Η επαναφορά στην αβεβαιότητα…

Το παρόν κείμενο είναι συνέχεια της προηγούμενης ανάλυσης της 29-5-2013 με τίτλο "Το φράγμα έσπασε".

Σε αυτό περιέγραφα την τότε διαμορφούμενη κατάσταση με τη ΝΔ να προηγείται με 27-28%, τον ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθεί με περίπου 2% διαφορά, τη ΧΑ στο 12%, το ΠΑΣΟΚ στο 8-7% οι ΑΝΕΛ  στο 7%, το ΚΚΕ και τη ΔΗΜΑΡ στο 5-6%.

Σε αυτό το κείμενο θα αναφερθώ στην παρούσα κατάσταση και στις αιτίες που την προκάλεσαν καθώς και στις ενδεχόμενες μελλοντικές εξελίξεις στο βαθμό που μπορούν να προβλεφτούν.

Αναφορικά με τη ΝΔ, ο κυριότερος παράγοντας που έχει οδηγήσει στην αύξηση του ποσοστού της σε σχέση με 5 μήνες πριν (περίπου 29-29,5%) είναι η επιστροφή ψηφοφόρων κυρίως από τους ΑΝΕΛ αλλά και σε μικρότερο βαθμό από τη ΧΑ.

Παρά τις προσδοκίες, η εκλογική δύναμη της ΧΑ δεν μειώνεται όσο θα ανέμενε κανείς, ούτε μεταφέρεται στη ΝΔ εξ ολοκλήρου.

Έτσι ενώ τον Αύγουστο η ΝΔ βρισκόταν στο ποσοστό που είχα αναφέρει  στην προηγούμενη ανάλυση  λίγο πάνω από το 27%, μετά τα τραγικά γεγονότα φτάνει στο 29% (άρα μπορούμε να διαγνώσουμε μια σίγουρη απώλεια περίπου 1,5% από τη δύναμη της ΧΑ προς τη ΝΔ).

Η διαφορά από το ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο της δολοφονίας αυξήθηκε απότομα περίπου στο 2% (είχε μικρύνει η διαφορά μετά την υπόθεση της ΕΡΤ)  για να κλείσει ταχύτατα με τη διαρροή ψηφοφόρων από τη ΧΑ προς το ΣΥΡΙΖΑ με αποτέλεσμα το δεύτερο κύμα διαρροών να μειώσει τη διαφορά στο περίπου 0,5%.

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη πλευρά πέρασε με αισιοδοξία το καλοκαίρι, αναμένοντας ότι με την επικοινωνιακή αντεπίθεση του φθινοπώρου θα περάσει μπροστά στις δημοσκοπήσεις.

Παρόλα αυτά, τόσο εξαιτίας της μη διάθεσης για μαχητικές κινητοποιήσεις, όσο και εξαιτίας των συγκλονιστικών εξελίξεων στα δεξιά του πολιτικού φάσματος, ήταν αδύνατο για το κόμμα να επιβάλει την ατζέντα του και περιορίστηκε στη διαχείριση της επικαιρότητας.

Παρότι φαινόταν  το καλοκαίρι  ο ΣΥΡΙΖΑ έτοιμος  να περάσει πρώτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις, στη συνέχεια η δυναμική του ανακόπηκε και μετά τις πρώτες μέρες της δολοφονίας ήταν ευδιάκριτα δεύτερο κόμμα αν και με την μετανάστευση ψηφοφόρων τόσο της Χρυσής Αυγής όσο και με τη συσπείρωση ευρύτερων αριστερών δυνάμεων φαίνεται να μειώνει τη διαφορά για ακόμη μια φορά στο περίπου 0,5%.

Η ΧΑ πέρασε ένα καλοκαίρι γεμάτο ελπίδες, καθώς οι εταιρείες δημοσκοπήσεων την εμφάνιζαν στο 13% ενώ μερικές της έδιναν ακόμη περισσότερο. 

Έχοντας εξαντλήσει τα περιθώρια άντλησης ψήφων από εξωκοινοβουλευτικούς σχηματισμούς και με δεδομένο ότι το κόμμα του Καμένου πλέον συγκρατούσε το 5% των εναπομενόντων ψηφοφόρων του, το μόνο και πλέον ευάλωτο κομμάτι άντλησης δύναμης ήταν η δεξιά πτέρυγα της ΝΔ.

Τυχόν επιτυχία σε αυτό το σημείο θα άλλαζε άρδην την πολιτική κατάσταση, οδηγώντας τη ΝΔ στη δεύτερη θέση και το ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη, με συνέπεια την πρόκληση ανεξέλεγκτων εξελίξεων. 

Μετά τα γεγονότα που συνέβησαν, η πρώτη αντίδραση ήταν η πτώση της δύναμης της από το πέριξ του 13% στο 11%, ενώ τις επόμενες ημέρες υπήρξε μια περαιτέρω  πτώση η οποία όμως δεν είναι εξακριβωμένο σε τι έκταση συνέβη και συμβαίνει και αυτό εξαιτίας της προβληματικής πλέον εκτίμησης της δύναμης της ΧΑ. 

Εξαιτίας των τελευταίων γεγονότων μέρος των ψηφοφόρων ή των συμπαθούντων της Χρυσής Αυγής  φοβούνται να τοποθετηθούν σε δημοσκοπήσεις στηρίζοντάς τη και αντίθετα δηλώνουν ότι ανήκουν στην αδιευκρίνιστη ψήφο ή ότι θα στηρίξουν άλλο κόμμα.

Αυτό το παρατηρούμε ξεκάθαρα αν δούμε την κατακόρυφη αύξηση του ποσοστού της αδιευκρίνιστης ψήφου.

Ως εκ τούτου, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις η ΧΑ έχει πρόθεση ψήφου 8,5-9,5%,αλλά αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς μάλλον πρέπει να υπολογίσουμε προς όφελος της και σημαντικό τμήμα της  προκύπτουσας από αυτή αδιευκρίνιστης ψήφου (εάν δούμε και άλλα στοιχεία γίνεται ισχυρότερη η πεποίθηση μου ότι, μέρος των ψηφοφόρων που τη συμπαθούν αλλά δεν εκδηλώνουν πρόθεση ψήφου στη δημοσκοπική κάλπη, θα την ψηφίσουν, αν υποθέσουμε ότι αύριο έχουμε εκλογές) δηλαδή πρέπει να εκτιμήσουμε την πραγματική εκλογική της δύναμη σε περίπου 9,5-11,5%.

Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι με την ποινική δίωξη της ΧΑ ως εγκληματικής οργάνωσης, υπήρξε μια παράπλευρη απώλεια, η οποία είναι η μη ευκρινής δημοσκοπική απεικόνιση της πραγματικότητας.

Όμως ο γρίφος της ΧΑ μπορεί να λυθεί μέσω των έμμεσων ενδείξεων.

Που ακριβώς πήγαν οι ψηφοφόροι της ΧΑ; 

Κατά τη γνώμη μου, και λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν καταγραφεί πλήρως τα ακριβή ποσοτικά δεδομένα που θα επέτρεπαν την πλήρη μελέτη του γεγονότος,  θα εξηγήσω τις μετακινήσεις των ψηφοφόρων σύμφωνα με τα ελλιπή δεδομένα που διαθέτω.

Από το αρχικό σημείο εκκίνησης που τοποθετώ στο 13-14% απώλεσε προς τη ΝΔ αρχικά 1,5% και προς τους ΑΝΕΛ 0,5%.

Απώλειες κατέγραψε και προς την αριστερά, συγκεκριμένα προς το ΚΚΕ λιγότερο από 0,5% (ίσως 0,3%) και προς τον ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη φάση (μετά τις 28 Σεπτεμβρίου) άλλο 1%.

Η συνολική βεβαιωμένη απώλεια δύναμης της ΧΑ δεν ξεπερνάει λοιπόν το 3,5-4%.

Η δεύτερη έκπληξη των ημερών είναι η ανάκαμψη της ΔΗΜΑΡ, η οποία ενώ ως τώρα φαινόταν δύσκολο να μπει ακόμη και στη Βουλή, πλέον καταφέρνει να ανασυνταχτεί και να υπερβεί και πάλι  το 4%.

Αυτό πιθανότερα αν συνεχιστεί σαν τάση θα πρέπει να προβληματίσει τον ΣΥΡΙΖΑ καθώς θα δείξει την αποτυχία της κυριαρχίας του στην κεντροαριστερά.

Τόσο η αύξηση της δύναμης της ΔΗΜΑΡ όσο και η επανάκαμψη του ΚΚΕ, το οποίο φαίνεται αργά αλλά σταθερά να πλησιάζει το 7%, σημαίνουν ότι τελειώνει η δεξαμενή άντλησης ψήφων του ΣΥΡΙΖΑ, εξέλιξη που θα οδηγήσει την ΝΔ στην πρώτη θέση, εφόσον επιτύχει να προσελκύσει ψηφοφόρους από τα δεξιά.

Δεδομένης της διαμορφούμενης κατάστασης με το ΠΑΣΟΚ στο κέντρο να αντέχει σε ένα ποσοστό κάτω αλλά κοντά στο 8% και της ΔΗΜΑΡ και του ΚΚΕ με ανοδική τάση, οι προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνονται καλές αυτή τη στιγμή, εφόσον η κυβέρνηση δεν βρεθεί μπροστά σε απρόβλεπτο εμπόδιο.

Ταυτόχρονα το δεξιό πλευρό φαίνεται να ξεκαθαρίζει σιγά σιγά με τη ΧΑ να χάνει το διευρυμένο ακροατήριο της και να παραμένει σε ένα πιο συμπαγές κοινό το οποίο πιθανότερα θα την κρατήσει στη Βουλή , χωρίς όμως να αριθμεί τελικά πάνω από 10%.

Τα αποτελέσματα της πρόσφατης μεταβολής στη δεξιά πλευρά του πολιτικού φάσματος είναι η οριστική (πιθανότατα) ανακοπή της δυναμικής της ΧΑ αλλά όχι η εξαφάνιση της, η πρόσκαιρη ενίσχυση των ΑΝΕΛ (είναι περίπου στο 5-6%) και τελικά η δημιουργία της ευκαιρίας στη ΝΔ για προσέλκυση ψηφοφόρων από αυτή την δεξαμενή με τις κατάλληλες κινήσεις.

Όμως όπως και ο τίτλος αναφέρει τα πράγματα είναι αρκετά αβέβαια δεδομένης της μικρής διαφοράς μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και της δυναμικής αστάθειας που επικρατεί στη δεξιά πτέρυγα μετά την υποχώρηση της ΧΑ.

Μάνθος Καψάλης

Δείτε και αυτό.