Οι πρώτες αναταράξεις…

Πόσο ωραία το λέει ο Auden! «When it comes, will it come without warning / Just as I ’m picking my nose? / Will it knock on the door in the morning, / Or tread in the bus on my toes? » Οπως το λέει ο ποιητής για τον έρωτα, ομοίως και με την τραγωδία.

Παράδειγμα βγαλμένο από τη ζωή. Ξυπνώ χθες στις 7.30 π.μ., φτιάχνω καφέ, κάθομαι να τον πιω και ανοίγω το ραδιόφωνο. Εκείνη την ώρα δίνει συνέντευξη ο αρχοντοπασόκος ο Λεωνίδας ο Γρηγοράκος. (Ο γιατρός, ο δημοκράτης, ο άνθρωπος πάνω απ’ όλα!) Λέω κάτι που δεν γράφεται και συγκεντρώνομαι στον καφέ. Ωρα 7.44, τον ακούω να λέει ότι θα σκεφθεί μήπως δεν πολιτευθεί ξανά. Μετέωρο μένει το χέρι με το φλιτζάνι. Πάλι λέω κάτι που δεν γράφεται. Είναι σωστό αυτό, είναι δίκαιο;

Ακόμη δεν έχω πενθήσει τον Μπόουι – εγώ, που ακόμη θυμάμαι έντονα τη συγκεκριμένη ημέρα του καλοκαιριού του 1976, όταν άκουσα για πρώτη φορά το «Hunky Dory». Ακόμη δεν έχω συνειδητοποιήσει τον θάνατό του και τώρα μου έρχεται καπάκι η απώλεια του Γρηγοράκου; Ενιωσα ξαφνικά ένα κενό να ανοίγει μέσα μου να με ρουφάει στην πιο βαθιά μελαγχολία. Γύρισα στο κρεβάτι και ξανακοιμήθηκα...

Ας μη μείνουμε όμως στα ευτράπελα, γιατί είναι φανερό ότι η νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στις πολιτικές ισορροπίες. Είναι λογικό να συμβαίνει αυτό, διότι αν η Ν.Δ. υπό τον Κυριάκο κάνει σοβαρή, τεκμηριωμένη και τεχνοκρατική αντιπολίτευση, το κέντρο της πολιτικής μεταφέρεται εκ των πραγμάτων σε πεδίο κατεξοχήν ευνοϊκό για την Κεντροδεξιά. Ολη η πολιτική αντιπαράθεση θα αφορά τα λάθη και την ανεπάρκεια στην εφαρμογή της συμφωνίας με τους εταίρους (μνημόνιο).

Δεν θα αφορά το αν γενικώς είναι καλό να έχουμε μνημόνιο και ευρώ (αυτό κρίθηκε στις 14 Ιουλίου 2015), αλλά πόσο καλό είναι το μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ και πώς το εφαρμόζει. Αν η Ν.Δ., ενωμένη, κατορθώσει να πάει εκεί τη συζήτηση και να την κρατήσει εκεί, το κέντρο βάρους της πολιτικής μετατίθεται «δεξιότερα». Να γιατί έχουν αναστατωθεί τα παιδιά στα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Στο Ποτάμι, που επηρεάζεται περισσότερο από τις εξελίξεις στη Ν.Δ., οι αντιδράσεις ήσαν υποτονικές, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας ξενίζει. Πρώτον, επειδή ολόκληρο το Ποτάμι είναι σε κατατονία μετά τις εκλογές και, ουσιαστικά, είναι ακέφαλο.

Δεύτερον, επειδή οι πιο σοβαροί εκεί μέσα φαντάζομαι ότι ονειρεύονται μια σύγχρονη Ν.Δ. υπό τον Κυριάκο ως σωσίβια λέμβο για τους ίδιους και τις ιδέες τους. Το Ποτάμι, βέβαια, θα εξακολουθήσει να υπάρχει, αλλά το φαντάζομαι να μετονομάζεται σε «Ποδήλατο» και να περνά αυτοδικαίως στην αρμοδιότητα του Γ. Αμυρά.
Στο ΠΑΣΟΚ, όμως, τα πράγματα είναι σοβαρότερα. Φάνηκε αμέσως από την εριστική δήλωση της Φώφης, σχετικά με την «άβυσσο» που τη χωρίζει από τον Μητσοτάκη. (Παρεμπιπτόντως, κανείς δεν αμφισβητεί την ύπαρξη της αβύσσου, αν συγκρίνει σπουδές και εργασιακή πείρα των δύο...)

Προφανώς, η Φώφη πιστεύει ότι περισσότερες ελπίδες επιβίωσης έχει το ΠΑΣΟΚ αν εκείνη το τραβήξει προς τα αριστερά, και υποθέτω ότι αυτό προσπαθεί να κάνει με τον άχαρο τρόπο της. Εξ ου ο πρωινιάτικος Γρηγοράκος και η εκτίμησή του ότι, μετά τη νίκη του Κυριάκου, «πολλοί στο ΠΑΣΟΚ σκέπτονται μετακίνηση προς τη Ν.Δ.». Μάταιος ο κόπος που καταβάλλει η Φώφη, σε κάθε περίπτωση· διότι υπάρχει και ο Λεβέντης, που είναι σαφώς προτιμότερος ως κυβερνητικός εταίρος, ακόμη και από τους ΑΝΕΛ.

Το ΠΑΣΟΚ, στην πραγματικότητα, δεν έχει καμία ελπίδα επιβίωσης. Θα σας πω τι άκουσα προ ολίγων ημερών και θα δείτε γιατί το λέω και διαφημίζω μάλιστα τη βεβαιότητά μου. Ηταν, λοιπόν, η πρώην υπουργός η Εύη η Χριστοφιλοπούλου στο ραδιόφωνο και υπερασπιζόταν σε μια συζήτηση τον ρόλο του κόμματός της στη δημιουργία του κομματικού κράτους. «Καλά έκανε τον συνδικαλισμό το ΠΑΣΟΚ, έστω και αν επικράτησαν οι κακές εκφάνσεις του», είπε με κυνισμό που ασφαλώς απευθυνόταν σε ηλίθιους και αμέσως πρόσθεσε με θριαμβικό τόνο: «Εκανε όμως και τα ΚΕΠ!» (Μία επιπλέον επιβεβαίωση ότι απευθυνόταν σε ηλίθιους...) Βλέπετε λοιπόν ότι το ΠΑΣΟΚ είναι σαν τους Βουρβώνους: δεν κατάλαβε τίποτε, δεν έμαθε τίποτα, δεν ξέχασε τίποτα.

Το ΠΑΣΟΚ, θέλω να πω, δεν έχει τη δυνατότητα να υιοθετήσει στον πολιτικό λόγο του την πραγματική αφήγηση για την κρίση. Αν το κάνει, αυτοαναιρείται· θα είναι σαν να αποφασίζει τη διάλυση του. Δεν γίνεται ποτέ να πουν ότι το κράτος που οι ίδιοι έφτιαξαν μας χρεοκόπησε. Προτιμά συνεπώς τον αργό θάνατο – τόσες καριέρες άλλωστε τι θα απογίνουν;

Η Ν.Δ., όμως, υπό τον Κυριάκο μπορεί, επιτέλους, να πει αυτά που δεν τολμά το ΠΑΣΟΚ, και μπορεί να τα κάνει και πολιτική. «Εντάξει», θα μου πείτε, «περίμενε και θα δούμε». Συμφωνώ και περιμένω να δούμε.

Αν υπάρχει όμως κάτι το οποίο, προσωπικώς, μου επιτρέπει να ελπίζω στην προσαρμογή της Ν.Δ. με την πραγματικότητα (γιατί αυτό σημαίνει ανανέωση: να παρακολουθείς την πραγματικότητα που αλλάζει) είναι το γεγονός ότι αυτόν τον αρχηγό της, με τις πεποιθήσεις και τις ιδέες που κουβαλάει, τον εξέλεξε η βάση.

Στέφανος Κασιμάτης

Καθημερινή