Τέλος οι μπανάνες;

Θυμάστε που πριν από μερικές δεκαετίες η μπανάνα στην Ελλάδα ήταν περιζήτητη και κόστιζε μια περιουσία; Την τρώγανε μόνο οι έχοντες και κατέχοντες ή οι… ναυτικοί. Ο λόγος ήταν ότι απαγορεύονταν οι εισαγωγές προκειμένου να προστατευτεί η ντόπια κρητική μπανάνα, αν θυμάμαι καλά.

Όπως και να έχει, αυτό που θυμάμαι είναι ότι για να βρεις μπανάνες έπρεπε να ταξιδέψεις στο εξωτερικό και στην επιστροφή να προσπαθήσεις να τις περάσεις κρυφά από τους μπάστακες τελωνειακούς, οι οποίοι το μόνο που έκαναν τότε είναι να ψάχνουν στις αποσκευές των επιβατών για βίντεο, κάμερες, και … μπανάνες…

Σήμερα η μπανάνα είναι παντού, και είναι και σχετικά πάμφθηνη, χώρια που αποτελεί ένα από τα πιο θρεπτικά (και νόστιμα) είδη διατροφής. Όχι όμως για πολύ ακόμη.

Η μπανάνα Cavendish, αυτή δηλαδή που κυριαρχεί, οδεύει προς το τέλος της. Κι αυτό διότι κινδυνεύει από έναν μύκητα ο οποίος ήδη έχει εξαφανίσει τις καλλιέργειες μπανάνας στην Ασία, στην Αφρική, στην Μέση Ανατολή, και στην Αυστραλία. Ακόμη δεν έχει πλήξει τις καλλιέργειες στην Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική, αλλά όπου να ‘ναι θα συμβεί κι αυτό.

Και αν συμβεί, τότε τέλος οι μπανάνες για πάντα. Διότι από τα 1.500 είδη μπανάνας που υπάρχουν στον πλανήτη, κανένα δεν είναι ικανό να αντικαταστήσει την Cavendish, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Το συγκεκριμένο είδος δεν έχει σπόρους, και άρα αποτελεί γενετικό κλώνο, με αποτέλεσμα ο μύκητας να είναι ιδιαίτερα καταστρεπτικός και να μην μπορεί να καταπολεμηθεί.

Παντού στον κόσμο ειδικοί επιστήμονες ψάχνουν να βρουν τον αντικαταστάτη της αλλά μέχρι στιγμής χωρίς αποτέλεσμα. Μάλιστα, ο ΟΗΕ ανακοίνωσε πριν από ένα μήνα ότι ήδη έχει διαθέσει πάνω από $100 εκατομμύρια στην αναζήτηση αντικαταστάτη για την Cavendish, και στην αντιμετώπιση του μύκητα.

Στις Φιλιππίνες ειδικοί ερευνητές ψάχνουν  στα δάση και στις ζούγκλες 7.000 νησιών για να βρουν κάποιο είδος μπανάνας που να μπορεί να αντικαταστήσει την καταδικασμένη Cavendish. Άλλοι πάλι ψάχνουν στις απάτητες ζούγκλες της Παπούα στη Νέα Γουινέα, πλην όμως μάταια.

Τέλος, ομάδες ειδικών εργάζονται πυρετωδώς στα εργαστήρια εταιριών και οργανισμών προκειμένου να πετύχουν κάποια νέα ποικιλία που να είναι ανθεκτική στους μύκητες, ή έστω ένα υβριδικό νέο είδος, που όμως να μην έχει γεύση λάστιχου, όπως εκείνα τα οποία έχουν πετύχει μέχρι στιγμής.

Εν κατακλείδι, η μπανάνα τελειώνει, και αν δεν βρεθεί λύση τα εγγόνια μας θα την ξέρουν μόνο μέσα από εικόνες και βίντεο. Κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν, αφού μέχρι το 1950 κυριαρχούσε η μπανάνα Big Mike η οποία όμως εξαφανίσθηκε κι εκείνη από έναν μύκητα, πλην όμως βρέθηκε ο άξιος αντικαταστάτης της. Σήμερα όμως, κάτι τέτοιο μοιάζει προς το παρόν απίθανο…

Strange Attractor

Wall Street Journal