Θεωρίες συνωμοσίας, και ημιμάθεια.

Αισθάνεστε ανήμποροι και αδύναμοι απέναντι στον κόσμο γενικά;

Βλέπετε παντού εχθρούς και απειλές;

Τότε είσαστε πολύ πιο επιρρεπείς στις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας.

Αυτό ισχυρίζονται οι επιστήμονες, ακόμη κι αν οι θεωρίες αυτές αυξάνουν την αδυναμία που αισθάνεστε.

Όπως λέει ένας καθηγητής ψυχολογίας, «αν γνωρίζετε την αλήθεια, που οι άλλοι αγνοούν, αυτό επιβεβαιώνει την δύναμή σας».

Οι σκληροπυρηνικοί όμως συνωμοσιολόγοι, αυτοί δηλαδή που θεωρούν τα εμβόλια επικίνδυνα, ή που δεν πιστεύουν στην κλιματική αλλαγή, σπάνια κάνουν κάτι χρήσιμο για τους εαυτούς τους και την οικογένεια τους, αφού ούτε  μειώνουν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, και ούτε κάνουν εμβόλια στα παιδιά τους.

Οι πραγματικές συνωμοσίες, όπως τα σκάνδαλα Watergate και  Iran-contra, επιτρέπουν στους διάφορους «πειραγμένους» να υπάρχουν, ενώ αυξάνουν τις ανησυχίες τους για την προάσπιση των δημοκρατικών αρχών.

Για παράδειγμα, όλοι όσοι υποστηρίζουν ότι η αιματηρή επίθεση εναντίον παιδιών στο σχολείο Sandy Hook ήταν στημένη, λένε πως προσπαθούν να προστατεύσουν την δεύτερη τροποποίηση του αμερικανικού συντάγματος, για την ελεύθερη οπλοφορία.

Οι προσπάθειες απόρριψης των ψεύτικων πολιτικών πληροφοριών, απλά κάνουν τους συνωμοσιολόγους να πιστεύουν ακόμη περισσότερο στα ψέματα.

Οι επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο αυτό, αλλά το ονομάζουν backfire effect.

Και δυστυχώς, το διαδίκτυο απλά μεγεθύνει το πρόβλημα.

Για κάθε τι που συμβαίνει, πάντα υπάρχει μια περίεργη εναλλακτική θεώρηση, η οποία αμέσως αναρτάται στο ίντερνετ, και διαβάζεται από πολλούς, συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, ημιμαθείς.

Βέβαια, οι θεωρίες συνωμοσίας δεν είναι κάτι το καινούργιο.

Ανέκαθεν υπήρχαν.

Το βιβλίο The Paranoid Style in American Politics, του Richard Hofstadter κυκλοφόρησε το 1965, και παραμένει ακόμη επίκαιρο.

S.A.

New York Times