Οπως και αν καταλήξει η υπόθεση Novartis, ο
ΣΥΡΙΖΑ ζει ημέρες δόξας. Η σπουδή με την οποία κυβερνητικοί παράγοντες
ενεπλάκησαν σε μια δικαστική υπόθεση δεν μπορεί να είναι ατύχημα, το προϊόν
απροσεξίας.
Το βαρύ ατόπημα μπορεί να ήταν μόνο συνειδητή
επιλογή, μια προσπάθεια της κυβέρνησης να οικειοποιηθεί την έρευνα, να δείξει
υπερβάλλοντα ζήλο στον πόλεμο κατά της διαφθοράς, να φανεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν
λογαριάζει τύπους όταν συγκρούεται με το παλιό και, κατ’ αυτόν, σάπιο πολιτικό
σύστημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ του ακτιβισμού αξιοποιεί πλήρως τους μηχανισμούς της εξουσίας
και γνωρίζει καλά πώς να επηρεάζει το κλίμα στη δημόσια ζωή…
Στην πολιτική του σταδιοδρομία, ο Αλέξης Τσίπρας
έχει αποδείξει ότι μπορεί να μη διαθέτει στρατηγική πέρα από την εκμετάλλευση
του λαϊκού αισθήματος, αλλά χειρίζεται όλες τις τακτικές επιλογές που διαθέτει.
Ετσι μπόρεσε να οδηγήσει ένα κόμμα του περιθωρίου στο κέντρο της πολιτικής
σκηνής και το 2015 να κερδίσει δύο εκλογικές αναμετρήσεις και να πετύχει το
αποτέλεσμα που ήθελε σε δημοψήφισμα.
Το κλειδί της πολιτικής του συμπεριφοράς, όμως,
είναι ότι μόνον αφού έγινε το δημοψήφισμα κατάλαβε ο ίδιος ότι το αποτέλεσμα
για το οποίο είχε δώσει μάχη δεν ήταν αυτό που ήθελε. Εάν ήταν σκακιστής, θα
ήταν απ’ αυτούς που βλέπουν μόνο την επόμενη –άντε και τη μεθεπόμενη– κίνηση.
Δεν βλέπει μακριά, αλλά ούτε εστιάζει μόνο στο σήμερα. Εδώ και καιρό φαίνεται
ότι ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν την επόμενη μέρα. Οταν ίσως βρίσκονται
εκτός εξουσίας.
Η ρήξη, η απαξίωση των αντίπαλων κομμάτων, η
υπονόμευση των θεσμών (κυρίως της Δικαιοσύνης) μπορεί να είναι απλώς αποτέλεσμα
αδεξιότητας. Πιθανότερο, όμως, να είναι μέρος σχεδίου για να ενισχύσει τον
ΣΥΡΙΖΑ σήμερα και να προετοιμάσει, επίσης, το έδαφος για την ημέρα μετά τις
εκλογές.
Μέγιστο πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία
χρόνια ήταν η ταραχή που προκλήθηκε στο εσωτερικό του από το γεγονός ότι
βρέθηκε στην εξουσία και, για να διατηρηθεί εκεί, έπρεπε να κάνει σοβαρούς
συμβιβασμούς, να φανεί ότι πράττει τα αντίθετα απ’ όσα πρέσβευε πριν. Αντεξε
στην ανατροπή της πολιτικής του και στην υπογραφή νέου μνημονίου, άντεξε στην
αποχώρηση διαφωνούντων, άντεξε στην εφαρμογή λιτότητας και μεταρρυθμίσεων.
Αντιστάθηκε, όμως, στο «σύστημα» με την επιλογή να επιβάλει ολοένα υψηλότερους
φόρους σε αυτούς που ακόμη μπορούν να πληρώσουν, να οδηγήσει τα πανεπιστήμια
πίσω στο αποτυχημένο μοντέλο του παρελθόντος, να αφήσει ελεύθερη τη δράση
«αντιεξουσιαστών», ενώ τα στελέχη του καταγγέλλουν δικαστές όποτε δεν τους
αρέσουν οι αποφάσεις τους κ.ά. Οπου, δηλαδή, δεν δεσμεύεται από τους δανειστές,
ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να θυμίζει τον κινηματικό, αντισυστημικό του εαυτό.
Οι κυβερνητικοί χειρισμοί στην υπόθεση Novartis
στοχεύουν στην «επιβεβαίωση» ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει τιμωρός του παλιού
συστήματος, και ας τον κατηγορούν οι πρώην σύντροφοι για κυνισμό και
συμβιβασμούς. Εχουν, όμως, και άλλον έναν σοβαρό σκοπό: Εάν η υπόθεση έχει
αίσιο τέλος για τον ΣΥΡΙΖΑ, θα καρπωθεί τις δάφνες του μαχητή κατά της
διαφθοράς· εάν δεν βγει τίποτα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορεί να καταγγέλλει ότι το
«σύστημα» τον πολέμησε επειδή επιχείρησε την κάθαρση. Οι καταγγελίες άλλων
κομμάτων για τους χειρισμούς του θα επιβεβαιώνουν αυτή την αξίωση· ο ΣΥΡΙΖΑ,
τουλάχιστον στα μάτια των υποστηρικτών του, θα έχει πετύχει να φαίνεται
άτεγκτος και αμείλικτος.
Εάν μετά τις επόμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ δεν
βρεθεί στην εξουσία, θα έχει ταράξει το πολιτικό σύστημα σε βαθμό που το γενικό
κλίμα δυσπιστίας θα εμποδίζει όποια επόμενη κυβέρνηση κινηθεί εναντίον του (εάν
έχει τέτοια διάθεση).
Θα ακολουθήσουν εκλογές με το σύστημα της απλής
αναλογικής, με αποτέλεσμα τον περαιτέρω κατακερματισμό του πολιτικού σκηνικού.
Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως βρεθεί σύντομα πάλι σε κυβερνητικό συνασπισμό. Οι κυνικοί
χειρισμοί σήμερα, λοιπόν, φαίνεται να προσφέρουν πολλά οφέλη στον ΣΥΡΙΖΑ. Με
κόστος για τη χώρα, όμως.
Νίκος Κωνσταντάρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου