Το μεγάλο «όχι»

Όταν ο Χίτλερ επικράτησε στη Γερμανία, ανδρώθηκε πολιτικά και άρχισε να υλοποιεί τις επεκτατικές βλέψεις του, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει το τέλος του.

Ήταν τελείως εκτός λογικής να διανοηθεί κάποιος τον τραγικό επίλογο της γερμανικής πολεμικής μηχανής και του ναζισμού, που ολοένα γιγαντωνόταν.

Αλλά και αυτή καθαυτή η άνοδος του Χίτλερ ήταν γεγονός πέρα από κάθε φαντασία.

O καγκελάριος της Γερμανίας ήταν κάποτε ένας σχεδόν άσημος αξιωματικός, που εκφωνούσε δυσνόητους για την εποχή του λόγους στις μπιραρίες του Μονάχου, στον απόηχο της ήττας και της υποταγής της Γερμανίας μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι πολίτες αλλά και οι πολιτικές δυνάμεις αδυνατούσαν τότε να προσδιορίσουν τη μορφή και τις θέσεις του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος.

Άλλοι το προσδιόριζαν ως δεξιό εθνικιστικό κίνημα και άλλοι ως κοινωνικό σοσιαλιστικό κόμμα.

Ο Χίτλερ έδειχνε να είναι και τα δύο, σοσιαλισμός επί εθνικής βάσεως.

Η εργατική τάξη στην υπηρεσία όχι του κεφαλαίου αλλά του έθνους.

Και το γερμανικό έθνος περιούσιο, κυρίαρχο και ενωμένο.

«Το ίδιο αίμα στο ίδιο βασίλειο», αναφέρει στο σύγγραμμά του «Ο αγών μου», που και σήμερα διατηρεί την επικαιρότητά του.

Προηγουμένως ο φασισμός είχε κυριαρχήσει στην Ιταλία, στη χώρα όπου γεννήθηκε. Έτσι οι δυνάμεις του άξονα ενώθηκαν πολιτικά, ιδεολογικά και στρατιωτικά. Όλοι οι λαοί ήταν έτοιμοι να δεχτούν την επικυριαρχία τους σαν μονόδρομο. Μέχρι που η ιταλική επίθεση σταμάτησε στα βουνά της Αλβανίας και απωθήθηκε σταθερά από τις ελληνικές δυνάμεις.

Και τότε η ανθρωπότητα ένιωσε την ανάσα της Ελλάδας να δίνει οξυγόνο στον πνεύμονα της Ευρώπης, μιας Ευρώπης που ψυχορραγούσε, αδύναμη κάτω από το πέλμα του κατακτητή.

Και όλοι τότε αντιλήφθηκαν για πρώτη φορά ότι ο εχθρός δεν είναι ανίκητος και ότι ο αντίπαλος, ο κάθε πανίσχυρος κατακτητής, μπορεί να αναχαιτιστεί, όταν η αλαζονεία του αλλά και το προφανές έλλειμμα ηθικής και δικαιοσύνης έρχεται αντιμέτωπο με το πάθος ενός λαού για ελευθερία και εθνική κυριαρχία.

Στην Ελλάδα ηττήθηκε η Ιταλία και μαζί της ο φασισμός για πρώτη φορά στην Ευρώπη.

«Ο στρατός θα πολεμήσει… και θα αγωνισθή… και θα αποθάνη», έγραψε τότε ο Γεώργιος Βλάχος στην «Καθημερινή». Και σήμερα όμως το «ΟΧΙ» τότε του λαού μας, που ήχησε κάποτε νοερά στα πέρατα του κόσμου, εξακολουθεί να διατηρεί τον αέναο προορισμό του. Θα παραμένει πάντα μία λέξη που θα υποδηλώνει την αιώνια άρνηση της ελληνικής φυλής στην υποταγή της, στο συμβιβασμό και στην απεμπόληση της εθνικής κυριαρχίας της.

Και όσο αυτό το ασυμβίβαστο πνεύμα του έθνους προέτασσε πάντα την ελευθερία ως ύψιστη αρετή και προϋπόθεση όλων των άλλων, άλλο τόσο και οι απλοί Έλληνες έδιναν αγώνες, αδιαφορώντας για το όποιο κόστος των επιλογών τους, επιλογών αντίστασης και όχι παράδοσης στον εισβολέα.

Γιατί ο λαός αυτός δεν υπέκυψε ούτε στην οδύνη του θανάτου ούτε στην εξαθλίωση ούτε στη σκοτεινή άβυσσο της κατοχής.

Είναι γιατί πίστευε πάντα ότι μετά το σκοτάδι έρχεται η φωτεινή αναλαμπή, μετά την οδύνη και τον όλεθρο αναδύεται το αιώνιο φως, η ελευθερία και η δικαιοσύνη.

Γι’ αυτό έδωσε τη μεγάλη μάχη.

Εξάλλου τίποτα άλλο δεν μένει στις μέρες μας, αλλά και δεν αρμόζει σε ένα έθνος με ιστορία, παράδοση, πολιτισμό και προπάντων με μέλλον, παρά να πολεμήσει, όπως τότε, να πολεμήσει μέχρι τέλους, να αψηφήσει τις συνέπειες των επιλογών του, να σηκωθεί και πάλι ψηλά... και να νικήσει!

Γιάννης Νισύριος

Μακεδονία