Ξεχάσαμε τη Βενεζουέλα;

Δυο κρίσεις: Ουκρανία και Βενεζουέλα.

Και οι δυο δραματικές, και δυστυχώς ανεξέλεγκτες.

Και όμως, ενώ τα γεράκια της Αμερικής μαλώνουν τον Ομπάμα που δεν ξεκινά πυρηνικό πόλεμο για την Ουκρανία, την Βενεζουέλα την αγνοούν.

Η Βενεζουέλα βρίσκεται δίπλα στη Κολομβία, όπου ζω εγώ, στη βόρεια ακτή της Νοτίου Αμερικής.

Είναι μια πολύ όμορφη χώρα, την οποία είχα τη χαρά να επισκεφτώ.

Με πληθυσμό ίσο  περίπου με αυτόν της Σαουδικής Αραβίας, έχει πιο πολλά πετρελαϊκά αποθέματα, μάλλον τα περισσότερα στον κόσμο.

Παράλληλα διαθέτει πληθώρα και άλλων φυσικών πόρων όπως φυσικό αέριο, χρυσό, νικέλιο, σίδηρο, χάλυβα, διαμάντια, αλουμίνιο, άνθρακα, βωξίτη, και άφθονη καλλιεργήσιμη γη, αντί για άμμο…

Η Βενεζουέλα θα μπορούσε να έχει από μία Μερσεντές σε κάθε γκαράζ, ή τουλάχιστον από ένα όμορφο Φολκσβάγκεν.

Αντί όμως για αυτό, η χώρα είναι γεμάτη από τις χειρότερες τενεκεδουπόλεις  της γης.

Αντί για μια Σαουδική Αραβία της Νοτίου Αμερικής, αυτό που άφησε πίσω του ο Τσάβεζ και η «Μπολιβαριανή επανάστασή» του, μετά από 14 χρόνια εξουσίας, είναι μια χώρα βυθισμένη στο έγκλημα και στις οικονομικές δυσλειτουργίες.

Πράγματι η φτώχεια μειώθηκε, αλλά σημαντικά λιγότερο από τα υπόλοιπα νοτιοαμερικανικά κράτη.

Και το τελευταίο διάστημα η όποια πρόοδος φρενάρισε.

Η χώρα πλήττεται από τον πληθωρισμό, και από τις ελλείψεις βασικών αγαθών.

Επίσης, η Βενεζουέλα είναι σήμερα μια από τις πιο βίαιες χώρες στο πλανήτη, και η πλέον διαφθαρμένη της λατινικής Αμερικής.

Πως έγινε αυτό;

Ο Τσάβεζ ήταν τόσο απασχολημένος στο να είναι ο πρώτος εθνικός ηγέτης που θα δείξει ότι ο σοσιαλισμός μπορεί να πετύχει, που παραμέλησε την πετρελαϊκή υποδομή της χώρας του.

Πριν αναλάβει τη προεδρία, οι εξαγωγές αυξάνονταν κάθε χρόνο. Θα μπορούσε δηλαδή όντως να υπάρχει από μια Μερσεντές σε κάθε σπίτι.

Σήμερα, η παραγωγή πετρελαίου έχει μειωθεί κατά 25%, και οι εξαγωγές κατά το ήμισυ.

Ο Τσάβεζ δεν έκανε καμιά προσπάθεια να αναπτύξει και να διαφοροποιήσει την οικονομία. Η χώρα συνεχίζει να εξαρτάται από τις εξαγωγές πετρελαίου οι οποίες αποτελούν το 95% των συνολικών  εξαγωγών, και συντελούν στο 45% των δημοσίων εσόδων.

Ο Nicolás Maduro που διαδέχτηκε τον Τσάβεζ με εκλογικές παρασπονδίες,  υπόσχεται μια από τα ίδια.

Τώρα όμως οι πολίτες είναι ανήσυχοι, και πολλοί απ αυτούς πολεμούν και πεθαίνουν διαμαρτυρόμενοι, ενώ οι ηγέτες της αντιπολίτευσης φυλακίζονται. Από τις αρχές του Φεβρουαρίου έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους περίπου 28 άτομα σε διαδηλώσεις.

Μπορούν οι ΗΠΑ, και πρέπει άραγε να κάνουν κάτι για να βοηθήσουν;

Σίγουρα κανείς άλλος δεν μπορεί.

Διάφορα κράτη και διεθνείς οργανισμοί προσπάθησαν, αλλά αν αφήσουμε κατά μέρος την πεπαλαιωμένη πετρελαϊκή βιομηχανία της, η Βενεζουέλα δεν έχει καμιά στρατηγική σημασία.

Οι προσπάθειες του Τσάβεζ να εξάγει την επανάσταση δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα εκτός από το να επηρεάσει κάπως τους τρομοκράτες της FARC της Κολομβίας.

Δεν ήταν πονηρός σαν αλεπού, όπως πολλοί ειδικοί αναλυτές προσπάθησαν να τον περιγράψουν. Ήταν απλά παράφρων.

Και όπως ο Τσάβεζ, έτσι και ο Μαντούρο προσπαθεί τώρα να ρίξει το φταίξιμο στους κακούς Αμερικανούς και στους δολοπλόκους ντόπιους επιχειρηματίες.

Πράγματι οι ΗΠΑ έχουν κερδίσει από την πτώση της Βενεζουέλας, αλλά όχι για τους λόγους που προβάλλει ο Μαντούρο.

Οι καταστροφικές πολιτικές του Τσάβεζ μείωσαν κατά πολύ τις αμερικανικές εισαγωγές πετρελαίου από τη Βενεζουέλα, και αυτό οδήγησε την Αμερική να στραφεί προς τις δικές της πηγές ενέργειας, όπως είναι ο σχιστόλιθος.

Η Βενεζουέλα χρειάζεται την Αμερική για να πουλήσει το 40% του πετρελαίου της, επειδή τα διυλιστήρια στον Κόλπο του Μεξικού σχεδιάστηκαν για να επεξεργάζονται το ιδιαίτερα παχύρευστο μαζούτ ης Βενεζουέλας και του Μεξικού.

Τα τελευταία όμως χρόνια η Αμερική αντικαθιστά τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Βενεζουέλα με αυτό του Καναδά.

Αν η Αμερική αποφασίσει να πλήξει το καθεστώς του Μαντούρο, τότε η εξάρτησή του από τα αμερικανικά διυλιστήρια αποτελεί το ισχυρότερο εργαλείο πίεσης στα χέρια της Ουάσιγκτον.

Πράγματι, κάποιοι Αμερικανοί πολιτικοί απαιτούν από τον Ομπάμα να διακόψει τις εισαγωγές προκειμένου να πιεστεί η κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Ενθαρρύνοντας όμως μια επανάσταση μέσω της πρόκλησης μεγαλύτερης ζημιάς σε έναν ταλαιπωρημένο λαό, είναι ηθικά και στρατηγικά μια αμφιλεγόμενη πράξη.

Ο Μαντούρο, όπως και ο Τσάβεζ, δεν ενδιαφέρεται για τα βάσανα του λαού του.

Περιορίζοντας τις εισαγωγές, η Ουάσιγκτον θα έδινε το δικαίωμα στο καθεστώς να επιβεβαιώσει ότι η Αμερική είναι υπεύθυνη για όλα τα προβλήματα της Βενεζουέλας.

Παράλληλα, τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής θα έβλεπαν μια τέτοια κίνηση ως αμερικανική επιθετικότητα, κάτι στο οποίο έχουν συνηθίσει μετά από πολλές δεκαετίες αμερικανικών παρεμβάσεων στη περιοχή.

Και ας μη ξεγελιόμαστε: Η Κίνα θα παρέμβει για να «βοηθήσει».

Η Κίνα αποτελεί τη μοναδική στρατηγική απειλή των ΗΠΑ στην λατινική Αμερική, μέσα από πανούργες εμπορικές συμφωνίες, δάνεια, και απλή βοήθεια.

Πριν από λίγους μόλις μήνες η Κίνα επένδυσε $14 δις στην πετρελαϊκή ανάπτυξη του Καράκας, και του δάνεισε άλλα $40 δις για να εξασφαλίσει πρόσβαση στο φτηνό πετρέλαιο της Βενεζουέλας.

Επί πλέον, τα αμερικανικά διυλιστήρια, και οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου όπως η Chevron και η  Citgo θα αντισταθούν με νύχια και με δόντια σε κάθε προσπάθεια μείωσης των εισαγωγών πετρελαίου από τη Βενεζουέλα.

Δυστυχώς όλα αυτά θα ήταν θεωρητικά, αν στη διάρκεια ενός διήμερου πραξικοπήματος το 2002, για το οποίο γνώριζε η CIA, η Αμερική δεν επέτρεπε στον Τσάβεζ να επανέλθει στην εξουσία.

Με δεδομένο το οικονομικό χάος της Βενεζουέλας, όπου χάρη στους ελέγχους τιμών ο λαός δεν έχει πρόσβαση σε βασικά είδη όπως το αλεύρι, η ζάχαρη, ο καφές, και οι βρεφικές πάνες, υπάρχει το ισχυρό ενδεχόμενο για ένα παρόμοιο πραξικόπημα, αυτή τη φορά εναντίον του Μαντούρο.

Αν συμβεί κάτι τέτοιο, οι ΗΠΑ θα πρέπει να διαθέτουν έτοιμο σχέδιο για να συνεργαστούν με τους αξιωματούχους, προχωρώντας σε εμπορικές συμφωνίες όπως αυτές της Κίνας.

Κάποια μέρα η Βενεζουέλα θα είναι ελεύθερη και πλούσια.

Αυτή όμως η μέρα θα αργήσει…

National Post

Απόδοση: S.A.