Πόσους τουρίστες χωράει η Ελλάδα;

Συχνά στη σύγχρονη εποχή ακούμε τον όρο βιώσιμη ανάπτυξη. Ακούγεται πολύ ωραίο, αλλά τι σημαίνει; Σημαίνει επενδύσεις που δεν καταστρέφουν τη φύση, που αναδεικνύουν και αξιοποιούν το περιβάλλον και που δεν υπονομεύονται από τις συνέπειες που μπορεί να προκαλούν στον χώρο τους, αλλά και στις συγγενείς περιοχές. Σημαίνει ανάπτυξη σε κλάδους που έχουν μέλλον.

Τι κάναμε όλα αυτά τα χρόνια; Πως χειρίστηκαν το θέμα οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις; Ποιο σχέδιο είχαν και πως το υλοποίησαν;  Ο άναρχος, χωρίς κανόνες, κατασκευαστικός τυφώνας, που δεν άφησε χώρους πρασίνου και αναπνοής στις πόλεις μας, επεκτάθηκε και στις ωραιότερες περιοχές πρασίνου και παραλιών. Έκτιζαν, έκτιζαν και δεν υπολόγιζαν τίποτα απολύτως. Οι βιολογικοί καθαρισμοί, υποδομές οδοποιίας, χώροι παρκαρίσματος, υπηρεσίες υγείας, κόστιζαν και ήταν υπόθεση της Πολιτείας που αγρόν αγόραζε...

Οι εργολάβοι, διασυνδεδεμένοι με το πολιτικό σύστημα, οικοδομούσαν τα πάντα για να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους. Πολλά δάση αποψιλώθηκαν, άλλα κάηκαν και αποχαρακτηρίστηκαν, ενώ οι ρυπάνσεις στις μαγευτικές παραλίες υπονόμευσαν τον φυσικό πλούτο και έπληξαν τη γοητεία της καθαρής θάλασσας.

Τα πρώτα SOS

Πέρα από τα δάση που καίγονται, οι γοητευτικοί κόλποι όπως ο Βόρειος Ευβοϊκός και ο Κορινθιακός, έχουν εκπέμψει προ πολλού SOS, λόγω της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος από βιομηχανικά, βιοτεχνικά και αστικά απόβλητα. Το κίνδυνο βίωσαν φέτος πρώτοι, οι κατέχοντες κατοικία στα παράλια του Κορινθιακού, ειδικά στις ακτές της βόρειας Πελοποννήσου που έχουν κατακλυστεί από πολυκατοικίες από τον Ισθμό μέχρι το Ρίο! Τους τρόμαξαν και με το δίκιο τους, οι τσούχτρες. Διότι τις τσούχτρες τις βλέπουν και τις αισθάνονται με οξύ πόνο.

Τους ρύπους που προκάλεσαν την αλλαγή συσχετισμών στο θαλάσσιο περιβάλλον, που εξαφάνισαν δελφίνια και χελώνες και κάθε οργανισμό που έτρωγε τσούχτρες και διατηρούσε τις ισορροπίες, τους έβλεπαν μεν, αλλά δεν μιλούσαν για να μην τρομοκρατήσουν τους επισκέπτες και πέσει ο τζίρος στις τοπικές αγορές.

Και τελικά φέτος, τρομοκρατήθηκαν όλοι μαζί! Η ανθρώπινη απληστία αφαίρεσε και συνεχίζει να αφαιρεί από τη φύση το δικαίωμα και την ικανότητα να κυβερνάει το χώρο της. Οι συνέπειες, αν δεν παρθούν δραστικά μέτρα, θα είναι δραματικές.

Μποτιλιάρισμα στην Κρήτη

Προχθές άκουγα στις ειδήσεις ότι λόγω της τουριστικής κοσμοπλημμύρας στο νομό Χανίων για να κάνει κανείς μια διαδρομή μιας ώρας, χρειάστηκαν πάνω από τρεις, λόγω μποτιλιαρίσματος! Λες και είμαστε στο κέντρο της Αθήνας! Και το ερώτημα που προκύπτει, τώρα που είμαστε ενθουσιασμένοι από την θεαματική αύξηση του τουριστικού ρεύματος, είναι: Τελικά πόσους τουρίστες χωράει αυτός ο μικρός, ωραίος, ευλογημένος τόπος, για να συνεχίσει να είναι ωραίος και ευλογημένος και να αξιοποιεί την προίκα της φυσικής του ομορφιάς;

Πόσους; Με επενδύσεις μόνο σε κλίνες, διότι έτσι νομίζουμε ότι επενδύουμε, ποιοι έχουν υπολογίσει τις συνέπειες από την οικιστική επιβάρυνση; Και αν οι επιβαρύνσεις απειλούν τις φυσικές ισορροπίες, ποιο είναι το εναλλακτικό σχέδιο; Παρότι είναι τόσο απλό, εδώ σε αυτόν τον τόπο, μοιάζει ακόμα ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Δεν πρέπει να θέλουμε ολοένα και περισσότερους τουρίστες. Πρέπει να θέλουμε τουρίστες με αυξημένες οικονομικές δυνατότητες και –κατά το δυνατόν– τουρίστες που διαθέτουν κουλτούρα σεβασμού του περιβάλλοντος.

Το παράδειγμα της Κόστα Ρίκα

Η Κόστα Ρίκα είναι χώρα της Κεντρικής Αμερικής, που βρέχεται από τον Ειρηνικό Ωκεανό στα δυτικά και την Καραϊβική Θάλασσα στα ανατολικά. Πρόκειται για μια χώρα με τροπικά δάση, ψηλά βουνά και πανέμορφες παραλίες. Και ενώ καλύπτει μόνο το 0,03% της επιφάνειας της Γης –με έκταση 51.100 τ.χλμ– η βιοποικιλότητά της αγγίζει το 5% του πλανήτη: 12.000 είδη φυτών, 1.239 είδη πεταλούδων, 838 είδη πτηνών, 440 είδη ερπετών και αμφιβίων και 232 είδη θηλαστικών.

Το 27% της επιφάνειάς της καλύπτεται από εθνικά πάρκα, που προστατεύονται και διατηρούνται, γεγονός που είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών των εκάστοτε κυβερνήσεων. Οι ταξιδιώτες που την έχουν επισκεφτεί μιλούν για μια χώρα εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς. Οι πολιτικοί της συνειδητοποίησαν νωρίς –πριν από περίπου 15 χρόνια– ότι με τις κατάλληλες πολιτικές μπορούν να συνδυάσουν την πράσινη με την οικονομική ανάπτυξη και τώρα η χώρα βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης χάρη στον οικοτουρισμό.

Τη δεκαετία του ’90, η χώρα συνειδητοποίησε ότι το μέλλον της βρίσκεται στον πράσινο τουρισμό και στην προστασία του περιβάλλοντος. Άρχισε τότε να εφαρμόζει πολιτικές πράσινης ανάπτυξης. Οι αλλαγές ξεκίνησαν από το ίδιο το υπουργείο Περιβάλλοντος: πρόκειται για τη μοναδική χώρα στον κόσμο όπου το περιβάλλον, η ενέργεια, το νερό και τα ορυχεία βρίσκονται υπό την εποπτεία του υπουργού Περιβάλλοντος!

Όσον αφορά την ενέργεια, περίπου το 95% του ηλεκτρικού ρεύματος παράγεται από ανανεώσιμες πηγές! Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας αυτής (περίπου το 82%) παράγεται από τα υδροηλεκτρικά φράγματα, και το υπόλοιπο από τον ήλιο, τον άνεμο και τη γεωθερμία. Το πρώτο κοίτασμα πετρελαίου ανακαλύφθηκε πριν από περίπου πέντε χρόνια. Τι έκανε η τότε κυβέρνηση; Απαγόρευσε την εξόρυξη!

Οι αντιδράσεις στη Βαρκελώνη

Και για όσους δεν καταλαβαίνουν, τις προηγούμενες μέρες στην Βαρκελώνη (πριν την τρομοκρατική επίθεση) έγιναν διαμαρτυρίες των κατοίκων για την υπερβολική αύξηση των τουριστών! Το επιχείρημα των διαμαρτυρομένων ήταν ότι η πόλη δεν έχει τις αναγκαίες υποδομές να τους φιλοξενήσει με αποτέλεσμα να απειλείται η ισορροπία και η εξ αυτής γοητεία που προσελκύει τους επισκέπτες.

Οι κάτοικοι διέγνωσαν έγκαιρα τους κινδύνους που αφορούν το μέλλον της Βαρκελώνης και την ποιότητα ζωής τους. Δεν θέλουν με κανένα τρόπο η γοητευτική πόλη τους να γίνει Ντίσνεϊλαντ. Εμείς τι θέλουμε;

Δημήτρης Χρήστου

Stavroslygeros.gr