Σημείο καμπής…

Στη γλώσσα των μαθηματικών ορίζεται ως τοπικό ελάχιστο ή σημείο καμπής.

Σε αυτή των οικονομικών επιστημών χαρακτηρίζεται ως το κατώτερο σημείο (trough) της ύφεσης ή ως σημείο ανάκαμψης.

Σε αμφότερες τις περιπτώσεις η έννοια είναι ταυτόσημη.

Τα χειρότερα είναι πίσω.

Η πορεία εφεξής αναμένεται ανοδική με αφετηρία τον «πάτο του βαρελιού».

Είτε για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, εφόσον θεωρηθεί ένας πλήρης οικονομικός κύκλος, είτε βραχυπρόθεσμα, εφόσον μπορεί να υπάρξει μεταγενέστερα ένα δεύτερο ελάχιστο (εξ ου και «τοπικό»), ή αντιστοίχως μία δεύτερη βύθιση (double-dip) σε ύφεση μετά την προσωρινή ανάκαμψη.        

Αντιγράφοντας και... επικολλώντας την περιγραφή αυτή στην περίπτωση της Ευρωζώνης και ειδικότερα της Ελλάδας, η συνειρμική αντίδραση του αναγνώστη μπορεί να ποικίλει αναλόγως με την οπτική γωνία και τη σχετική θέση του ως μονάδας του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου.

Θα μπορούσε να είναι η απαξίωση του ισχυρισμού στα όρια μαγικής εικόνας. Ενδεχομένως να είναι μία σοβαρή επιφύλαξη υπό το άλγος της ανώμαλης προσγείωσης σε ένα περιβάλλον άρσης της βεβαιότητας για το μελλοντικό εισόδημα, της ασφάλειας για την εργασία, της πρόσβασης σε εύκολο δανεισμό.

Άρσης, επίσης, της χαλαρής σχέσης με την αξιοκρατία και την ισονομία.

Ίσως, από την άλλη πλευρά, (η συνειρμική αντίδραση) να είναι μία κρυφή ελπίδα, ένα αισιόδοξο κλείσιμο του ματιού ως σινιάλο σιωπηρής αναμονής ενός καλύτερου μέσο-μακροπρόθεσμου αύριο, μιας περιόδου ανασύνταξης και νηνεμίας μετά την πρωτοφανή καταιγίδα της κρίσης. 
Μεταξύ των προαναφερθεισών στάσεων συμπεριλαμβανομένων των αποχρώσεών τους -λίγο περισσότερο ανοιχτών, λίγο περισσότερο σκούρων- κινείται σε γενικές γραμμές η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών.

Και ως κυρίαρχο «target group», δεξαμενής ψηφοφόρων στην ψήφο των οποίων στοχεύουν τα πολιτικά κόμματα εξουσίας, είναι εύλογο η στρατηγική ενόψει του επερχόμενου «εκλογικού» έτους να χτίζεται, να δοκιμάζεται και να αναθεωρείται πάνω σε αυτή τη βάση, μέσα σε αυτό το πλαίσιο. 
Η επιλογή του πρωθυπουργού κ. Σαμαρά να οριοθετήσει το τέλος της εποχής των Μνημονίων από το βήμα της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης ήταν στις παρούσες συνθήκες η βέλτιστη δυνατή. Είναι ταυτοχρόνως και δρόμος χωρίς επιστροφή. Μαρτυρά δε, κατά τη γνώμη μου, μία οιονεί «υπέρβαση» του υπουργού Οικονομικών από τον πρωθυπουργό με πρωθύστερη προσπάθεια δημιουργίας οράματος και ελπίδας στη μεταμνημονιακή εποχή.  
Από την ομιλία σταχυολογώ τη διακριτική τήρηση αποστάσεων στα θέματα (α) της εναπομείνασας διαδρομής μέχρι την έξοδο και (β) της φορολογικής πολιτικής (μείωση φόρων). Ενώ διατυπώθηκε ξεκάθαρα η συμφωνία στο στόχο-πανάκεια της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013. 
Με προίκα λοιπόν το πρωτογενές πλεόνασμα, ο πρωθυπουργός φαίνεται ότι επισημοποίησε το... μοίρασμα της καρδιάς του.

Η μισή καρδιά φτερουγίζει οραματικά σε ρυθμούς Ελλάδας μετά τη λύτρωση από τον εφιάλτη της τελευταίας τριετίας.

Η άλλη μισή χτυπά μονότονα στο οικονομικό τέμπο που υπαγορεύει η στείρα συνταγή της δημοσιονομικής προσαρμογής, μονωμένη από ερεθίσματα δημιουργικής αναδιαπραγμάτευσης.  
Η στάση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στον αντίποδα, είναι αρκούντως κατανοητή υπό το πρίσμα του διεθνούς πολιτικο-οικονομικού κατεστημένου, αλλά εσκεμμένα αμφιλεγόμενη υπό τη σκοπιά των εσωτερικών εξελίξεων και της εγχώριας τάξης πραγμάτων.

Η γερμανική ηγεμονία, η αποδεδειγμένα ελλιπής μακροοικονομική συνταγή του μνημονίου και ο μονόδρομος της πειθήνιας «αυστηρότητας», ευνοούν τη διαφοροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ ως προς τη ρότα που ακολουθεί το καθοδηγούμενο από τη Γερμανία καράβι της Ευρωζώνης. Την ταύτιση με την αντι-λιτότητα, το αντι-μνημόνιο, το αντι-Μερκελικό μέτωπο.
Στο εγχώριο σκηνικό, ωστόσο, η αμφισημία είναι έκδηλη.

Το φραστικό πυροτέχνημα περί «νομίσματος που δεν είναι φετίχ» παραμονές των εκλογών του Ιουνίου του 2012 προσομοιάζει με τη νωπή ρητορική του κ. Τσίπρα για ύστατη καταφυγή σε μονομερή ενέργεια όπως η στάση πληρωμών, σε περίπτωση που εξωθηθεί ως κυβέρνηση από τους εταίρους-δανειστές.

Κατά την ταπεινή μου άποψη, εσκεμμένα.

Διότι ο (ενιαίος, χωρίς συνιστώσες αλλά με τάσεις) ΣΥΡΙΖΑ δεν επιθυμεί σε αυτή τη φάση να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ούτε να συμμαχήσει ακόμη με άλλα πολιτικά κόμματα στο όνομα της εθνικής συναίνεσης. 
Μόνον με την αβεβαιότητα, την ανασφάλεια και το θυμό του λαού επιθυμεί, για την ώρα τουλάχιστον, να... συμμαχήσει. Συμμαχία εύθραυστη, η οποία όμως αν ευοδωθεί θα έχει ως λάφυρα -εκτός από την εξουσία- και τα θραύσματα από τα συντρίμμια της κατάρρευσης της χώρας. 
Η ρεαλιστική στροφή στην εθνική συναίνεση δε θα αργήσει να τεθεί ως αδήριτη ανάγκη για όλα τα κόμματα εξουσίας... 

Κωνσταντίνος Γκράβας

 Capital.gr