Ο γερμανικός λαός στηρίζει το ευρώ.

Σύμφωνα με την τρέχουσα αφήγηση και τη συμβατική σοφία, η κρίση του ευρώ έχει συντελέσει στο να μειωθεί η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών στην ΕΕ, και στους ευρωπαϊκούς θεσμούς γενικότερα, σε όλα τα κράτη μέλη.

Κάποιες πρόσφατες μελέτες μάλιστα, θέλουν τους Γερμανούς πολίτες να έχουν στρέψει οριστικά τη πλάτη τους στην Ευρώπη.

Για παράδειγμα, μια πρόσφατη εργασία εκ μέρους της Open Europe ισχυρίζεται ότι οι Γερμανοί εμπιστεύονται το ευρωκοινοβούλιο πολύ λιγότερο από ότι το δικό τους, και εντοπίζει μια σταθερή μείωση εμπιστοσύνης προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς από την αρχή της κρίσης.

Κάτι ανάλογο δημοσίευσε και το European Council on Foreign Relations, που όπως λέει: «Η εμπιστοσύνη προς την ΕΕ έχει κάνει βουτιά σε ολόκληρη την ήπειρο. Τόσο οι οφειλέτες του Νότου, όσο και οι δανειστές του Βορρά αισθάνονται πως είναι θύματα».

Μια εργασία από πλευράς του Pew Research Center καταλήγει πως «η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση τίθεται εν αμφιβόλω σε ολόκληρη την Ευρώπη».

Αυτά όμως τα συμπεράσματα είναι λάθος.

Στη πραγματικότητα, η εμπιστοσύνη των Γερμανών προς το ευρώ αυξάνεται σταθερά σε όλη τη φάση της κρίσης, και παρά το γεγονός ότι πριν από μερικά χρόνια η εμπιστοσύνη τους απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς μειώνονταν, τώρα έχει ανακάμψει!

Ο καλύτερος δείκτης της στάσης των Γερμανών απέναντι στο ευρώ είναι τα αποτελέσματα μιας δημοσκόπησης που διεξάγεται από το 2002, και που θέτει ένα πολύ απλό ερώτημα: «Θέλετε την επιστροφή του μάρκου»;

Το παρακάτω γράφημα δείχνει πως τον τελευταίο καιρό η αναλογία αυτών που θέλουν πίσω το μάρκο μειώνεται σταθερά, και σήμερα αποτελεί το 35% του συνόλου.

Εν αντιθέσει, το ποσοστό όσων προτιμούν το ευρώ είναι σήμερα στο 50%.

Μάλιστα, η τάση υπέρ του ευρώ ξεκίνησε το 2008, με το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, και συνέχισε να ανεβαίνει με την κρίση που χτύπησε την ευρωζώνη το 2010.

Όπως φαίνεται, οι συνθήκες της κρίσης ανάγκασαν τους Γερμανούς πολίτες να αντιληφτούν την σημαντικότητα του ενιαίου νομίσματος.

Τα τελευταία χρόνια το γερμανικό κοινό έχει πληροφορηθεί εκτενώς για τα πιθανά δημοσιονομικά κόστη της διάσωσης της Ελλάδας και άλλων χωρών. Και παρά το ψηλό αυτό κόστος, οι Γερμανοί κατέληξαν στο να προτιμούν να διατηρήσουν  το ευρώ.

Η μελέτη του Pew βρήκε πως η πλειοψηφία των Γερμανών (52%) πιστεύει ότι η κυβέρνησή τους θα πρέπει να βοηθά οικονομικά τα άλλα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

Τα παραπάνω συμπεράσματα δεν ισχύουν μόνο στην Γερμανία.

Κατά μέσο όρο, η μείωση της εμπιστοσύνης προς την ΕΕ κυμαίνεται σε μετριοπαθή επίπεδα σε ολόκληρη την Ευρώπη, και κυρίως εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης που εντοπίζεται σε τέσσερα συγκεκριμένα κράτη της περιφέρειας όπως είναι η Ισπανία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, και η Ιρλανδία.

Μάλιστα σε αυτά τα κράτη η εμπιστοσύνη των πολιτών τους προς την ΕΕ είναι ακόμη πιο ισχυρή και από την εμπιστοσύνη τους απέναντι στα εθνικά όργανα και θεσμούς!

Έτσι, αυτό που περνάει ως μια ευρεία κρίση εμπιστοσύνης προς την ΕΕ στην πραγματικότητα είναι μια κρίση εμπιστοσύνης προς όλους τους επίσημους θεσμούς στη περιφέρεια της Ευρώπης.

Στην Γερμανία, η εμπιστοσύνη προς έναν βασικό θεσμό της ΕΕ, το ευρώ, αναπτύσσεται σταθερά.

Αυτή η τάση βοηθά και στο να εξηγηθεί το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών στη Γερμανία, όπου η Μέρκελ βασίστηκε προεκλογικά στο ότι αυτή έσωσε το ευρώ, και κέρδισε μια μεγάλη νίκη.

Το μόνο γερμανικό κόμμα που αντιτίθεται ανοιχτά στο ευρώ δεν ξεπέρασε το εκλογικό όριο του 5%, και συνεπώς δεν μπήκε καν στη βουλή.

Υπάρχουν πολλές εικασίες όσον αφορά στη σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης της Μέρκελ, και τι ακριβώς θα σημαίνει για την στάση της χώρας της απέναντι στην Ευρώπη.

Όμως αυτές οι λεπτομέρειες δεν έχουν τόση σημασία όση έχει η γενική στήριξη των Γερμανών στο ευρώ.

Το τελικό συμπέρασμα είναι πως η Γερμανία δεν θα γυρίσει την πλάτη στο ευρώ, αλλά ούτε και στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Daniel Gros

Project Syndicate

Απόδοση: S.A.