Με αφορμή δύο πρόσφατα περιστατικά, αποφάσισα να
παρέμβω στον δημόσιο διάλογο. Ανησυχώ γιατί το προοδευτικό μέτωπο δεν δίνει τις
σωστές απαντήσεις στους δύο μεγάλους κινδύνους που απειλούν τη δημόσια παιδεία:
την εμπορευματοποίηση και την αυστηροποίηση. Οι αγωνιστές της ΟΛΜΕ και του
«Ρουβίκωνα», παρ’ όλες τις καλές προθέσεις τους, υπηρετούν αντικειμενικά τα
συμφέροντα του κεφαλαίου και υπονομεύουν την προοπτική του λαϊκού κινήματος.
Πρώτο θέμα, η θέση της ΟΛΜΕ για τη δωρεά εξοπλισμού σε μερικά σχολεία της
Μαγνησίας από ένα κοινωφελές ίδρυμα που φέρει το όνομα γνωστού βιομηχάνου: «Το
Δ.Σ. της ΟΛΜΕ είναι αντίθετο με την οποιαδήποτε προσπάθεια εμπορευματοποίησης
της Παιδείας που επιτυγχάνεται μέσω της προβολής και διαφήμισης πολυεθνικών
εταιρειών και των χορηγιών κοινωφελών ιδρυμάτων»...
Μένω άναυδος από τον ρεβιζιονισμό που περιέχει αυτή η τοποθέτηση σχετικά με
την έννοια του εμπορεύματος.
Ο φετιχισμός του εμπορεύματος, σύντροφοι, ενυπάρχει στο ίδιο τα προϊόν, και
όχι στις τυχόν έμμεσες ενέργειες προβολής.
Οταν ένα θρανίο το κατασκευάζει μια καπιταλιστική επιχείρηση για να το
ανταλλάξει με χρήμα, τότε η ίδια η πράξη της αγοράς του από το κράτος είναι
ακραία εμπορευματοποίηση της Παιδείας. Αν
είχατε αφομοιώσει τα διδάγματα του Μαρξ, δεν θα καταγγέλλατε τις δωρεές, αλλά
τις αγοραπωλησίες.
Πώς δεχόσαστε ο ιδρώτας των φορολογουμένων να ξοδεύεται για να καρπωθεί
υπεραξία ο εργοστασιάρχης τής κάθε επιπλοποιίας; Πόσο μάλλον, που για να είναι
μειοδότης, δεν έχει σεβαστεί την, ισχνή έστω, εργατική νομοθεσία;
Αντίθετα, η δωρεά είναι
μια ρωγμή στο εποικοδόμημα της συναλλακτικής οικονομίας. Ως τέτοια, με την
κατάλληλη πολιτική συμμαχιών, μπορεί να επιταχύνει την πτωτική τάση της
κερδοφορίας που έχει προδιαγράψει ο Μαρξ.
Στρατηγικά, πάντως, μία
είναι η προοδευτική απάντηση στην εμπορευματοποίηση: Πρέπει οι καθηγητές με
τους μαθητές να κατασκευάζουν τα θρανία μέσα στο σχολείο, με ξυλεία που
προέρχεται από δημόσιο δρυμό και έχει κοπεί από αδειοδοτημένες συλλογικότητες. Ελπίζω
να μην προβάλετε προσχηματικές αντιρρήσεις για το περιβάλλον. Ενα προοδευτικό
δασαρχείο μπορεί να ξεχωρίσει πότε η κοπή των δένδρων είναι κοινωνικά χρήσιμη
και πότε η φύση θυσιάζεται για να ντυθούν τα σαλόνια της ολιγαρχίας.
Δεύτερο θέμα, η
εγκατάσταση της συλλογικότητας «Ρουβίκωνας» μέσα στο κτίριο της Φιλοσοφικής
Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η πράξη είναι στη σωστή κατεύθυνση, γιατί
ακυρώνει τη νεοφιλελεύθερη αυστηροποίηση των σπουδών, που θέλει τους φοιτητές
να ασχολούνται μόνο με την ύλη των μαθημάτων, για να γίνουν γρανάζια στη μηχανή
της παραγωγής του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου.
Αλλά αυτό δεν πρέπει να
γίνεται με τρόπο που υπονομεύει τον κύριο σκοπό της Αριστεράς: τη συγκέντρωση
φόρων. Χωρίς φόρους, σύντροφοι, δεν μπορούμε να έχουμε ούτε δημόσια δωρεάν
Παιδεία ούτε σύμβουλους στρατηγικού σχεδιασμού για τον σοσιαλιστικό
μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Εσείς δηλώσατε ότι ιδρύετε
«στέκι», αλλά δεν τηρήσατε κανέναν κανόνα: δεν πήρατε Κωδικό Αριθμό
Δραστηριότητας από τη ΔΟΥ, ούτε άδεια υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Δεν καταθέσατε ενοικιαστήριο, ούτε πράξη παραχώρησης.
Είσαστε λαθρεπιβάτες στις υποδομές του κράτους, τη στιγμή που η πρόοδος
απαιτεί αυστηροποίηση στη συλλογή δημόσιων εσόδων.
Μέχρι χθες, μπορούσαμε να δεχτούμε ότι τα περιστασιακά σας χάπενινγκ δεν
είναι φορολογητέα ύλη. Αλλά μια
συλλογικότητα με τη δική σας «αναγνωρισιμότητα» (όπως είπε η κοσμήτωρ της
Φιλοσοφικής) δεν μπορεί να παρέχει ψυχαγωγία, και καφέδες, σε μόνιμη βάση χωρίς
φορολογική συμμόρφωση.
Τι παράδειγμα δίνετε στα υπόλοιπα καφενεία; Σας καλώ να κάνετε την
αυτοκριτική σας και να περάσετε από την αρμόδια ΔΟΥ.
Προτείνω στους υπουργούς
Παιδείας και Οικονομικών, που είναι πρωτοπόροι διανοούμενοι της Αριστεράς, να
καλέσουν την ΟΛΜΕ και τον «Ρουβίκωνα» σε διάλογο και με δημοκρατικές
διαδικασίες να τους πείσουν να διορθώσουν τις αναθεωρητικές τους θέσεις και τις
επιπόλαιες πρακτικές τους.
Αρίστος Δοξιάδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου