Άριστους χρειαζόμαστε, και όχι ημέτερους!

Στη συζήτηση για τον δημόσιο τομέα σχεδόν πάντα μπαίνουν εσφαλμένα δεδομένα. Κανείς δεν λέει ότι το Δημόσιο και η λειτουργία του δεν ήταν πάντα έτσι.

Η «επάρατος» Δεξιά, κοινοβουλευτική ή δικτατορική, καθώς και το αληθινό Κέντρο της Ιστορίας δεν έχτισαν αυτό το μπαταλεμένο πράγμα.

Αυτό που ξεχαρβάλωσε το κράτος, κάθε έννοια αξιοκρατίας, αξιολόγησης, ελέγχου και πειθαρχίας, ήταν το ΠΑΣΟΚ.

Ως το 1981 το κράτος μας, με όλα του τα προβλήματα, είχε μια αξιοπρεπή λειτουργία. Δεν έκανε ο καθένας ό,τι του κάπνιζε, κι αν ανήκες στην παντοτινή μειοψηφία κι ήσουν λαμόγιο, άχρηστος, επίορκος τότε έπαιρνες αργά ή γρήγορα τα παπούτσια στο χέρι.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι το δίλημμα δεν είναι αυτό που θέτουν ψευδόμενοι, οι νεοφιλελεύθεροι μαρξιστές από την ανάποδη, οι βλαχογιάπηδες που δεν δούλεψαν ποτέ, μα ποτέ, και που βλέπουν την κοινωνία ταξικά αλλά από την πλευρά των ισχυρών.

Λένε ότι η επιλογή είναι η συντεχνιακή ασυδοσία που εγκαθίδρυσε ο βαλκανικός σοσιαλισμός μας, που ξεκίνησε με κοτλέ, μούσι και ζιβάγκο και κατέληξε με γυαλιστερό κοστουμάκι, ξούρα κόντρα και κόκκινη γραβάτα ή η κατάργηση της μονιμότητας, αβέρτα απολύσεις και ιδιωτικοποίηση και του αέρα που αναπνέουμε. 

Δεν λέει κανείς «ένα λεπτό, ρε παιδιά, έχουμε άλλο ιστορικό παράδειγμα» ενός μικρότερου αλλά αυστηρότερου κράτους, όπου οι προϊστάμενοι είχαν αληθινή εξουσία, οι επιθεωρητές έλεγχαν στ’ αλήθεια τι σόι παιδεία έδιναν οι εκπαιδευτικοί και δεν πήγαινε ένας το πρωί στο υπουργείο Χ να χτυπήσει κάρτες για 10 που έπιναν καφέ στα πέριξ ή πήγαιναν για ψώνια; 

Υπογραμμίζω τη θέση μου, οι επίορκοι, οι άχρηστοι κι οι κοπανατζήδες, οι τελούντες ατιμωτικά αδικήματα, υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντοτε στον δημόσιο τομέα.

Όμως ήταν, είναι και θα είναι μειοψηφία.

Η διαφορά είναι ότι κάποτε αυτό αντιμετωπιζόταν, ενώ τώρα προσπαθούμε ξανά να το αντιμετωπίσουμε, αφού επί χρόνια η πασοκάρα ξεχαρβάλωσε ό,τι μπορούσε να ξεχαρβαλωθεί αλλά κι εμείς συχνά σφυρίζαμε κλέφτικα για «τα δικά μας παιδιά». 

Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι δημόσιοι υπάλληλοι, όπως όλοι οι άνθρωποι, είναι τίμιοι και φιλότιμοι.

Απλά χρειάζονται κίνητρο.

Αν πάρεις έναν υγιή άνθρωπο και του πεις «θα κάθεσαι, θα μετράς τις γωνίες στο ταβάνι και θα πληρώνεσαι», στον μήνα πάνω θα έρθει και θα σου ζητήσει να του δώσεις κάτι να κάνει, για να μην του στρίψει.

Λίγοι, υπαρκτοί αλλά λίγοι, όσοι επιθυμούν την αργομισθία και τους αρέσει. 

Η πολιτική ηγεσία επέτρεψε την ατιμωρησία, την επικράτηση της αρχής της ήσσονος προσπαθείας και τον ασύδοτο συντεχνιακό συνδικαλισμό.

Οι νεοφιλελεύθερες Μαρίες Αντουανέτες θέλουν, μεταξύ άλλων, κατάργηση της μονιμότητας, ως εάν αυτή είναι το τέρας που ανέκοψε την πορεία μας προς τη Βαλχάλα της ανάπτυξης.

Δεν υπάρχει σοβαρή χώρα στον κόσμο που να μην έχει έναν σκληρό πυρήνα μόνιμων υπαλλήλων.

Αυτό έχει να κάνει με την πίστη του εργαζομένου, την αίσθησή του ότι ανήκει σε μια υπηρεσία, σε μια ελίτ, που έχει αποστολή την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος, πέρα από κομματικά κριτήρια και αλλαγές κυβερνήσεων.

Η μονιμότητα συνδέεται με τη συνέχεια του κράτους. 

Πλην όμως μονιμότητα δεν σημαίνει ατιμωρησία, όπως την κατάντησε η πασοκάρα, πως ό,τι κι αν κάνεις είσαι πακτωμένος στην καρέκλα με μπετόν ταχείας πήξεως.

Σε όλες τις σοβαρές χώρες, αν ο μόνιμος υπάλληλος αποδειχθεί άχρηστος στην εκτέλεση των καθηκόντων του, συστηματικός κοπανατζής ή τελέσει ατιμωτικά αδικήματα, παίρνει πόδι.

Δεν θα τον απολύσεις γιατί έκανε τροχαίο, αλλά αν καταδικαστεί αμετάκλητα, π.χ. ως πλαστογράφος, «φακελάκιας», κλέφτης κι απατεώνας, θα φύγει.

Αν τον προσέλαβες ως ηλεκτρολόγο και τελικά δεν ξέρει ν’ αλλάξει ούτε λάμπα, θα φύγει.

Μειοψηφία θα είναι, αλλά θα πρέπει να εντοπίζονται για τα δέοντα, όπως σε όλες τις χώρες που σέβονται τον εαυτό τους. 

Η αξιολόγηση, ο έλεγχος, η πειθαρχία, που οι συντεχνίες αρνούνται, είναι εκ των ων ουκ άνευ και πρέπει να επιβληθούν με ατσάλινο χέρι αλλά και με σεβασμό στην πλειονότητα των καλών ανθρώπων, που ούτε λαμόγια ούτε επίορκοι και τεμπέληδες είναι. 

Ο φθόνος των ιδιωτικών για τη μονιμότητα των δημοσίων είναι απολίτικος και ανόητος.

Ο πραγματικός λαϊκισμός είναι να τον χαϊδεύεις για να διχάζεις την κοινωνία και να νομίζεις ότι έτσι περνάς τις πολιτικές σου. Προσβάλλεις πολύ περισσότερους απ’ όσους πείθεις. 

Ο ιεραρχικός έλεγχος, η πειθαρχία, πάντα με αξιοκρατικά κριτήρια, η ανταμοιβή των άξιων κι η τιμωρία των ανάξιων και προβληματικών είναι ο μόνος τρόπος διοίκησης που παράγει πίστη στον υπάλληλο και έργο για τον λαό. 

Ας αφήσουν λοιπόν μερικοί την ανθρωποφαγία, το τσουβάλιασμα δικαίων και αδίκων, την κατασυκοφάντηση και τον διχασμό των εργαζομένων.

Χρειαζόμαστε σοβαρό κράτος περισσότερο από ποτέ, κι αυτό πρέπει να το στελεχώνουν άνθρωποι που, όταν κάνουν τίμια, σωστά και φιλότιμα τη δουλειά τους, δεν θα φοβούνται τι θα τους ξημερώσει, αντίθετα, οι καλύτεροι θα προσδοκούν και θα λαμβάνουν ηθικές και υλικές αμοιβές. 

Η απάντηση λοιπόν είναι να πετάξουμε τα συντεχνιακά ράκη του μηδενισμού και της ισοπέδωσης και να οργανώσουμε πάλι το κράτος με μέτρο τους άριστους κι όχι τους ημετέρους.

Τόσο απλό είναι.

Φαήλος Κρανιδιώτης

Δημοκρατία