Ο Τσίπρας στην Τουρκία και πώς να μη χαθεί η μπάλα…

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία αναμένεται να ξεκινήσει ευχάριστα. Αν δεν προκύψει κάποιο απρόοπτο, θα παρακολουθήσει τον φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα των εθνικών ομάδων  των δύο χωρών στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με τον ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου.

Είναι άγνωστο αν η συνέχεια θα είναι το ίδιο ευχάριστη.

Αύριο θα μεταβεί στην Αγκυρα για την πρώτη επίσημη συνάντησή του με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Σε άλλες εποχές, τα διμερή θέματα( Κυριακό, Αιγαίο, υφαλοκρηπίδα) θα ήταν στην κορυφή της ατζέντας και θα μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον. Σήμερα το ενδιαφέρον είναι σχεδόν μονόπλευρα προσανατολισμένο στο προσφυγικό και μάλιστα υπό τη βαριά σκιά της πρόσφατης τρομοκρατικής επίθεσης στο Παρίσι…

Βασική επιδίωξη της ελληνικής κυβέρνησης είναι να περιοριστούν οι ροές των προσφύγων προς τα ελληνικά νησιά, εξ ου και το επίμονο αίτημα  τα σημεία καταγραφής και ελέγχου(hot spots) να γίνουν στην γειτονική χώρα. Στην προσπάθειά του να προωθήσει αυτόν τον στόχο ο κ. Τσίπρας έχει ταχθεί δημοσίως υπέρ της χορήγησης ευρωπαϊκής βοήθειας προς την Τουρκία. Υπό προϋποθέσεις η Ελλάδα και αντιμετωπίζει θετικά  και το τουρκικό αίτημα για κατάργηση της βίζας, αν κι αυτό αφορά περισσότερο τα ισχυρά κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ο πρωθυπουργός θέλει να έχει μια από πρώτο χέρι εικόνα για τις προθέσεις της Τουρκίας στο προσφυγικό πρόβλημα και όχι να αρκείται σε όσα του μεταφέρουν άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες για τις επαφές τους με την ηγεσία της. Ωστόσο εκφράζονται πολλές αμφιβολίες αν, από την επίσκεψή του αυτή, μπορεί να προκύψει έστω μια θετική για τις ελληνικές επιδιώξεις εξέλιξη.

Το πρόβλημα των προσφύγων έχει αναβαθμίσει τον ρόλο της Τουρκίας. Ηδη έχει εξασφαλίσει σημαντική οικονομική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ πιέζει και για επιτάχυνση των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων από  θέση ισχύος.

Είναι, λοιπόν, πολύ αμφίβολο αν ο κ. Ερντογάν θέλει να αλλάξει η σημερινή κατάσταση, η οποία ευνοεί την Τουρκία, εξυπηρετεί  τις επιδιώξεις της σε ευρωπαϊκό επίπεδο και έχει φέρει την Ελλάδα σε δυσχερή θέση.

Η κατάσταση περιπλέκεται τώρα που ο τρόμος από τις επιθέσεις του ISIS εξαπλώνεται πάνω από την Ευρώπη και η Τουρκία θεωρείται μια από τις χώρες-κλειδιά στην εκστρατεία για την αντιμετώπισή του. Παρά τις δηλώσεις καλής θέλησης ορισμένων Ευρωπαίων αξιωματούχων, είναι αμφίβολο αν οι ισχυρές χώρες της Ε.Ε(Γερμανία, Γαλλία) έχουν τη διάθεση- και την ισχύ- να πιέσουν τον πανίσχυρο, μετά και την πρόσφατη περιφανή εκλογική νίκη του, να αλλάξει άρδην την πολιτική του, ώστε να μην πλημμυρίζουν τα ελληνικά νησιά με πρόσφυγες και μετανάστες.

Εκτός αν οι κκ Ερντογάν και Νταβούτογλου θέλουν να κάνουν κάποιο «δώρο» στον κ. Τσίπρα. Αν και, σ’ αυτήν την περίπτωση, πιο πιθανό θα ήταν να «πείσουν» τους Τούρκους διεθνείς ποδοσφαιριστές να παίξουν απόψε «χαλαρά», παρά να αποδεχθούν να διευκολύνουν την Ελλάδα στο προσφυγικό.

Για την ιστορική καταγραφή: Ο κ. Ερντογάν κυριαρχεί από το 2003, επί 12 συναπτά έτη, στην πολιτική ζωή της Τουρκίας. Στην Ελλάδα έχουν αλλάξει πέντε πρωθυπουργοί: Σημίτης, Καραμανλής, Παπανδρέου, Σαμαράς, Τσίπρας. Οι τρεις προκάτοχοι του σημερινού πρωθυπουργού έχουν επισκεφθεί την Τουρκία, επισήμως και ανεπισήμως, αλλά τότε ούτε το προσφυγικό είχε τη σημερινή ένταση ούτε η Τουρκία τόσο αναβαθμισμένο ρόλο.

Γιώργος Καρελιάς

Protagon