίσσης Όλγας 5 το πρώτο (η οικία Ιωσήφ Ισαάκ Μοντιάνο ιδιοκτησίας κατά 90% του ελληνικού δημοσίου) και στην συμβολή των οδών Βασιλίσσης Όλγας και Γραβιάς 25 το δεύτερο (πρώην ιδιοκτησίας Ζερμέν Χιρς και στα χέρια μεγαλοεργολάβου που διαλύει ότι απέμεινε από το κτίριο σε καθημερινή βάση) δεν μπορεί να γίνει λόγος. Θα καταρρεύσουν τόσο σύντομα όσο δεν φαντάζεστε.

Μια φωτογραφική ομάδα από το 5ο δημοτικό διαμέρισμα φωτογραφίζει σε καθημερινή βάση τις μικρές καταστροφικές αλλαγές.

Αυτό τουλάχιστον γίνεται από ανθρώπους με μεράκι για ό,τι απόμεινε από την παλιά Θεσσαλονίκη αλλά φυσικά δεν φτάνει.

Ερείπωση, Κατάρρευση και πτώση τίτλων.

Ας ξυπνήσουμε.

Οι αρχαιολόγοι ας αφήσουν τα γραφεία τους.

Καιρός να βγουν έξω ώστε να καταγράφουν ζημιές σε καθημερινή βάση.

Οι αρχές να οργανώσουν ομάδες έργου- προέχει να κλείσουν οι πόρτες και παράθυρα που χάσκουν και να αλλαχτούν τα λούκια.

Να χρησιμοποιηθούν, άμεσα, τα Πρώτο Γυμνάσιο επί της Όλγας και η οικία Πετρίδη κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό.

Αλλά ποιος ακούει;

Έχουμε κρίση και μαζεύουμε ευρώ το ευρώ να πληρώσουμε τους δανειστές μας, με το παρελθόν και τους σαθρούς τοίχους θα ασχολούμαστε;

Καλύτερα το τσιμέντο και η εργολαβία.

Η Θεσσαλονίκη κοιμάται, και όταν ξυπνάει και αναμαλλιασμένη πάει μπροστά στον καθρέφτη του δωματίου της, φτύνει με όλη τη δύναμη της το είδωλο της.

Parallaxi