Κίνδυνος στη Συρία για τους απόγονους του Βυζαντίου.

Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως ο Βορειοηπειρώτης οπλαρχηγός Χατζημιχάλης Νταλιάνης έφθασε έως τον Λίβανο και τη Συρία για να ξεσηκώσει την ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα της περιοχής κατά των κατακτητών Οθωμανών.

Ο Χατζημιχάλης, ο οποίος τελικά φονεύθηκε μαχόμενος στο Φραγκοκάστελλο της Κρήτης, εστάλη από τους επαναστατημένους Έλληνες για να εντάξει στη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση φιλικούς πληθυσμούς, οι οποίοι δεν μιλούν ελληνικά, αλλά θεωρούν εαυτούς απογόνους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, της Ρωμανίας.

Οι Έλληνες του 19ου αιώνα είχαν πλήρη συνείδηση ότι η βυζαντινή κληρονομιά τούς συνέδεε με το ποίμνιο του Πατριαρχείου Αντιοχείας, τους Ρουμ Ορτοντόξ (Ρωμιοί ορθόδοξοι) της Συρίας και του Λιβάνου.

Τώρα που δυσάρεστα γεγονότα ξαναφέρνουν τη Συρία στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, είναι χρήσιμο να εστιάσουμε την προσοχή μας -και την προσευχή μας- στους ομόδοξους αδελφούς μας.

Το Πατριαρχείο Αντιοχείας έχει το όνομα μιας ιστορικής πόλεως των ελληνιστικών και βυζαντινών χρόνων, αλλά εδρεύει στη Δαμασκό της Συρίας.

Η Αντιόχεια είναι πλέον τουρκική πόλη, έπειτα από μία περίεργη συνεργασία Γάλλων και Τούρκων εις βάρος της Συρίας κατά τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η περιοχή αυτή λέγεται στα αραβικά Χατάι και στα τουρκικά Ισκεντερούν Σαντζάκ (νομός Αλεξανδρέττας).

Θεωρείται από τη Συρία ως έδαφος παρανόμως κατεχόμενο από τους Τούρκους.

Η Συρία και ο Λίβανος σήμερα είναι δύο διαφορετικά κράτη, αλλά επί αιώνες αποτελούσαν μία ενιαία γεωγραφική και πολιτιστική περιοχή.

Σε παλαιότερα κείμενα αναφέρονται ως Κοίλη Συρία και ως «γόνιμη ημισέληνος», διότι διασχίζεται από ποτάμια και έχει σχήμα μισοφέγγαρου.

Το ποίμνιο του Πατριαρχείου Αντιοχείας αποτελεί μειονότητα και στις δύο χώρες, αλλά διακρίνεται για το μορφωτικό επίπεδό του και την εμπορική δραστηριότητά του. Οι ορθόδοξοι χριστιανοί με την ονομασία Ρουμ Ορτοντόξ διαλαλούν ότι είναι απόγονοι του Βυζαντίου, της Ελληνορθόδοξης Αυτοκρατορίας.

Η λέξη «Ρουμ» χρησιμοποιήθηκε από Αραβες και Τούρκους για να υποδηλώσει καθετί σχετικό με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Προέρχεται από τη Νέα Ρώμη - Κωνσταντινούπολη και από τη λέξη «Ρωμανία», που ήταν επί 11 αιώνες το επίσημο όνομα της αυτοκρατορίας.

Οι Ρουμ Ορτοντόξ της περιοχής ζουν από τον 7ο αιώνα μ.Χ. μέσα σε μία πλημμυρίδα μουσουλμάνων, Αράβων και Τούρκων.

Παρά ταύτα διατήρησαν με πείσμα την πίστη τους και τις παραδόσεις τους. 

Σήμερα όλοι μιλούν την αραβική γλώσσα, αλλά στη θεία λειτουργία χρησιμοποιούν και τα ελληνικά.

Στο μοναστήρι της Παναγίας Σεντνάγια κοντά στη Δαμασκό άκουσα πριν από 30 χρόνια χορωδία μικρών παιδιών που έψαλλε και στις δύο γλώσσες.

Το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αντιοχείας διοικεί το Ορθόδοξο Πανεπιστήμιο του Λιβάνου με την περίφημη Θεολογική Σχολή «Αγιος Ιωάννης Δαμασκηνός», η οποία εδρεύει στο όρος Μπαλαμάν (Μπελεμέντειος Σχολή).

Στα τέσσερα χρόνια φοίτησης οι σπουδαστές μαθαίνουν καλά τα αρχαία και τα νέα ελληνικά.

Εξάλλου, βάσει του Συντάγματος του Λιβάνου, οι ορθόδοξοι χριστιανοί ορίζουν πάντα τον υπουργό Εξωτερικών και ακόμη έναν υπουργό.

Βάσει της κατανομής μεταξύ θρησκευτικών ομάδων, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι καθολικός μαρωνίτης, ο πρωθυπουργός μουσουλμάνος σουνίτης και ο πρόεδρος της Βουλής μουσουλμάνος σιίτης.

Το ποσοστό των ελληνορθοδόξων ανέρχεται στο 5% του συριακού πληθυσμού και στο 12% του λιβανικού πληθυσμού. 

Οι περισσότεροι μητροπολίτες του Πατριαρχείου Αντιοχείας έχουν σπουδάσει στην Ελλάδα και γνωρίζουν άριστα τη γλώσσα μας.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και ο Πατριάρχης Ιωάννης, καθώς και ο απαχθείς αδελφός του, ο μητροπολίτης Βεροίας (Χαλεπίου) Παύλος.

Ο τίτλος του θυμίζει ότι το σημερινό αραβικό Χαλέπι ήταν στην ελληνιστική περίοδο η Βέροια της μακεδονικής Δεκαπόλεως. 

Πρώτιστη μέριμνα της Ελλάδος πρέπει να είναι η προστασία της ελληνορθόδοξης μειονότητας από ενδεχόμενες αγριότητες των ισλαμιστών ή άλλων φανατικών.

Να στηρίξουμε τους απογόνους του Αλεξάνδρου και του Βυζαντίου.

Σπύρος Λίτσας

Δημοκρατία