Ρωσικά (πυρηνικά;) ψυχροπολεμικά «παιχνίδια» στη Καραϊβική…

Την περασμένη εβδομάδα, στο αεροδρόμιο Maiquetia λίγο έξω από το Καράκας, συνέβη κάτι το συγκλονιστικό. Το ένα μετά το άλλο, ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη άρχισαν να προσγειώνονται.

Είναι αξιοσημείωτο πως ανάμεσά τους συμπεριλαμβάνονταν και δυο υπερηχητικά Tu-160 «White Swan» βομβαρδιστικά, με δυνατότητα μεταφοράς πυρηνικών όπλων.

Επίσης κατέφτασαν ένα μεταφορικό  κι ένα επιβατικό αεροσκάφος, που σύμφωνα με πληροφορίες έφεραν στη Βενεζουέλα στρατιωτικό εξοπλισμό και 100 στρατιωτικούς.

Λίγες μέρες πριν, ο πρόεδρος Μαδούρο είχε συναντηθεί στη Μόσχα με τον Πούτιν, όπου απέσπασε τη ρωσική δέσμευση για βοήθεια ύψους $6 δις.

Με την αποστολή των αεροσκαφών, ο Πούτιν στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα στη Ουάσιγκτον, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την κυβέρνηση του Μαδούρο η οποία παραπαίει…

Τόσο η Μόσχα όσο και το Καράκας φρόντισαν να δημοσιοποιήσουν αυτή τη στρατιωτική συνεργασία με βίντεο που κυκλοφόρησαν από τις τελετές υποδοχής των Ρώσων.

Αργότερα, τα ρωσικά βομβαρδιστικά μαζί με πολεμικά αεροσκάφη της Βενεζουέλας πραγματοποίησαν 10ωρη πτήση πάνω από την Καραϊβική, λίγα χιλιόμετρα απόσταση από τι αμερικανικές ακτές. Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, επρόκειτο για εκπαιδευτική πτήση- άσκηση.

Η Ρωσία τρίζει τα δόντια της, θυμίζοντας σε όλους και πιο ειδικά στις ΗΠΑ, ότι ακόμη κι αν ο παλιός διπολικός κόσμος ανήκει στο παρελθόν, η ίδια συνεχίζει να διατηρεί την πυρηνική της ισχύ, καθώς και τη δυνατότητα να την μεταφέρει ως την Αμερική, την ώρα που ο πρόεδρος Τραμπ συζητά το ενδεχόμενο να αποσύρει τις ΗΠΑ από τις συμφωνίες πυρηνικού αφοπλισμού της εποχής του ψυχρού πολέμου.

Όλα αυτά σηματοδοτούν μια νέα εποχή εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, αναζωογονώντας δυσάρεστες μνήμες της εποχής που ο ψυχρός πόλεμος ταλαιπώρησε τη Λατινική Αμερική με σκληρές συγκρούσεις «δι’ αντιπροσώπων» (proxy).

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της γειτονικής Κολομβίας, και αντίπαλος του Μαδούρο Ivan Duque χαρακτήρισε τη ρωσική άσκηση «μη φιλική» ζητώντας ολόκληρη η ήπειρος να τεθεί σε εγρήγορση. Παράλληλα διέψευσε τις δηλώσεις του Μαδούρο πως η χώρα του σκοπεύει να κινηθεί στρατιωτικά εναντίον της Βενεζουέλας με σκοπό να ανατρέψει την «δικτατορία» του.

Εδώ και πολύ καιρό ο Μαδούρο ισχυρίζεται πως υπάρχει ένα διεθνές σχέδιο ανατροπής του, ενώ πρόσφατα ανέφερε πως οι ΗΠΑ, μαζί με την Κολομβία και τη Βραζιλία, σκοπεύουν να τον δολοφονήσουν.

Στη Βραζιλία, που όπως και η Κολομβία, υποφέρει από το κύμα προσφύγων εξαιτίας της οικονομικής κατάρρευσης της Βενεζουέλας, ο πρόεδρος Jair Bolsonaro που μέχρι πρότινος μιλούσε σκληρά για το καθεστώς Μαδούρο, το οποίο «πρέπει να τελειώνει»,  τώρα απάλυνε τη στάση του λέγοντας πως «δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια παρέμβαση, παρά μόνο με ειρηνικά μέσα».

Όσον αφορά στη Ουάσιγκτον, η αντίδραση στη ρωσική επίδειξη δύναμης ήταν άμεση και εν μέρει δημόσια. Ο υπουργός Εξωτερικών Mike Pompeo έγραψε στο τουίτερ πως πρόκειται για  «δυο διεφθαρμένες κυβερνήσεις, που σπαταλούν δημόσιο χρήμα, ενώ καταπατούν τις ελευθερίες των λαών τους που υποφέρουν».

Λίγο αργότερα, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως κατόπιν συνεννόησης με τη Μόσχα, η ρωσική άσκηση θα τερματίζονταν στο τέλος της εβδομάδας.

Όντως αυτό έγινε, με τη κυβέρνηση του Καράκας να δημοσιοποιεί την αναχώρηση των «φίλων Ρώσων», και με τον υπουργό Άμυνας Vladimir Padrino να μιλάει για μια «παραγωγική και ζωντανή ομαδική συνεργασία» μεταξύ των δυο χωρών.

Το ΝΑΤΟ γνώριζε για τις ρωσικές πτήσεις εδώ και καιρό, ενώ σύμφωνα με τη Μόσχα νορβηγικά αεροσκάφη F-18 «συνόδευσαν» τα ρωσικά βομβαρδιστικά για ένα μεγάλο μέρος της πτήσης τους από τη Ρωσία προς το Καράκας.

Δεν έχει διευκρινιστεί αν τα αεροσκάφη ήταν οπλισμένα, είτε με πυρηνικά είτε με συμβατικά όπλα, αλλά η παρουσία τους στη Βενεζουέλα απέδειξε ότι η «απαξιωμένη» μέχρι πρότινος στρατιωτική δυνατότητα της Ρωσίας δεν είναι αυτό που ήταν μερικά χρόνια πριν.

Σίγουρα η ρωσική στρατιωτική ισχύς είναι μικρότερη αυτής της Δύσης, αλλά η βούληση του Πούτιν να την χρησιμοποιεί την μετατρέπει σε σημαντικό παράγοντα διαμόρφωσης γεγονότων, όπως άλλωστε φάνηκε τόσο στη Συρία όσο και στην Ουκρανία.

Όσον αφορά στα βομβαρδιστικά White Swans, που έφτασαν στη Βενεζουέλα, πρόκειται για τρομερές πολεμικές μηχανές, ικανές να πετούν με ταχύτητα  δυο φορές αυτής του ήχου, και να μεταφέρουν πυρηνικούς πυραύλους με βεληνεκές πάνω από 3.400 μίλια!

Προς το παρόν η Μόσχα μάλλον δεν σκοπεύει να φτιάξει μόνιμες βάσεις στη Βενεζουέλα, αν και τα ρωσικά ΜΜΕ μιλάνε για αυτό το ενδεχόμενο.

Το σύνταγμα της Βενεζουέλας απαγορεύει ξένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αλλά η όποια συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Καράκας σίγουρα θα συνεχιστεί, με όλα τα ρίσκα που εμπεριέχει, συμπεριλαμβανομένου κάποιου ατυχήματος εκ μέρους ενός από τα πολλά κράτη που εμπλέκονται γενικώς, και που ανησυχούν για την κλιμάκωση που μπορεί να επιφέρει η συνεργασία αυτή.

Εξάλλου, αν ο Μαδούρο αποφασίσει πως θέλει ρωσικές βάσεις τότε είναι ικανός να βρει τρόπο, νόμιμο ή μη, για να παρακάμψει τους συνταγματικούς περιορισμούς.

Οι σχέσεις μεταξύ Βενεζουέλας και Ρωσίας, που είναι δυο βαθιά απομονωμένες διεθνώς χώρες, είναι ωφέλιμες και για τις δυο.

Με την οικονομία της σε περιδίνηση, η Βενεζουέλα χρειάζεται την Ρωσία για να επιβιώσει.

Έχοντας δανειστεί πάρα πολλά χρήματα από τη Μόσχα, χρησιμοποιώντας το πετρέλαιό της ως εγγύηση, η Βενεζουέλα δεν έχει πολλά πράγματα να προσφέρει στους Ρώσους εκτός από την στρατηγική της τοποθεσία η οποία βολεύει στις γεωπολιτικές φιλοδοξίες του Πούτιν. Έτσι, επιτρέποντας στους Ρώσους να βάλουν πόδι στην περιοχή, ο Μαδούρο εξασφαλίζει την ασφάλεια και τη  βιωσιμότητα του καθεστώτος του.

Για τις ΗΠΑ, όλα αυτά αποδεικνύουν την συνεχιζόμενη απώλεια στρατηγικού βάθους στην περιοχή, κάτι που τόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος Biden, κατηγορώντας την κυβέρνηση Τραμπ.

Όπως είπε, ο Τραμπ δημιουργεί εχθρότητα απέναντι στην Αμερική, με όλη τη σκληρή ρητορική του για τους πρόσφυγες, τους μετανάστες, και τις μειονότητες, ενώ παράλληλα προκαλεί ένα στρατηγικό κενό που κάποιοι άλλοι, εχθροί των ΗΠΑ,  είναι πρόθυμοι να καλύψουν.

Η Κίνα και η Ρωσία, είπε, που εντείνουν τις σχέσεις τους με τη Λατινική Αμερική, «δεν επενδύουν σε δημοκρατικούς θεσμούς ή σε χρηστή διακυβέρνηση…  χρειάζεται η σταθερή αμερικανική ηγεσία για να προωθηθούν τα αμερικανικά αλλά και τα λατινοαμερικανικά συμφέροντα»…

Η πρόσφατη παρουσία των ρωσικών βομβαρδιστικών στη Καραϊβική, θύμισε σε όλους τα τεράστια διακυβεύματα.

World Politics Review
Απόδοση: S.A.