Η κατάρα του να είσαι έξυπνος…

«Οι έξυπνοι και ευτυχισμένοι είναι το πιο σπάνιο πράγμα που έχω συναντήσει…»

Ernest Hemingway

Το να έχει έναν πιστό σύντροφο που τον αγαπάει, μια καλή οικογένεια, και μια αξιόλογη καριέρα, δεν είναι αρκετά ώστε ο έξυπνος άνθρωπος να μην αισθάνεται θλίψη και μελαγχολία.

Ιδού έξι πιθανοί λόγοι για τους οποίους οι έξυπνοι άνθρωποι δεν είναι ευτυχισμένοι:

Είναι θύματα της υπερβολικής ανάλυσης των πραγμάτων.

Πολλοί από εκείνους που διαθέτουν υψηλή νοημοσύνη τείνουν να σκέπτονται πολύ, και να αναλύουν τα πάντα στη ζωή τους, στο περιβάλλον τους, και όχι μόνο. Η πολλή σκέψη όμως γίνεται κουραστική, ειδικά όταν οδηγεί σε συμπεράσματα τα οποία προκαλούν αγανάκτηση. Αυτό προκαλεί ένα επιπλέον βάρος, το οποίο ο έξυπνος άνθρωπος δεν μπορεί να παρακάμψει, όσο σκληρή κι αν είναι η εμπειρία που βιώνει…

Οι νοήμονες έχουν μια τρομερή ικανότητα στο να αναλύουν τα πάντα. Όμως αυτό δεν είναι απαραίτητο, αφού δεν χρειάζεται να δίνουμε σημασία σε  κάθε τι, και να πλημμυρίζουμε το μυαλό μας με ανούσια πράγματα. Η άγνοια είναι ευτυχία λέει ένα παλιό ρητό, και αυτό ισχύει για όλους εκείνους που μπορούν με την μία να «διαβάσουν» τους συνανθρώπους τους και να αντιληφθούν τα πραγματικά τους κίνητρα. Αναμφίβολα, για αυτούς, ο κόσμος είναι απογοητευτικός και γεμάτος με ακατάλληλους ανθρώπους. Χώρια όλα εκείνα τα βαθιά φιλοσοφικά προβλήματα, τα διεθνή ζητήματα, και τα αιώνια ερωτήματα γύρω από τη ζωή και το θάνατο που δεν έχουν απαντήσεις. Αν μάθουμε να τα αγνοούμε, τότε ίσως αισθανθούμε πιο χαρούμενοι και πιο ευτυχισμένοι.

Οι έξυπνοι συγκρίνουν τα πάντα με βάση τα δικά τους υψηλά κριτήρια.

Όσοι διαθέτουν υψηλό IQ είναι σίγουροι για το τι θέλουν, και ότι πέφτει κάτω από τα δικά τους στάνταρ δεν τους ικανοποιεί, κάτι που τους κάνει λιγότερο ευτυχισμένους από τους υπόλοιπους. Αυτό ισχύει σε όλα, στην καριέρα, στις σχέσεις, και σε οτιδήποτε παίζει ρόλο στη ζωή μας.

Ένα πάγιο αξίωμα είναι το ότι ποτέ δεν πετυχαίνουμε όλα όσα θέλουμε στη ζωή μας. Αυτή όμως η απλή και πρακτική γνώση δεν ισχύει σε όλους εκείνους που έχουν λαμπρά θεωρητικά μυαλά. Δεν διαθέτουν πρακτική νοημοσύνη και διατηρούν μια ιδεαλιστική θέαση του κόσμου που όμως δεν τους βοηθά καθόλου στην προσαρμογή με την καθημερινότητα. Γι αυτό και μόλις διαπιστώνουν πως η πραγματικότητα πάει κόντρα στις προσδοκίες τους, αισθάνονται απογοήτευση.

Οι έξυπνοι άνθρωποι κάνουν σκληρή αυτοκριτική.

Ένας από τους λόγους της απογοήτευσης που αισθάνονται οι έξυπνοι άνθρωποι είναι το γεγονός ότι κρίνουν σκληρά τους εαυτούς τους. Όχι μόνο σε ζητήματα επιτυχίας και αποτυχίας, αλλά στα πάντα. Η στοχαστική τους φύση υπεραναλύει την συμπεριφορά τους και την συγκρίνει με τα υψηλά στάνταρ που έχουν βάλει. Αν και αυτό συνήθως γίνεται υποσυνείδητα, εν τούτοις τους προσφέρει μια ακόμη ευκαιρία για να κατηγορούν τον εαυτό τους άνευ λόγου.

Μια πράξη που συνέβη πριν από πολύ καιρό μπορεί να επανέλθει ξαφνικά στο μυαλό τους, να το στοιχειώσει, και να τους θυμίσει την αποτυχία τους. Κάτι τέτοιο τους αναστατώνει και αλλάζει την διάθεσή τους. Μετά από αυτό, δύσκολα μπορούν να είναι χαρούμενοι ή να μπορούν να κοιμηθούν ήρεμοι το βράδυ. Αυτού του είδους τα flashbacks από το παρελθόν είναι συνηθισμένα στους έξυπνους ανθρώπους, και τους γεμίζουν ενοχές και δυστυχία. Τα αρνητικά συναισθήματα που προκύπτουν είναι υπεραρκετά για να σβήσουν κάθε ίχνος ευτυχίας από τις ζωές τους.

Έχουν υψηλούς στόχους.

Οι έξυπνοι δεν μπορούν να είναι ικανοποιημένοι με αυτά που πέτυχαν στη ζωή τους αφού το υψηλό IQ τους τους επιτρέπει να φαντάζονται καλύτερα πράγματα. Ψάχνουν διαρκώς για έναν υψηλότερο σκοπό, ένα νόημα, και ένα σχέδιο ζωής. Κάποιοι παρασύρονται από την γόνιμη φαντασία τους, και μετά δεν μπορούν να απολαύσουν τα καλά και απλά πράγματα που έχουν ήδη αποκτήσει. Η καθημερινότητα γίνεται βαρετή, και γι αυτό ψάχνουν διαρκώς το εξαιρετικό, κάτι που όμως δεν μπορεί να υπάρξει στην πραγματικότητα.

Πιστεύετε ότι δεν ανήκετε σε αυτόν τον πλανήτη, ή πως θα έπρεπε να ζείτε σε άλλες εποχές; Αυτό πιστεύουν όσοι είναι σοβαροί στοχαστές, με υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Οπότε, με τέτοιες ανησυχίες να πλημμυρίζουν τον εγκέφαλό τους, δύσκολα μπορούν να αποδεχτούν τον υπαρκτό κόσμο, ή την εποχή στην οποία ζουν.

Δεν τους εκτιμούν οι υπόλοιποι  και δεν μπορούν να έχουν ουσιαστικές συζητήσεις με άλλους ανθρώπους.

Όλοι θέλουμε να μας καταλαβαίνουν, όμως οι έξυπνοι άνθρωποι δύσκολα βρίσκουν κάποιον που να μπορεί.  Όταν έχουμε γύρω μας άτομα που μας κατανοούν, τότε εξαφανίζεται και το μισό στρες που μας κατατρύχει. Δεν υπάρχει πιο ανακουφιστικό πράγμα στον κόσμο από το να έχουμε μια ουσιαστική συζήτηση με κάποιον ομοϊδεάτη, που αντιλαμβάνεται τις απόψεις μας για όλα τα ζητήματα, από την προσωπική μας ζωή, την φιλοσοφία, το διεθνές γίγνεσθαι, ως τα υπόλοιπα ακόμη πιο σύνθετα ζητήματα που απασχολούν τον άνθρωπο. Οι περισσότεροι έξυπνοι άνθρωποι αισθάνονται μόνοι, αντιλαμβανόμενοι ότι ελάχιστοι τους καταλαβαίνουν. Κι αυτό συμβαίνει διότι συνήθως κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει το βάθος της αναλυτικής του σκέψης.

Η επιστήμη έχει αποδείξει ότι οι έξυπνοι άνθρωποι δεν χρειάζεται να είναι τόσο κοινωνικοί, όσο εκείνοι με μέσο δείκτη νοημοσύνης, προκειμένου να αισθάνονται ευτυχείς. Παρόλα αυτά, και οι έξυπνοι έχουν μεγάλη ανάγκη να βρεθούν με άλλους ανθρώπους, να συναναστραφούν μαζί τους, και να έχουν μια ευχάριστη εποικοδομητική συζήτηση.  Τους ενδιαφέρει όμως να μιλάνε για ουσιώδη και μαγευτικά πράγματα αντί να καταναλώνονται σε ανούσιο smalltalk για τον καιρό, για το φαγητό, και για το πώς πέρασαν το σαββατοκύριακο… Δύσκολα όμως θα βρεθεί συνομιλητής ικανός να διατηρήσει μια βαθιά ουσιαστική συζήτηση με κάποιον έξυπνο άνθρωπο, κι’ αυτό είναι αποτέλεσμα του καταναλωτισμού και του υλισμού που κυριαρχεί στην κοινωνία μας.

Οι έξυπνοι έχουν συνήθως ψυχολογικά προβλήματα.

Πάρα πολλές μελέτες έχουν καταλήξει στο ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της υψηλής νοημοσύνης και των ψυχολογικών διαταραχών, όπως είναι το άγχος, η αγοραφοβία, και ο διπολισμός.  Είναι άραγε αυτά τα προβλήματα παρενέργειες της εξυπνάδας; Δεν μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε, αφού ακόμη υπάρχουν πάρα πολλά μυστήρια του ανθρώπινου νου που η επιστήμη δεν έχει κατανοήσει. Πάντως δεν υποφέρουν από ψυχολογικές διαταραχές όλοι οι έξυπνοι άνθρωποι. Υποφέρουν όμως από μια υπαρξιακή κατάθλιψη που είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής σκέψης. Όταν δηλαδή κάποιος σκέφτεται και αναλύει τα πάντα διεξοδικά, κάποτε καταλήγει και στο να σκέφτεται για τη ζωή και τον θάνατο. Τότε είναι που το μυαλό αρχίζει να αναλογίζεται για την σημασία της ύπαρξής μας, και τότε είναι που αρχίζουμε να αναθεωρούμε την δική μας προσωπική ζωή. Αυτό όμως μας προκαλεί μια θλίψη, χωρίς να υπάρχει λόγος…

The Minds Journal

Απόδοση:  S.A.