Καλώς οι ΗΠΑ παρακολουθούν την Μέρκελ!

Υπάρχει άραγε κάποια εύλογη στρατηγική αιτιολόγηση προκειμένου οι ΗΠΑ να συνεχίσουν, ή και να αυξήσουν την κατασκοπεία τους στις γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών;

Την περασμένη εβδομάδα, οι Γερμανοί πολιτικοί και τα ΜΜΕ ασχολούνται συνεχώς με τις καταγγελίες που θέλουν την αμερικανική NSA να παρακολουθεί το κινητό της καγκελαρίου Μέρκελ.

Για πολλούς, μεταξύ των οποίων και η ίδια η Μέρκελ, αυτό αποτελεί παραβίαση της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ συμμάχων.

Για κάποιους άλλους, πιο κυνικούς, δεν τρέχει τίποτα.

Όπως λένε, όλα τα κράτη κατασκοπεύουν το ένα το άλλο.

Τόσο οι ηθικολόγοι, όσο και οι κυνικοί έχουν τα επιχειρήματά τους.

Και οι δυο όμως δεν λαμβάνουν υπόψη την μεγάλη αξία που έχει η Γερμανία ως στόχος παρακολούθησης από Αμερικανούς και άλλους κατασκόπους.

Υπάρχει ένα μεγάλο παρελθόν κατασκοπείας στη Γερμανία.

Και ενώ παλιά, επί ψυχρού πολέμου, ο βασικός σκοπός των κατασκόπων στο Βερολίνο ήταν οι σοβιετικές προθέσεις, σήμερα η ίδια η Γερμανία και οι κινήσεις της αποτελούν τον βασικό λόγο κατασκοπείας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κι αυτό, όχι μόνο επειδή η Γερμανία έχει αναδειχτεί σε κυρίαρχη δύναμη στην ΕΕ, και στην παγκόσμια οικονομία, αλλά επειδή σε πολλά σημεία είναι μια αδιαφανής δύναμη.

Σίγουρα οι σύμβουλοι της Μέρκελ θα διαφωνούσαν με αυτόν τον χαρακτηρισμό.

Όπως πιστεύουν, η Γερμανία μετά την επανένωση αποτελεί έναν σταθερό παράγοντα οικονομικής και στρατηγικής πολιτικής, καθώς και σωστής δημοσιονομικής τάξης εντός της ευρωζώνης, που σέβεται το διεθνές δίκαιο, και, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις, απέχει από τη χρήση βίας.
Οι ξένοι όμως, ειδικά οι Αμερικάνοι, δεν θεωρούν πως η Γερμανία είναι τόσο εύκολη στο να ερμηνευτεί.

Το Βερολίνο μερικές φορές σκοντάφτει στους στόχους του, όπως π.χ. στη περίοδο της κρίσης στη Λιβύη τον Μάρτιο του 2011.

Όταν οι ΗΠΑ επέμεναν για μια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που να νομιμοποιεί την χρήση στρατιωτικής βίας, η αντίδραση του Βερολίνου ήταν μπερδεμένη.

Στη συνέχεια η κατάσταση μπερδεύτηκε ακόμη περισσότερο, με την αποχή της Γερμανίας από την απόφαση του Σ.Α. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Guido Westerwelle, επέμενε πως η χώρα του δεν αυτοαπομονώθηκε, την ώρα που κάποιοι κατώτεροι αξιωματούχοι διπλωμάτες προσπαθούσαν να μειώσουν την ζημιά που προκλήθηκε στην διεθνή εικονα της Γερμανίας.
Τέτοιου είδους μπερδέματα είναι που καλούνται οι κατάσκοποι να ερμηνεύσουν έξυπνα, αναλύοντας την πολιτική δυναμική, και προβλέποντας τις εξελίξεις.

Θα ήταν περίεργο, αν στο αποκορύφωμα της λιβυκής κρίσης, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι να μην ήθελαμν κάποιες εμπιστευτικές πληροφορίες για τις προθέσεις του Βερολίνου. Βέβαια, όλα αυτά δεν είναι και τόσο σοβαρά μακροπρόθεσμα.

Όλες οι  κυβερνήσεις ψάχνονται εν ώρα κρίσης, όπως απεδείχθη από την κυβέρνηση Ομπάμα αναφορικά με τα συριακά χημικά όπλα το περασμένο καλοκαίρι. Οι στρατηγικές συνέπειες όμως, είναι πάντα ήπιες.

Εν αντιθέσει, οι μακροπρόθεσμες προθέσεις των μεγάλων δυνάμεων ενδιαφέρουν πολύ τους κατασκόπους και τα αφεντικά τους.

Οι προθέσεις της Γερμανίας στα τρία παρακάτω ζητήματα είναι υψίστης σημασίας: Οικονομία, Ρωσία, και Κίνα.
Το πιο σημαντικό από αυτά είναι ο κεντρικός ρόλος του Βερολίνου στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής και εμπορικής πολιτικής, σε συνδυασμό με την πιθανή δημιουργία μιας διατλαντικής εμπορικής και επενδυτικής συμφωνίας.

Κάποιοι Γερμανοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πως οι αποκαλύψεις περί κατασκοπείας θα βάλουν τρικλοποδιά στις συζητήσεις για την συμφωνία, αν και οι οικονομικές πιέσεις που θέλουν πρόοδο στις συζητήσεις μάλλον θα υπερτερήσουν.

Και στις δυο περιπτώσεις, η Κίνα και η Ρωσία θα συνεχίσουν να αποτελούν πονοκέφαλο για το όλο ζήτημα της διατλαντικής συμμαχίας.
Τα τελευταία χρόνια η Γερμανία καθιερώθηκε ως βασικός παίκτης στις ευρωπαϊκές σχέσεις με τη Μόσχα και το Πεκίνο.

Στη περίπτωση της Ρωσίας, η Μέρκελ μετακινήθηκε από μια ήπια στάση, σε μια πιο σκληρή απέναντι στις προσπάθειες του Πούτιν να κυριαρχήσει στους γείτονές του (π.χ. Ουκρανία).

Αυτή η σκλήρυνση της γερμανικής στάσης έρχεται σε μια ώρα που η Αμερική προσπαθεί να επιλέξει την δική της στάση απέναντι στον Πούτιν αναφορικά με την Συρία.

Η πολιτική της Δύσης απέναντι στη Ρωσία θα χρειαστεί σύνθετες διαπραγματεύσεις και παζάρια μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας στα επόμενα χρόνια.
Έτσι, δεν αποτελεί καθόλου έκπληξη το γεγονός ότι οι Αμερικάνοι θέλουν να έχουν (παράνομα αποκτηθείσες) πληροφορίες σχετικά με τις γερμανικές διπλωματικές θέσεις.

Και να μη ξεχνάμε πως η κυβέρνηση Ομπάμα δεν τα έχει πάει πολύ καλά όσον αφορά στην εξασφάλιση της γερμανικής στήριξης μέσα από τα νόμιμα διπλωματικά κανάλια.

Όπως έχει γραφτεί, το Βερολίνο είναι από καιρό «τσαντισμένο» από την απορριπτική στάση των ΗΠΑ απέναντί του στα γεγονότα της Συρίας τον περασμένο Αύγουστο και Σεπτέμβριο.

Η Ουάσιγκτον είχε αδιαφορήσει για τις ανησυχίες και ενστάσεις των Γερμανών σε σχέση με στρατιωτική δράση, πριν αλλάξει ρότα και αφήσει την Μόσχα να αναλάβει τις πρωτοβουλίες.
Στο μέλλον, οι Αμερικάνοι καλά θα κάνουν να συνεργάζονται περισσότερο με τους Γερμανούς, παρά να τους κατασκοπεύουν.

Και οι Γερμανοί με τη σειρά τους θα πρέπει να αναγνωρίσουν πως πολλές πολιτικές τους είναι αδιαφανείς, με αποτέλεσμα να χρειάζονται οι κατάσκοποι…

Αυτό ισχύει με το παραπάνω σε σχέση με την Κίνα.

Την ώρα που η Αμερική έχει πολλές τριβές με το Πεκίνο, η Γερμανία συνεργάζεται αγαστά με αυτό, σε εμπορικό και επενδυτικό επίπεδο. Αυτό όμως προκαλεί ανησυχία στους Αμερικανούς, όσον αφορά στη γερμανική στάση απέναντι σε κάποια μελλοντική κρίση που θα ξεσπάσει για τις ΗΠΑ στην Ασία ή στον Ειρηνικό.

Το συγκεκριμένο σενάριο μπορεί να ακούγεται ως ακραίο, αλλά είναι ήδη δεδομένο πως οι Γερμανοί και οι Κινέζοι συμφωνούν σε πάρα πολλά διεθνή ζητήματα, βάζοντας πάνω απ όλα την ανάγκη διατήρησης της παγκόσμιας σταθερότητας.

Η άποψη είναι ότι το Πεκίνο θεωρεί την Γερμανία ως τον πιο αξιόπιστο σύμμαχό του στη Δύση, και όχι μόνο σε οικονομικά θέματα, αλλά και στρατηγικά.

Η πιθανότητα ενός άξονα Βερολίνου – Πεκίνου δεν είναι καθόλου χίμαιρα.

Όπως και να έχει, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες θέλουν να ξέρουν τα πάντα για το όλο αυτό θέμα.

Βέβαια, τίποτα από τα παραπάνω δεν δικαιολογεί τους κοριούς στο κινητό της Μέρκελ. Πόσο δε μάλλον την αποκάλυψή τους.

Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου υποσχέθηκαν να σταματήσουν τις παρακολουθήσεις.

Ίσως οι Αμερικανοί συνειδητοποιήσουν πως αυτό που κάνουν δεν είναι μόνο απαράδεκτο, αλλά και αυτοκαταστροφικό.

Το Βερολίνο, με τη σειρά του, θα πρέπει να παραδεχτεί πως ως μια ανερχόμενη ευρωπαϊκή και παγκόσμια δύναμη, είναι λογικό να αποτελεί και νόμιμο στόχο για Αμερικανούς, Ρώσους και Κινέζους κατασκόπους.

Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο θα ήταν η επιστροφή σε μια πρότερη κατάσταση μικρότερης γερμανικής ισχύος, και πλούτου…




World Politics Review
Απόδοση: S.A.