Με την πλάτη στον κόφτη …

Ηγεμόνας μόνος, το δυνατό σημείο του οποίου δεν είναι η παιδεία, ζητεί επειγόντως Μακιαβέλλι για συμβουλές.

Η κυβέρνηση –αν αυτό είναι κυβέρνηση, έστω και κακή – είναι πάλι με την πλάτη στον «κόφτη». Για να αποφύγει ο πρωθυπουργός το δεύτερο πακέτο των 3,6 δις ευρώ έκανε κάτι πολύ χειρότερο. Αποδέχθηκε, κάθε Μάιο, για την οικονομική πολιτική της χώρας να μην αποφασίζει το Συμβούλιο Αρχηγών, ούτε καν το Εurogroup, αλλά μόνο η Eurostat, η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία. 

Υποθέτω πως αν ώς το Μάιο του 2017 ο πρωθυπουργός δεν έχει κατορθώσει να στύψει φορολογικά τους Έλληνες, τότε πάλι θα αρχίσει να απειλεί τους εταίρους ότι θα κρατήσει την αναπνοή του για να μην προσφύγουν αυτοί στον «κόφτη»...

Οι τακτικισμοί δεν είναι άγνωστη πρακτική για την Αριστερά. Κάθε άλλο. Αυτοί όμως οι τακτικισμοί αφορούσαν πρωτίστως τις εσωκομματικές ισορροπίες. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανήγαγε τον τακτικισμό σε πολιτική πρόταση διακυβέρνησης. Μετέτρεψε ένα κόμμα, δεν ενδιαφέρει καν αν αυτό είναι ή δεν είναι αριστερό, σε μηχανισμό παραμονής στην εξουσία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο πρωθυπουργός αποδεικνύουν καθημερινά ότι τα μαθήματα για το δημόσιο συμφέρον ήσαν εκτός ύλης γι’ αυτούς. Το μόνο μάθημα που γνωρίζουν πολύ καλά είναι το μάθημα «παραμονή στην εξουσία». 

Πριν από δυο χρόνια, τον Απρίλιο του 2014, ο επελαύνων προς την εξουσία Αλέξης Τσίπρας,  μιλώντας στην Μπολόνια, πολύ κοντά στη Φλωρεντία, τη γενέτειρα του Μακιαβέλλι, ανέφερε πως αυτός είναι με το Διαφωτισμό του Μαρξ και του Γκράμσι και όχι με τον Μακιαβέλλι. Αγνοώντας, φυσικά, πως ο Μακιαβέλλι ήταν πρόδρομος του Διαφωτισμού, αγαπημένος συγγραφέας του Γκράμσι και, για ορισμένους, προάγγελος της σοσιαλδημοκρατίας, στην οποία εσχάτως ο πρωθυπουργός κλείνει το μάτι. Ήταν ο στοχαστής που απελευθέρωσε την πολιτική  από τα δεσμά των ιδιωτικών συμφερόντων και αυθεντιών, ο πρόδρομος της πολιτικής που έχει προτεραιότητά της το δημόσιο συμφέρον.

Ο κ. Τσίπρας δεν το γνωρίζει αυτό και δεν ξέρω αν έχει καιρό και όρεξη να το μάθει. Θα έπρεπε όμως να το ξέρει, γιατί ίσως τότε δεν θα είχε και τόσες «αυταπάτες».

Ο Μακιαβέλλι νουθετούσε τον ηγεμόνα να «μην κρατά το λόγο του όταν κάτι τέτοιο στρέφεται εναντίον του και όταν οι λόγοι που τον έκαναν να τον δώσει έχουν εκλείψει». Επειδή όμως ήταν πολύπλοκος στοχαστής, την ίδια στιγμή προειδοποιούσε ότι η αθέτηση του λόγου (δηλαδή το ψέμα) επιβάλλεται, όταν κάτι τέτοιο εξασφαλίζει μεν την παραμονή του ηγεμόνα στην εξουσία με την ταυτόχρονη εκ μέρους του εξυπηρέτηση του δημόσιου  συμφέροντος. Αν η αθέτηση του λόγου γίνεται μόνο για την παραμονή στην εξουσία, τότε αυτή, μακροπρόθεσμα, ενίοτε και βραχυπρόθεσμα, οδηγεί στην απώλειά της.

Οι υποσχέσεις του κ. Τσίπρα, που τον έφεραν στην εξουσία, θα σηματοδοτούν για πάντα μια από τις πιο μαύρες σελίδες εξαπάτησης των πολιτών σε μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία, όπως πιστεύουμε ότι είναι η ελληνική δημοκρατία. Στη συζήτηση όμως για το ασφαλιστικό, όπως οι καλόγεροι μετέτρεπαν το κρέας σε ψάρι, ο πρωθυπουργός μετέτρεψε το ψέμα σε  αυταπάτη. Δήλωσε επ’ αυτού, ως γνωστόν, ότι δεν είπε ψέματα, αλλά ότι είχε αυταπάτες.

Ο κ. Τσίπρας σίγουρα δεν γνωρίζει κάτι ακόμα, που κι αυτό το υποστήριζε ο Μακιαβέλλι: ότι δηλαδή ο ηγεμόνας ναι μεν χρειάζεται να λέει ψέματα, αν αυτά εξυπηρετούν τον ίδιο και ταυτοχρόνως το δημόσιο συμφέρον, αλλά είναι παντελώς άχρηστος όταν τρέφει αυταπάτες. Άχρηστος και για το δημόσιο συμφέρον, αλλά και για τον εαυτό του.

Ηγεμόνας μόνος, το δυνατό σημείο του οποίου δεν είναι η παιδεία, ζητεί επειγόντως Μακιαβέλλι για συμβουλές.

Γιώργος Σιακαντάρης

The Books' Journal

Σημ. Ο- Σύμφωνα με σημερινές πληροφορίες, ο κόφτης θα εφαρμόζεται από τον ερχόμενο Οκτώβριο, και όχι από το 2017. Θα κλάψουν μανούλες (δημοσίων υπαλλήλων).