Η Δεξιά πρέπει να πάψει να «γλείφει» την Αριστερά…

Οι «φλύαρες τάξεις» της Βρετανίας πέτυχαν μια νέα συναίνεση: Ότι η οικονομία της ελεύθερης αγοράς είναι μια αποτυχία, και μάλιστα καθόλου δημοφιλής.

Πρόκειται για μια εξαιρετική ιδεολογική μετατόπιση, αφού μόλις πριν από 20 χρόνια, την εποχή που η ΕΣΣΔ κατέρρεε, το κυρίαρχο αφήγημα (βλ. Φουκουγιάμα) ήταν πως στο μέλλον οι ελεύθερες αγορές θα κυριαρχούσαν παντού. Μεγάλο μέρος της Ασίας είχε υιοθετήσει το φιλελεύθερο μοντέλο, η Θάτσερ και ο Ρέιγκαν είχαν δώσει πνοή ζωής στις φιλελεύθερες οικονομικές ιδέες, ενώ ακόμη και πολιτικά αντίθετοι διάδοχοί τους, όπως ο Τόνι Μπλερ και ο Μπιλ Κλίντον τους αντέγραφαν…

Σήμερα όμως βλέπουμε την μεγάλη επιτυχία του Jeremy Corbyn στη Βρετανία, τον προστατευτισμό του Ντόναλντ Τραμπ στην Αμερική, και την απόρριψη των αγορών από την αναδυόμενη ακροδεξιά της Ευρώπης.

Η απάντηση μεγάλου μέρους της κεντροδεξιάς σε αυτή την αλλαγή πλεύσης ήταν η μετακίνησή της προς τα αριστερά. Όταν π.χ. η Theresa May μιλάει για το «νέο κέντρο», αυτό που πραγματικά εννοεί είναι η θέληση να υιοθετηθούν οι ιδέες της Αριστεράς, δηλαδή περισσότερες κρατικές δαπάνες, υψηλότεροι φόροι, και πιο πολλές ρυθμίσεις και έλεγχοι, μιας και κάτι τέτοιο μοιάζει δημοφιλές.

Όλα αυτά όμως δεν λειτουργούν οικονομικά, αλλά ούτε και πολιτικά. Δεν μοιάζουν γνήσια, ούτε καν πιστευτά. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να οδηγούν τα εκλογικά σώματα προς εκείνους οι οποίοι όντως (και με πάθος) πιστεύουν στις κρατικές δαπάνες, στους φόρους, και στις ρυθμίσεις της αγοράς.

Γιατί λοιπόν χάνουν παντού όλοι εκείνοι που είναι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς; Τι μπορεί να κάνουμε γι αυτό; Η απλή αλήθεια είναι ότι ο οικονομικός φιλελευθερισμός είναι θύμα της επιτυχίας του. Οι ελεύθερες αγορές πέτυχαν να βγάλουν από την φτώχια πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, και πέτυχαν επίσης την μεγαλύτερη μείωση της παγκόσμιας ανισότητας από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης. Πέτυχαν με λίγα λόγια να επιμηκύνουν τις ζωές μας, και να τις κάνουν καλύτερες. Κερδίζοντας όμως αυτόν τον ιδεολογικό πόλεμο, η Δεξιά έκανε ένα μοιραίο λάθος: Οι πολιτικοί ηγέτες έπαψαν να υπερασπίζονται τα αυτονόητα.

Αυτό λειτούργησε για λίγο, όταν οι ψηφοφόροι είχαν ακόμη νωπές τις μνήμες του στασιμοπληθωρισμού, της χαμηλής ανάπτυξης, της μεγάλης ανεργίας, και του διψήφιου πληθωρισμού της δεκαετίας των ‘70ς.

Αυτό σήμερα δεν λειτουργεί. Οι νέοι, που έσπασαν κάθε ρεκόρ συμμετοχής στις τελευταίες βρετανικές εκλογές δεν έχουν καμιά πρακτική εμπειρία από τις πολιτικές που ασπάζεται ο  Corbyn. 

Η συνηθισμένη εξήγηση είναι ότι οι νέοι ελκύονται από το «τσάμπα», όπως π.χ. η δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Η αλήθεια όμως είναι πιο τρομακτική: Οι νέοι όντως πιστεύουν και έχουν πειστεί από τον σοσιαλισμό, κι αυτό επειδή ελάχιστοι είναι εκείνοι που μπήκαν στον κόπο να ξεγυμνώσουν τους μύθους του. Αυτή η αποτυχία γιγαντώθηκε μετά την οικονομική κρίση, η οποία ψευδώς αποδόθηκε στην ελεύθερη αγορά αντί στο τοξικό κοκτέιλ της κακής κυβερνητικής πολιτικής που την προκάλεσε.

Η προεκλογική εκστρατεία των Συντηρητικών δεν υποστήριξε την οικονομική ελευθερία. Η May στερούνταν της φιλοσοφικής βάσης που είναι απαραίτητη για να απαντήσει στον Corbyn, χώρια που πολλές πολιτικές της ήταν σχεδόν παρόμοιες ιδεολογικά με εκείνες του αντιπάλου της. Πώς να ασκήσεις κριτική στο μεγάλο κράτος, όταν και εσύ προτείνεις το ίδιο;

Οι Συντηρητικοί αρέσκονται να μιλάνε για τον «συμπονετικό συντηρητισμό». Στην πραγματικότητα όμως, οι πιο συμπονετικές πολιτικές είναι εκείνες που βελτιώνουν τις συνθήκες για όλους αυξάνοντας την πίτα, και όχι για τους λίγους αναδιανέμοντάς την. Πρόκειται για πολιτικές που βοηθούν τους ανθρώπους να είναι αξιοπρεπείς μέσα από την εργασία, και που τους δίνουν επιλογές ζωής. Πολιτικές που επιτρέπουν σε κάποιον να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια που να τον στραγγαλίζουν. Πολιτικές που επιτρέπουν στους πολίτες να κρατάνε περισσότερα λεφτά από αυτά που κερδίζουν, μέσω της χαμηλότερης φορολόγησης.

Πρόσφατα, δυο πετυχημένοι κεντροδεξιοί πολιτικοί που  τα κατάφεραν, είναι ο John Key, πρώην πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, και ο Βρετανός David Cameron. Ο πρώτος έφυγε με τους δικούς του όρους αφού πρώτα κατάφερε να μειώσει τους φόρους και το κράτος. Ο δεύτερος έβγαλε την βρετανική οικονομία από τις λάσπες, μείωσε τους φόρους, δημιούργησε εκατομμύρια θέσεις εργασίας, αναμόρφωσε την κρατική πρόνοια, και κερδίζοντας την πρώτη νίκη για τους Συντηρητικούς εδώ και δεκαετίες έδωσε στους πολίτες το δημοκρατικό δικαίωμα της επιλογής ή μη της ΕΕ.

Σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να μπορεί κάποιος να στηρίζει την ευημερία και την επιλογή. Υιοθετώντας όμως την ρητορική της Αριστεράς δεν είναι λειτουργικό, όπως ανακάλυψε η May τον περασμένο μήνα. Γι αυτό και θα πρέπει όλοι μας να υπερασπιζόμαστε σθεναρά αυτά που έκαναν τον κόσμο πιο πετυχημένο και πιο πλούσιο. Η δυνατότητα δηλαδή που δόθηκε στους πολίτες να πετύχουν, χωρίς να τους φορτώνουμε τις πλάτες με ακόμη περισσότερο κράτος…

Matthew Lesh

CapX 

Απόδοση: S.A.