Η Ελλάδα ποτέ της δεν υπήρξε ηγέτης στους θεσμούς
ισχύος της Ευρώπης (ΝΑΤΟ και ΕΕ).
Οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, και οι Βρετανοί ηγέτες
ανέκαθεν τη θεωρούσαν πολλή μικρή, φτωχή, και γεωγραφικά απομακρυσμένη έτσι ώστε να παίξει κάποιο σημαντικό ρόλο.
Όλα αυτά όμως άλλαξαν μετά τη μεγάλη νίκη του
ριζοσπαστικού αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, στις πιο σπουδαίες εθνικές εκλογές της χώρας
εδώ και σαράντα χρόνια.
Ως τη Δευτέρα, ο νεαρός πεισματάρης αρχηγός του
ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, είχε ορκιστεί πρωθυπουργός…
Μέσα σε λίγες ώρες, η νέα του κυβέρνηση προκάλεσε
την ΕΕ να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους του κολοσσιαίου πακέτου βοήθειας προς
την Ελλάδα. Στη συνέχεια ο Τσίπρας απείλησε να μπλοκάρει τα νέα πιο ισχυρά
μέτρα και τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας για το ζήτημα της Ουκρανίας.
Έτσι, στα ξαφνικά, μια καινούργια και πολύ
διαφορετική κυβέρνηση στην Αθήνα μπήκε ξανά στα ραντάρ του Βερολίνου, του
Παρισιού, και του Λονδίνου.
Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτέλεσε έκπληξη.
Η Ελλάδα υπέστη μια καταστροφική οικονομική
ύφεση με τεράστιες απώλειες στη παραγωγικότητα, με ανεργία στους νέους κοντά
στο 50%, και με ελάχιστες επενδύσεις κεφαλαίων.
Έξι χρόνια κρίσης έχουν ταρακουνήσει τη χώρα συθέμελα,
και έχουν ανασχηματίσει την πολιτική της σκηνή. Όταν η ελληνική οικονομία
αντιμετώπιζε την κατάρρευση το 2010, η Αθήνα στράφηκε στην ΕΕ, στην ΕΚΤ, και
στο ΔΝΤ για μια τεράστια οικονομική διάσωση που έφτανε τα 250 δις ευρώ,
προκειμένου να αποφευχθεί η χρεοκοπία.
Ως αντάλλαγμα, οι πιστωτές απαίτησαν θεμελιώδεις
δημοσιονομικές και νομικές μεταρρυθμίσεις ώστε να διορθωθούν οι περιβόητες
χαλαρές και υπερβολικά σπάταλες συνήθειες της χώρας.
Αυτή ήταν η
συμφωνία. Οι Ευρωπαίοι θα έσωζαν την ελληνική οικονομία με αντάλλαγμα σκληρές,
ακόμη και βάναυσες, οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Η Ελλάδα σώθηκε από τη χρεοκοπία που την
απειλούσε εξαιτίας του γιγάντιου χρέους της,
και παράλληλα γλίτωσε την αποπομπή της από την ευρωζώνη.
Οι δρακόντειες όμως περικοπές, και η απώλεια
θέσεων εργασίας εξόργισε εκατομμύρια Ελλήνων, που σταδιακά έχασαν κάθε
εμπιστοσύνη προς την ΕΕ, αλλά και προς τη δική τους κυβέρνηση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είπε στους ψηφοφόρους ότι θα απαιτήσει
θεμελιώδη αναδιαπραγμάτευση του πακέτου βοήθειας, και πως θα επιστρέψει σε μεγάλο
πρόγραμμα δημοσίων δαπανών, ώστε να
δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης και να τονωθεί η ανάπτυξη.
Έβαλε ένα μεγάλο στοίχημα, πως απειλώντας με
αποχώρηση, οι Ευρωπαίοι θα κάνουν πίσω.
Το σκηνικό είναι έτοιμο λοιπόν για μια
επερχόμενη σύγκρουση μεταξύ δυο αμετακίνητων δυνάμεων: Την απαθή γερμανική
προσήλωση στη λιτότητα, εναντίον της ελληνικής κυβερνώσας πλέον αριστερής
ιδεολογίας.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ αλλά και οι
υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες μάλλον αποκλείεται να εγκρίνουν ένα πιο γενναιόδωρο
κούρεμα του ελληνικού χρέους που πιθανώς να ενθάρρυνε και άλλα ευρωπαϊκά κράτη,
με αναδυόμενα λαϊκίστικα κόμματα, όπως η Ισπανία, να ζητήσουν κάτι ανάλογο.
Η Μέρκελ και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών
Σόιμπλε είναι αποφασισμένοι να υπεραμυνθούν της αρχής ότι η Ελλάδα θα πρέπει να
τιμήσει την υποχρέωσή της και να πληρώσει το χρέος της. Μάλιστα σήκωσαν κι άλλο τον πήχη αφήνοντας
να εννοηθεί (δημοσίως) ότι αν χρειαστεί, η ΕΕ θα μπορέσει να αντεπεξέλθει σε
μια ελληνική αποχώρηση από την ευρωζώνη. Η καλύτερη συμφωνία που θα μπορούσε να
πετύχει η Ελλάδα είναι μια παράταση της αποπληρωμής,
αλλά σε καμία περίπτωση μια αναδιαπραγμάτευση του χρέους της.
Η Ελλάδα πυροδότησε και μια νέα κρίση αυτή την
εβδομάδα, με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, απειλώντας να εμποδίσει τις νέες κυρώσεις της ΕΕ
κατά της Ρωσίας εξαιτίας της κλιμακούμενης στρατιωτικής της παρέμβασης στην Ανατ.
Ουκρανία.
Πολλοί από τους νέους Έλληνες υπουργούς δηλώνουν
ξεκάθαρα απολογητές της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία.
Με δεδομένα τα διακυβεύματα, σίγουρα η ΕΕ και η
Αμερική θα πιέσουν ιδιαίτερα την Ελλάδα για να υποχωρήσει.
Μέσα σε τέσσερις μόλις μέρες η νέα κυβέρνηση της
Αθήνας, που συμπεριλαμβάνει στις τάξεις της πρώην κομμουνιστές και αναρχικούς,
μοιάζει αποφασισμένη να αψηφίσει αρχές που βρίσκονται στη καρδιά του τι είναι
και τι εκπροσωπούν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ (το
να τηρείς τους κανόνες, να τηρείς τις δεσμεύσεις σου, και να υπερασπίζεσαι τη
δημοκρατία).
Μπορεί να υποχωρήσουν, όπως κάνουν συχνά όλοι οι
νεοπαγείς ιδεολόγοι όταν αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα της διακυβέρνησης.
Αν όμως ο Τσίπρας συνεχίσει να οδηγεί τη χώρα
του απότομα προς τα αριστερά, τότε ρισκάρει να διακόψει τις σχέσεις του με την
ΕΕ και τις ΗΠΑ για πολλά χρόνια στο μέλλον.
Αυτό δεν θα ήταν καθόλου έξυπνη επιλογή.
Και όμως τόσο αυτός όσο και το κόμμα του δεν δείχνουν
μέχρι στιγμής να θέλουν να κάνουν πίσω.
Nicholas Burns
Απόδοση: S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου