Περί των ροτβάιλερ…

Τώρα που κατακάθισε κάπως ο «κουρνιαχτός» από την φοβερή τραγωδία που εκτυλίχθηκε σε περιοχή της Κοζάνης, όπου δυο σκυλιά ράτσας ροτβάιλερ επιτέθηκαν και σκότωσαν ένα αθώο πεντάχρονο αγγελούδι, με αποτέλεσμα να γραφτούν και να ακουστούν διάφορα (ανυπόστατα και μη) για τη συγκεκριμένη ράτσα, ας δούμε λίγο πιο ψύχραιμα περί τίνος ακριβώς πρόκειται.

Το ροτβάιλερ λοιπόν είναι μια δημοφιλής φυλή σκύλου με πάρα πολλά χαρίσματα και ταλέντα. Είναι μια ράτσα ικανή για τα πάντα, πιστή, προστατευτική, εύκολη στην εκπαίδευση, πάντα όμως με την προϋπόθεση ότι σκυλί θα αντιμετωπιστεί από το αφεντικό του με σεβασμό, στιβαρότητα,  και σταθερή συνέπεια…

Πρόκειται για μεγαλόσωμο και πολύ δυνατό σκύλο, που όμως είναι ευγενικού χαρακτήρα, συνήθως αποστασιοποιημένου στην συμπεριφορά του, επιφυλακτικού απέναντι σε όσους δεν γνωρίζει, και ιδιαίτερα αφοσιωμένου και «χαδιάρη» απέναντι στα μέλη της «οικογένειάς» του. Εν κατακλείδι, το ροτβάιλερ είναι η κλασική περίπτωση ενός «τσαμπουκά με καρδιά μάλαμα».

Από κει και πέρα το ροτβάιλερ είναι ένας «μάχιμος στρατιώτης», που κατάγεται από τους Μολοσσούς της Ιταλίας, ένα μαστιφοειδές σκυλί που το είχαν οι Ρωμαίοι για να παλεύει με λιοντάρια και άλλα άγρια θηρία στα αμφιθέατρα, ενώ παράλληλα έπαιρνε μέρος και σε μάχες δίπλα στους λεγεωνάριους.

Οι μακρινοί αυτοί πρόγονοι του ροτβάιλερ ταξίδευαν μαζί με τις λεγεώνες, οδηγώντας και προστατεύοντας τα κοπάδια βοοειδών που συνόδευαν τον στρατό (για την διατροφή του). Κάποια από αυτά ζευγάρωναν με διάφορα σκυλιά των περιοχών που διέσχιζαν, με αποτέλεσμα η ράτσα να εξελιχθεί σε ιδανική για σκληρή εργασία, σκληροτράχηλη και προσαρμοσμένη στις διάφορες κλιματικές συνθήκες και γεωγραφικές ιδιομορφίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Τον 1^ο αιώνα μ.Χ. οι Ρωμαίοι διέσχισαν τις Άλπεις φτάνοντας στην Νότια Γερμανία, λίγο πριν κατακτήσουν το σύνολο της Ευρώπης. Εκεί ίδρυσαν την πόλη φρούριο Arae Flaviae, η οποία εξαιτίας των κόκκινων κεραμιδιών των σκεπών των κτιρίων της σύντομα ονομάστηκε Rottwil στα γερμανικά, δηλαδή κόκκινο χωριό, και αργότερα Rottweil.

Το συγκεκριμένο άστυ αναπτύχθηκε ραγδαία, και κατά τον μεσαίωνα ήταν ένα σημαντικό διοικητικό, εμπορικό, και πολιτιστικό κέντρο. Οι αγελαδάρηδες της εποχής που έφερναν τα κοπάδια τους στην αγορά του, χρησιμοποιούσαν τους απογόνους των παλιών πολεμικών ρωμαϊκών μαστίφ για την προστασία τους, ενώ οι χασάπηδες τα χρησιμοποιούσαν για να σέρνουν τα κάρα με το κρέας. Αυτοί οι δεύτεροι δημιούργησαν μια παραλλαγή της ράτσας  πιο μεγαλόσωμη και πιο δυνατή από τα υπόλοιπα μέλη της, όμως το σημερινό ροτβάιλερ μοιάζει περισσότερο με τον πιο μικρόσωμο πρόγονό του, αυτόν δηλαδή που φύλαγε τα κοπάδια.

Με τον καιρό, οι γάιδαροι και τα βόδια αντικατέστησαν τα σκυλιά στις μεταφορές φορτίων, ενώ η καθιέρωση του σιδηρόδρομου και των μεταφορών μέσω ποταμιών οδήγησε σταδιακά στην απαγόρευση των κοπαδιών βοοειδών μέσα από τις πόλεις και τα χωριά καθ οδόν προς τις διάφορες αγορές. Έτσι, επειδή εκείνες τις εποχές τα σκυλιά χρησίμευαν περισσότερο ως «εργάτες» παρά ως σύντροφοί, η συγκεκριμένη ράτσα άρχισε να φθίνει σε δημοφιλία και να μειώνεται σε νούμερα, ενώ χαρακτηριστικό είναι πως το 1900 μόνο μία θηλυκή σκύλα ροτβάιλερ καταγράφτηκε στα κυνολογικά αρχεία της πόλης Rottweil.

Η αναγέννηση της φυλής ξεκίνησε στις αρχές του 20^ου αιώνα όταν η γερμανική αστυνομία άρχισε να τα χρησιμοποιεί, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη εξυπνάδα, την αφοσίωση, και κυρίως την σωματική δύναμη των ροτβάιλερ. Η συνέχεια είναι εντυπωσιακή, με τα πρώτα ροτβάιλερ να καταφτάνουν στην Αμερική την δεκαετία του 1920, όπου η πρώτη επίσημη γέννα καταγράφτηκε το 1930, και το πρώτο καθαρόαιμο ροτβάιλερ δηλώθηκε στο American Kennel Club το 1931.

Μετά τον Β’ΠΠ η  φυλή έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στην Αμερική ως σκύλος προστασίας, με αποτέλεσμα η αύξηση των αριθμών των ροτβάιλερ να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες εκτροφές τους, και σε προβλήματα τόσο στον χαρακτήρα όσο και στην υγεία τους.

Σήμερα, στην Αμερική, τα ροτβάιλερ κατατάσσονται στο Νο 11 των πιο δημοφιλών φυλών (ανάμεσα σε συνολικά 148), ενώ ήταν στο Νο 2 μόλις μερικά χρόνια πριν. Οι λόγοι για αυτή την απότομη πτώση τη δημοτικότητας τους οφείλεται κυρίως στην αρνητική δημοσιότητα, που πηγάζει από την ιδιόρρυθμη ιδιοσυγκρασία της εν λόγω ράτσας. 

Ένα φροντισμένο καθαρόαιμο ροτβάιλερ πρέπει να είναι και είναι ήρεμο, σίγουρο για τον εαυτό του, γενναίο, κάπως αδιάφορο στους ξένους, και με συγκρατημένη εγρήγορση όταν αντιμετωπίζει καινούργιες καταστάσεις. Αν αυτά τα εγγενή χαρακτηριστικά τα συνδυάσουμε με την «τρέλα» που έχουν για τα αφεντικά τους, τότε βλέπουμε πως ένα τέτοιο σκυλί εύκολα μπορεί να παρεκκλίνει από τον αρχικό σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, όταν δεν κοινωνικοποιείται σωστά, και όταν η «εκπαίδευσή» του είναι ελλιπής. Οι ιδιοκτήτες τέτοιων σκυλιών θα πρέπει να γνωρίζουν καλά τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της ράτσας, να τα διδάσκουν από νωρίς καλούς τρόπους, να επιβάλλονται σε αυτά ως αρχηγοί της «αγέλης», ειδάλλως σίγουρα θα χάσουν τον έλεγχο, αφού ως «κυριαρχικά» ζώα, τα ροτβάιλερ (κυρίως τα αρσενικά) τείνουν να θέλουν να αναλάβουν τα ίδια την ηγεσία της «οικογενειακής αγέλης» με απρόβλεπτες συνέπειες.

Για να το θέσουμε ωμά, το ροτβάιλερ δεν είναι για τον οποιονδήποτε. Μάλιστα, αν ένα τέτοιο σκυλί δείξει αδικαιολόγητη επιθετικότητα, θα πρέπει να στειρωθεί προκειμένου να μην περάσει αυτό το χαρακτηριστικό σε επόμενες γενιές, και να δοθεί σε ιδιοκτήτη ο οποίος θα μπορεί λόγω εμπειρίας να διαχειριστεί έναν μη κοινωνικοποιημένο γίγαντα με επιθετικές τάσεις και προδιάθεση, αλλά και να του επιβληθεί.

Όπως συμβαίνει συχνά με όλες τις ράτσες σκυλιών που είναι φύλακες, έτσι και τα ροτβάιλερ έχουν στοχοποιηθεί από τα ΜΜΕ (σε παγκόσμιο επίπεδο) συνολικά ως φυλή, και όχι ατομικά, όπως θα ήταν το σωστό, όταν μιλάμε για σκυλιά που έχουν ανατραφεί λάθος. Η λάθος ανατροφή ενός ροτβάιλερ, ακόμη και καθαρόαιμου, μπορεί να οδηγήσει σε τραγωδίες, και σε αδικαιολόγητα πογκρόμ εναντίον της φυλής συνολικά. Πολλές είναι π.χ. οι κοινότητες στην Αμερική που έχουν απαγορεύσει την κατοχή ροτβάιλερ, ενώ αρκετές σχολές εκπαίδευσης δεν τα δέχονται, με κάποιες μάλιστα ασφαλιστικές εταιρίες να αρνούνται να καλύψουν ζημιές προς τρίτους σε ιδιοκτήτες  ροτβάιλερ.

Όπως τα ντόμπερμαν, τα ακίτα, τα μάλαμουτ, και άλλες «κυριαρχικές» ράτσες, έτσι και τα ροτβάιλερ θα πρέπει να διδάσκονται από μικρά να υπακούουν και να σέβονται τους ανθρώπους της οικογένειάς τους. Η  εκπαίδευση (ως κουτάβια) από ειδικούς θα ήταν κάτι το ιδανικό, αλλά εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει η κοινωνικοποίηση του κουταβιού, και η από νωρίς προσαρμογή του σε νέες καταστάσεις, ερεθίσματα, ανθρώπους, ζώα, κλπ. Κάποιες βασικές εντολές όπως το μη, κάτσε κάτω, έλα, μείνε, κλπ θα πρέπει να επαναλαμβάνονται καθημερινά, ενώ άκρως απαραίτητο είναι το να μάθει από μικρό το σκυλί να συνοδεύει το αφεντικό του δεμένο με λουρί, χωρίς να τραβάει και χωρίς να αποσπάται η προσοχή του από διάφορα ερεθίσματα, ειδικά όταν ο σκύλος ζει και μεγαλώνει σε ένα πολύβουο αστικό περιβάλλον. 

Τα ροτβάιλερ δεν θα πρέπει ποτέ μα ποτέ να παρατιούνται μόνα τους σε μια αυλή, ή σε ένα υπόγειο, άσχετα αν είναι ελεύθερα να τρέχουν ή είναι δεμένα με μια αλυσίδα. Όπως όλες οι ράτσες σκύλων προστασίας, τσόου τσόου, γερμανικοί ποιμενικοί, ντόμπερμαν, μαστίφ, κλπ έτσι και αυτά, αν αφεθούν από μόνα τους γίνονται πολύ κτητικά και προστατευτικά της περιοχής τους. Συνεπώς, αν είναι αφημένα σε ένα κτήμα ή σε μια αυλή, χωρίς καθημερινή επαφή και συναναστροφή με ανθρώπους, γίνονται επικίνδυνα, ειδικά αν παρενοχλούνται ή ακόμη και «βασανίζονται» από άλλα ζώα, σκυλιά, ή και παιδιά της περιοχής. Ακόμη όμως και σε τέτοιες περιπτώσεις, οι φράχτες της αυλής θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεγμένης κατασκευής, αφού ένα τέτοιο σκυλί αν θέλει να βγει έξω θα βρει τρόπο να το κάνει, και τότε είναι που θα αρχίσουν τα μεγάλα προβλήματα.

Εν κατακλείδι, τα ροτβάιλερ είναι καταπληκτικά σκυλιά, που θα δώσουν και την ζωή τους για να προστατεύσουν το αφεντικό τους ή την περιουσία του, αρκεί όμως να έχουν κοινωνικοποιηθεί σωστά από μικρή ηλικία. Αλλιώς είναι μια βόμβα έτοιμη να σκάσει.

Η σωστή κοινωνικοποίηση και εκπαίδευση τα κάνει να «κατευθύνουν» σωστά τα εγγενή κυριαρχικά και προστατευτικά ένστικτά τους, αντί να τα επιδεικνύουν αδιάκριτα με αλόγιστες συνέπειες. Τα περισσότερα ροτβάιλερ είναι από την φύση τους κυριαρχικά, οπότε χρειάζονται και «ειδικό» αφεντικό, που δεν θα τα επιτρέψει να αμφισβητήσουν την πραγματική τους θέση στην ιεραρχία της «αγέλης» (οικογένεια) και να επιδιώξουν να γίνουν αυτά το Α αρσενικό, ή ο αρχηγός της. Συνεπώς, ο ιδιοκτήτης ενός ροτβάιλερ θα πρέπει να είναι αποφασιστικός και κατηγορηματικός όσον αφορά στην «διαπαιδαγώγηση» ενός τέτοιου «όπλου». Να μπορεί δηλαδή να επιβληθεί στον σκύλο του.

Άρα, κλείνοντας, το ροτβάιλερ είναι ένα εξαιρετικό σκυλί, ιδανικό για συντροφιά και προστασία, αρκεί να βρίσκεται σε έμπειρα και κατάλληλα χέρια, αφού χωρίς κοινωνικοποίηση, εκπαίδευση, ανθρώπινη συναναστροφή, κλπ στο τέλος αποδεικνύεται ακατάλληλο ως σύντροφος, και άκρως επικίνδυνο για τους ξένους.

S.A.

ΥΓ- Όσον αφορά στη χρήση των ροτβάιλερ σε κυνομαχίες, που τελευταία το λένε πολλοί, ειδικά μέσα από τα σόσιαλ μίντια, ομολογώ ότι δεν το έχω ακούσει ποτέ να συμβαίνει, ούτε το είδα να αναφέρεται στο παρελθόν, αφού η εν λόγω ράτσα δεν είναι «φτιαγμένη» για κυνομαχίες. Δυστυχώς, υπάρχουν άλλες για τέτοιου είδους εγκλήματα…

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε ενδεικτικά εδώ  και   εδώ