Πλατεία-σύμβολο της αριστερής σχιζοφρένειας…

Περιμένω σήμερα μια εξίσου εντυπωσιακά μαζική με την προχθεσινή συγκέντρωση «Μένουμε Ευρώπη» στο Σύνταγμα. Ομολογώ μάλιστα ότι απολαμβάνω με… «σαρκαστικό ρεβανσισμό» την αμηχανία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και του αριστερού ακτιβισμού γενικότερα να μειώσουν τη σημασία της.

Το πλήθος ήταν απρόσμενα εντυπωσιακό και τα περί Louis Vuitton «επιχειρήματα» μοιάζουν με μασημένες τσίχλες, κολλημένες συχνά σε ένα πολυχρησιμοποιημένο, έστω ακριβό, τσαντάκι.

Άλλωστε, η Αριστερά ένιωθε πάντα άβολα με εκδηλώσεις ηχηρής παρουσίας της σιωπηρής πλειοψηφίας.

Αισθάνεται σα να της κλέβουν τον χώρο και τις συνήθειες…

Οι οργανωμένες μειοψηφίες ήταν το δικό της φόρτε. Μια αυθόρμητη λαϊκή προσέλευση διαμαρτυρίας και μάλιστα εναντίον της, χωρίς φασαρίες, ξύλινα συνθήματα, κάποια κατάληψη, χωρίς τις γνωστές καταστροφές για μπούγιο, είναι φυσικό να της δημιουργούν αίσθημα δυσανεξίας.

Είναι και η συγκεκριμένη πλατεία. Αποκαθηλώνεται ο δικός της συμβολικός χώρος. Κάποτε ονειρεύτηκαν να γίνει η «νέα Ταχρίρ». Από την εποχή που ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και η «Ίσκρα» έδιναν το σύνθημα μιας νέας επανάστασης, που θα κατατρόπωνε τους Ευρωπαίους δυνάστες και τους υποτελείς τους, από τότε που ο Νίκος Κοτζιάς αρθρογραφούσε για τις αντιμνημονιακες δυνάμεις: «αφήνουμε την πολυθρόνα και πάμε στην πλατεία», πέρασαν τέσσερα γεμάτα χρόνια.

Και, φευ, οι ίδιοι στρογγυλοκάθονται σε μια πολυθρόνα έτοιμοι να υποδεχθούν ένα νέο και πολύ πιο σκληρό Μνημόνιο, ενώ η πλατεία γέμισε…«γερμανοτσολιάδες». Το διασκεδαστικό είναι ότι σ' αυτή την πλατεία σήμερα το βράδυ θα υπάρχουν οι δυνάμεις, οι οποίες πολιτικά, υπαρξιακά σχεδόν, είναι έτοιμες να υποστηρίξουν τον μεγάλο συμβιβασμό με την Ευρώπη. Να βάλουν πλάτη δηλαδή σε ό,τι δεν αντέχει η Αριστερά αλλά είναι αναγκασμένη να υποστεί.  

Η πλατεία Συντάγματος μοιάζει σαν μνημείο της σχιζοφρένειας της Αριστεράς. Κυκλοφόρησε τα πρώτα χρόνια με άνεση στους χώρους της παρότι ήταν αγκαλιά με τις πιο εξαχρειωμένες αντικοινοβουλευτικές δυνάμεις, ακροδεξιάς και αντιδημοκρατικής αισθητικής.

Είδε αστέρια της να ακτινοβολούν και να αποθεώνονται. Ας μην ξεχνάμε τις συζητήσεις στα τραπεζάκια της πλατείας με ήρωες τον Γιάνη Βαρουφακη, τον Κώστα  Λαπαβίτσα, τον Γιώργο Κατρούγκαλο ή τον Γιάννη Μηλιό.

Ωραίες εποχές, που ο νέος διχασμός και η μνησικακία χώριζε την Ελλάδα σε δύο στρατόπεδα, δημιουργούσε το νέο ιδεολόγημα, μια νέα «ταξική πάλη» (ποιες… τάξεις δεν μας είπαν ήταν ακριβώς απέναντι) και την έφερε στην εξουσία. Ουδέποτε ενοχλήθηκε που αυτός ό θυμωμένος μαζικός χυλός δημιουργούσε εύφορο τοπίο για την ακροδεξιά.

Γιατί αυτό,που ζήσαμε τότε ήταν μια παρακμιακή αρένα συνεύρεσης «επαναστατών» με τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις.

Η «μούντζα» στο Κοινοβούλιο είναι η εικόνα που θυμόμαστε και δυστυχώς τους ένωσε. Ακόμη και όσα ψελλίζει σήμερα για «δεξιές συγκεντρώσεις» βγαίνουν διστακτικά και μασημένα. Ήδη συγκυβερνά με τις πιο ακραίες δεξιές δυνάμεις, που συναντήθηκε τότε στην πλατεία. 

Υπάρχει και ένας ακόμη συμβολισμός, που μου αρέσει. Μια ακόμη ιστορική αποκατάσταση.

Η πλατεία Συντάγματος, από το κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, ήταν σύμβολο της αστικής κανονικότητας, του κοινοβουλευτισμού, του πρώτου δημοκρατικού συντάγματος και κατά κάποιο τρόπο αποκαθιστάται σήμερα, μετά την εξαχρειωμένη αντικοινοβουλευτική ατμόσφαιρα που έζησε.

Στην ιδία πλατεία, επίσης, βλέπουμε να καταρρέει και μάλιστα με γδούπο ο διχασμός «μνημονιακοί- αντιμνημονιακοί».

Στην τελευταία δημοσκόπηση (GPO) και στο ερώτημα:«αν έχει νόημα στις μέρες μας ο διαχωρισμός των κομμάτων σε μνημονικά και αντιμνημονιακά;», το 70% αποστρέφονται την ίδια τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ. Λέει όχι, δεν έχει καμία απολύτως σημασία.

Αυτός ο κόσμος που συγκεντρώνεται στο Σύνταγμα (και δεν αναφέρομαι στην όποια κομματική προσπάθεια γίνεται να κεφαλαιοποιηθεί πολιτικά, δεν θα είναι εύκολο…) δημιουργεί τη ζύμωση της επόμενης μέρας. Αγωνίες για εθνικές συνεννοήσεις και συναντήσεις για να υπερασπιστούμε τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας και να συζητήσουμε για την Ευρώπη που θέλουμε.

Δεν στηρίζει τις ανεπάρκειες του κ. Σαμαρά, ούτε κατεβαίνει για να συντρίψει τον Αλέξη Τσίπρα.

Στο βάθος είναι η πιο γενναία στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης να προσπεράσει τον εαυτό της και να προσαρμοστεί στη σκληρή πραγματικότητα.

«Όσοι επενδύουν στον φόβο, σε μία αποτυχία της Ελλάδας θα διαψευστούν» τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός από τη Μόσχα, μετά τη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τα τρία ξερά «νιέτ» που άκουσε για οικονομική βοήθεια ή δανεισμό. «Εντός ευρώ» είναι η λύση, υπογράμμισε. Δηλαδή, κάτι σαν «μένουμε Ευρώπη», εδώ είναι το σπίτι μας, εδώ μπορούμε να τα βρούμε.

Ας δούμε άλλωστε ποιοι επενδύουν στον φόβο; Όσοι διαδηλώνουν υπέρ μιας συμφωνίας «εντός ευρώ» τώρα, ή οι δραχμολάγνοι εραστές που τον τραβάνε από το μανίκι και γέμιζαν την πλατεία τότε;

Τι ακόμη τους προκαλεί ανησυχία; Μήπως το «Κούγκι» και μια νέα «έξοδος του Μεσολογγίου» που ονειρεύονται ο γκριζογάλαζος συγκυβερνήτης και διάφοροι υπουργοί του;

Να γιατί η πλατεία Συντάγματος αποτελεί σύμβολο της αριστερής σχιζοφρένειας. Ως κυβερνώσα πραγματικότητα, στην πλατεία θα βρει τους πιο σοβαρούς συμμάχους της. Μόνο που δεν το αντέχει.

Γιατί έτσι γράφει τον επίλογο της αριστερής μυθοπλασίας, παραδέχεται ότι ιδεολογικά κινείται εκτός χώρου και πραγματικότητας. Συμβιβασμός στη σύνοδο κορυφής είναι και γενναία βήματα προς τον αστικό χώρο, δηλαδή την πραγματική πλατεία Συντάγματος.

Προς ιδιωτικοποιήσεις που υπόσχεται, προς γενναίες μεταρρυθμίσεις που δεσμεύεται, προς τομές στο πολιτικό σύστημα και τον εκσυγχρονισμό.

Όσα ζητούν σήμερα οι διαδηλωτές και σιχαίνεται βαθύτατα η Αριστερά…

Άρης Τόλιος

Protagon