Από τη «νέα σεισάχθεια» στα distress funds…

Πριν ο ΣΥΡΙΖΑ πάρει την εξουσία χρησιμοποιούσε την προπαγάνδα της «νέας σεισάχθειας». Οι δανειολήπτες θα απαλλάσσονταν από το βραχνά των «κόκκινων» δανείων. Αυτοί με τα δάνεια για πρώτη κατοικία που δεν μπορούν να τα αποπληρώσουν θα τα έβλεπαν να διαγράφονται. Οι λεγόμενοι μικρομεσαίοι θα έβλεπαν μια διαγραφή τουλάχιστον του 30% του δανείου τους προς τις τράπεζες, ώστε να ανασάνουν και να επανεκκινήσουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Κι όλα αυτά τα διαγραμμένα δάνεια θα περνούσαν σε μια «κακή τράπεζα» (bad bank), ώστε να εξυγιανθεί και το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών.

Οταν ο Τσίπρας ήταν έτοιμος να υπογράψει το Μνημόνιο, η «νέα σεισάχθεια» είχε πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων. Υπήρχε, όμως η υπόσχεση ότι αποκλείστηκαν τα distress funds. Οταν υπέγραψε το Μνημόνιο-3, διαβεβαίωσε ότι αποκλείστηκε η πώληση δανείων που συνδέονται με πρώτη κατοικία, ενώ το θέμα της ρύθμισης παραμένει ανοιχτό και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο ικανότερος να το διαπραγματευθεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο...

Οταν ο Τσίπρας σχημάτισε τη δεύτερη κυβέρνησή του και πήγε στη Βουλή να παρουσιάσει τις προγραμματικές της δηλώσεις (στις 5 του Οκτώβρη) διαβεβαίωσε ότι τα «κόκκινα» δάνεια είναι μία από τις τέσσερις μεγάλες μάχες που θα δώσει η κυβέρνησή του, «στην οποία επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε την προστασία της πρώτης κατοικίας για όσους αποδεδειγμένα δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν και την ίδια στιγμή να αποτρέψουμε τη δυνατότητα αγοράς δανείων από τα λεγόμενα distress funds». Και προσέθεσε: «Βασικά εργαλεία μας σε αυτήν την προσπάθεια θα είναι ένας ενδιάμεσος φορέας που θα μεσολαβεί μεταξύ των εμπλεκόμενων δανειστών και οφειλετών, ώστε να διευθετείται το χρέος εξωδικαστικά».
Την περασμένη Τρίτη, η κυβερνητική πλειοψηφία των 153 βουλευτών  δεν ψήφισε, φυσικά, καμιά «νέα σεισάχθεια». Δεν ψήφισε, όμως, ούτε κάποιον «ενδιάμεσο φορέα». Ψήφισε την πώληση όλων των «κόκκινων» δανείων στα distress funds! Ολων, ακόμη και των δανείων για την αγορά αποκλειστικά πρώτης κατοικίας. Οταν αυτό το επεσήμανε η αντιπολίτευση, βγήκε ο Σταθάκης και με τον γνωστό κυνισμό του τους είπε ότι θα έπρεπε να έχουν βαρεθεί να καταγγέλλουν τον ΣΥΡΙΖΑ για ανακολουθία, γιατί έγιναν εκλογές και η κυβέρνηση εφαρμόζει αυτά που  «υπήρχαν προεκλογικά στο χαρτί, ένα-ένα»! Το ότι, ας πούμε, ο «ενδιάμεσος φορέας» υπήρχε στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης δεν έχει καμιά σημασία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, έχει συνηθίσει στη δημαγωγία. Και για να διευκολύνει τον κοινοβουλευτικό του λόχο να ψηφίσει τη ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια, συμφώνησε με την τρόικα να χρησιμοποιήσουν μια μεταβατική διάταξη. Ετσι, στο άρθρο 3 παράγραφος 9 του νομοθετήματος προβλέπεται ότι η εφαρμογή του αναστέλλεται μέχρι τη 15η Φεβρουαρίου ως προς τις καταναλωτικές δανειακές συμβάσεις και πιστώσεις, τις δανειακές συμβάσεις με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης πρώτης κατοικίας και τα δάνεια και τις πιστώσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Μέχρι τότε θα πρέπει «το εφαρμοστικό πλαίσιο της μεταβίβασης των παραπάνω κατηγοριών απαιτήσεων να καθοριστεί νομοθετικά καταλλήλως».

Τι σημαίνει αυτό; Οτι αν μέχρι τις 15 Φλεβάρη δε συμφωνήσει η κυβέρνηση με την τρόικα σε ειδικά καθεστώτα για κάθε κατηγορία δανείου, θα ισχύσει για όλα τα δάνεια η δυνατότητα πώλησής τους, που ισχύει από τώρα για τα λεγόμενα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια.
Στην πραγματικότητα, μέχρι τότε κανένα δάνειο δε θα πουληθεί, αφού δε θα υπάρχει το νομικό πλαίσιο για τη λειτουργία των «κορακιών» που θα δραστηριοποιηθούν σ' αυτή τη μπίζνα. Ετσι, το ξεχώρισμα των στεγαστικών, των καταναλωτικών και των μικρών επιχειρηματικών δανείων δεν έχει καμιά σημασία. Σημασία έχει το νομικό πλαίσιο που θα διαμορφωθεί στο μεταξύ και το οποίο, φυσικά, θα θεσπιστεί μόνο αν έχει τη σύμφωνη γνώμη της τρόικας.
Πέρα από την προπαγανδιστική χρήση της συγκεκριμένης διάταξης, υπάρχει και πονηρός σκοπός. Οσοι έχουν στεγαστικά, καταναλωτικά ή μικρά επιχειρηματικά δάνεια βρίσκονται πλέον με τη δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι τους. Ξέρουν ότι στις 15 Φλεβάρη το δάνειό τους είναι σφόδρα πιθανό να πουληθεί σε κάποιο distress fund που θα τους σκίσει για να μπορέσει να βγάλει κέρδος. Αρα, έχουν στη διάθεσή τους ένα δίμηνο για να τρέξουν να κάνουν κάποια ρύθμιση, αν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Και βέβαια, η ρύθμιση που θα επιδιώξουν οι εκβιαζόμενοι δανειολήπτες θα γίνει με τους όρους των τραπεζών.
Στο ίδιο άρθρο (παρ. 4) προβλέπεται πως η σύμβαση πώλησης ενός «κόκκινου» δανείου προχωρεί ανεξάρτητα από το αν έχει υπογραφεί ανεκχώρητο ανάμεσα στην τράπεζα και το δανειολήπτη. Oι τράπεζες θα μπορούν να πωλούν στα «κοράκια» των distress funds ακόμα και δάνεια για τα οποία είχαν υπογράψει ότι δεν μπορούν να τα εκχωρήσουν. Ερχεται ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ και απαλλάσσει τις τράπεζες από αυτή τη συμβατική τους υποχρέωση! Αρα, ο εκβιασμός επεκτείνεται και σε δανειολήπτες που μέχρι τώρα θεωρούσαν ότι καλύπτονται από το ανεκχώρητο που είχαν συμφωνήσει με την τράπεζα.
Οσοι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μια ρύθμιση, ώστε το δάνειό τους να «πρασινίσει», θα γλιτώσουν για ένα διάστημα. Οι υπόλοιποι θα έχουν πλέον να κάνουν με τα distress funds. Και όσοι δεν καταφέρουν να είναι συνεπείς στη ρύθμιση για 90 μέρες (τρεις δόσεις δηλαδή), θα χάσουν τη ρύθμιση και το δάνειό τους θα μπορεί επίσης να πουληθεί.

Να σι πλένω του μπαρμπριζ τολάχιστον;

«Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καθίσταται δυνατή η δημιουργία δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η δημιουργία μιας τέτοιας αγοράς θα είναι ωφέλιμη τόσο για τα πιστωτικά ιδρύματα όσο και για τους οφειλέτες». Αυτό αναφέρει η αιτιολογική έκθεση του πολυνομοσχέδιου. Τα «κόκκινα» δάνεια θα βγουν στο σφυρί προς όφελος των τραπεζών και όχι, φυσικά, και του δανειολήπτη (αυτά τα δύο είναι αλληλοαποκλειόμενα). Και αυτή η δευτερογενής αγορά θα δημιουργηθεί από «κοράκια», που βάζοντας ένα κεφάλαιο μόλις 100 εκατ. ευρώ (τόσο είναι το ελάχιστο που τέθηκε) θα μπορούν ν' αγοράζουν από τις τράπεζες μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Φυσικά, θα τ' αγοράζουν σε τιμές πολύ κάτω από την ονομαστική τους. Και στόχος τους θα είναι να εισπράξουν από το κάθε δάνειο περισσότερα απ' όσα πλήρωσαν για να το αποκτήσουν (αλλιώς γιατί να μπουν σ' αυτή τη δουλειά;).
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που ψηφίστηκε, οι «εταιρίες διαχείρισης», δηλαδή τα «κοράκια», μπορούν να προχωρούν σε κάθε είδους δικαστικές ενέργειες, καθώς επίσης να «κινούν, παρίστανται ή συμμετέχουν» σε διαδικασίες εξυγίανσης, πτωχευτικές διαδικασίες κ.ά. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν άλλες εταιρίες «ενημέρωσης οφειλετών». Η όλη διαδικασία έχει χαρακτήρα fast track . Η ΤτΕ είναι υποχρεωμένη να δίνει άδεια για τη δημιουργία «εταιρίας διαχείρισης» μέσα σε 20 μέρες από την υποβολή της αίτησης, ενώ οι τράπεζες μπορούν να πωλούν δάνεια «μη συνεργάσιμων δανειοληπτών» χωρίς προηγουμένως να τους ενημερώσουν. Αρα, θα κορυφωθεί ο εκβιασμός προς τους δανειολήπτες με στόχο να τρέξουν να κάνουν ρύθμιση με βάση το «νόμο Κατσέλη» για ν' αποφύγουν τα χειρότερα.
Γιατί τα «κοράκια» δε θα περιμένουν, διευκολύνοντας τους δανειολήπτες, αλλά θα προβούν αμέσως σε επιθετικές κινήσεις. Θα μπορούν να χορηγούν νέα δάνεια για την αποπληρωμή των παλιών, αλλά θα μπορούν να προχωρούν και σε πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να βγάλουν γρήγορο κέρδος. Γιατί αυτού του είδους τα επιθετικά κεφάλαια δε συνηθίζουν σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις, αλλά σε κέρδος που βγαίνει γρήγορα.

Σε ό,τι αφορά τα δάνεια επιχειρήσεων, είναι σίγουρο ότι θα δούμε λουκέτα και ξεπουλήματα, ενώ θ' ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία «παραγώγων» με πακέτα «κόκκινων» δανείων και την ανάπτυξη μιας νέας χρηματιστηριακής φούσκας.

Κόντρα/Εξέγερση