Η «προοδευτικότητα» είναι ένα «αίνιγμα».
Τι συνιστά μια «προοδευτική» στάση απέναντι στον
κόσμο, απέναντι στα βασικά διλήμματα της Πολιτικής και της Προσωπικής ζωής – σε
τοπικό επίπεδο και σε παγκόσμια κλίμακα;
Τι εννοούν και τι έχουν στο μυαλό τους όσοι
δηλώνουν ότι είναι «προοδευτικοί»;
Ποιους θεωρούν ΜΗ «προοδευτικούς» – και γιατί;
Και αλήθεια ποιο είναι σήμερα το ΑΝΤΙΘΕΤΟ του
«προοδευτικός»;
Το «συντηρητικός»; Το «αντιδραστικός»; Ή μήπως
το… «σκεπτόμενος»;
Ας δούμε πως συνδέονται όλα αυτά με μας, σήμερα:
·
Πρώτον, όλοι σχεδόν, δηλώνουν «προοδευτικοί»!
Με την απλή έννοια, πως όλοι είναι με την «πρόοδο».
Αλλά καθείς εννοεί ως «πρόοδο» διαφορετικά
πράγματα.
·
Για
κάποιους «πρόοδος» είναι κυρίως η τεχνολογική εξέλιξη.
·
Για
άλλους, η κοινωνική
δικαιοσύνη.
·
Για
κάποιους, κοινωνική δικαιοσύνη – άρα και η «πρόοδος» - είναι η «εξίσωση στο
αποτέλεσμα», δηλαδή να αμείβονται όλοι περίπου το ίδιο.
·
Για
άλλους, κοινωνική δικαιοσύνη – άρα και «πρόοδος» - είναι η «εξίσωση στην
αφετηρία», δηλαδή να έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες όταν ξεκινάνε, όχι κατ’
ανάγκην να καταλήγουν στο ίδιο εισοδηματικό επίπεδο…
·
Για
κάποιους, «πρόοδος» σημαίνει όλο και μεγαλύτερο κρατικό παρεμβατισμό - ώστε να
διορθώνονται κοινωνικές αδικίες και καταχρήσεις ισχύος (από τους πλούσιους)...
·
Για
άλλους, «πρόοδος» σημαίνει όσο το δυνατόν μικρότερη παρέμβαση του κράτους - άρα
και μικρότερη φορολογία, λιγότερη γραφειοκρατία, λιγότερες στρεβλώσεις.
·
Για
κάποιους, «πρόοδος» είναι ένας κόσμος χωρίς διακρίσεις.
·
Για
άλλους, «πρόοδος» είναι ένας κόσμος στον οποίο θα υπάρχουν θετικές διακρίσεις
υπέρ κάποιων (στο παρελθόν αδικημένων) και αρνητικές διακρίσεις σε βάρος κάποιων
άλλων (στο παρελθόν ευνοημένων).
·
Για
κάποιους, «πρόοδος» σημαίνει να πάψουν οι άνθρωποι να πιστεύουν σε κάποια θρησκεία.
·
Για
άλλους, «πρόοδος» σημαίνει να έχουν οι άνθρωποι πλήρως κατοχυρωμένο το δικαίωμα, να
πιστεύουν στη
θρησκεία τους.
Όλα αυτά δεν είναι το ίδιο πράγμα! Για την ακρίβεια
συχνά σηματοδοτούν ακραία αντίθετα πράγματα!
Τι απ’ όλα αυτά, είναι στ’ αλήθεια, «πρόοδος»;
Εδώ είναι το «μυστικό»: Κατά καιρούς όλα! Και τα
αντίθετά
τους!
Σε διαφορετικές εποχές, σε διαφορετικές
κοινωνίες, όλα αυτά υπήρξαν «προοδευτικά». Κι ύστερα «προοδευτικά» έγιναν στις ίδιες
χώρες ή κάπου αλλού, τα ακριβώς ανάποδα.
Κι αυτό ακυρώνει την ίδια την έννοια της (μονοδιάστατης)
«προόδου».
Και αναδεικνύει τη βασική αυταπάτη των
λεγομένων «προοδευτικών»: νομίζουν ότι ξέρουν προς τα πού βαδίζει η Ιστορία (ότι
μόνον αυτοί καταλαβαίνουν το «διάνυσμα της Ιστορίας»).
Κι ότι όσοι δεν το βλέπουν είναι «αντιδραστικοί»
ή «συντηρητικοί».
Πολύ συχνά – σχεδόν πάντα – όλοι αυτοί οι
«προοδευτικοί» διαψεύδονται!
Πανηγυρικά…
Η Ιστορία ΔΕΝ προχωράει γραμμικά! (Το «διάνυσμά» της δεν δείχνει συνεχώς πάντα προς την ίδια
κατεύθυνση…)
Η μονοδιάστατη «προοδευτικότητα» είναι ένα
συνονθύλευμα
από ετερόκλητες αυταπάτες!
·
Παραδείγματα: Οι Αριστεροί θεωρούν ότι μόνον αυτοί
είναι αληθινά «προοδευτικοί». Γιατί μόνον αυτοί γνωρίζουν προς τα πού
κατευθύνεται η Ιστορία.
Η δική τους φενάκη έχει όνομα «Ιστορικός Υλισμός»:
τελικά, «θα κυριαρχήσει ο Κομμουνισμός», «όλη η Γη θα γίνει κόκκινη»!
Έπεσαν έξω πανηγυρικά!
·
Οι
Σοσιαλδημοκράτες
είχαν άλλη
αίσθηση «κατεύθυνσης» της Ιστορίας:
Τελικά, το ίδιο το αστικό κράτος θα διευρύνει το
χώρο του κρατικού
παρεμβατισμού και θα μειώνει συνεχώς το «ζωτικό χώρο» λειτουργίας της αγοράς.
Πράγματι, αυτό παρατηρήθηκε στις
δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες τα πρώτα 20—25 μεταπολεμικά χρόνια.
Ύστερα, η τάση αντιστράφηκε! Και επικράτησαν οι
αποκρατικοποιήσεις! Στις οποίος πρωτοστάτησε βέβαια η συντηρητική Θάτσερ στη
Βρετανία, αλλά και ο Σοσιαλιστής Μιτεράν στη Γαλλία (στη δεκαετία του ‘80
αμφότεροι, όταν στις ΗΠΑ μεσουρανούσε ο «ακροδεξιός» Ρέιγκαν)
Τελικά σήμερα ο «κρατισμός» θεωρείται στρέβλωση
αναξιοκρατίας και γραφειοκρατίας.
Το Σοσιαλδημοκρατικό υπόδειγμα κατέρρευσε
κι αυτό.
·
Οι
αριστεροί της Δύσης στις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80 ακόμα, είχαν
στα δωμάτιά τους αφίσες του Τσε Γκεβάρα.
«Αγιοποιημένο» στις συνειδήσεις τους. Αλλά ο Τσέ
θεωρούσε τους ομοφυλόφιλους «μιάσματα της κοινωνίας» και προϊόντα της αστικής κοινωνικής
παρακμής!
Σχεδίαζε μάλιστα και στρατόπεδα για την υποχρεωτική…
«αναμόρφωσή» τους (και έψαχνε φαρμακευτικές θεραπείες για να τους
«γιατρέψει»!). Σήμερα, οι απόψεις εκείνες του Τσε θα θεωρούνταν «φασιστικές»
(το λιγότερο)! Κι όμως οι αριστεροί εξακολουθούν να λατρεύουν τον Τσε (αποσιωπώντας - ή
αγνοώντας - αυτές του τις «αποκλίσεις»).
·
Σε
όλα τα μεταπολεμικά χρόνια, η έννοια του Έθνους ήταν πεδίο ιδεολογικών
ανταγωνισμών εκ μέρους και των δύο «στρατοπέδων» στα οποία είχε χωριστεί
τότε ο κόσμος:
--Οι Δυτικοί επεσήμαναν ότι ο Ρωσικός
Κομμουνισμός καταπίεζε
την εθνική κυριαρχία των χωρών που είχε στην επιρροή της. Και επικαλούνταν το Δόγμα Μπρέζνιεφ
και τις εισβολές
των σοβιετικών στρατευμάτων, σε Ουγγαρία (1956), σε Τσεχοσλοβακία
(1968), καθώς και τις συγκρούσεις Σοβιετικών-Κινέζων στον ποταμό Ουσούρι
(1969).
Βασικό στοιχείο της ιδεολογίας των Δυτικών τότε
ήταν πως τα φιλελεύθερα
έθνη κινδύνευαν από τον Κομμουνιστικό Διεθνισμό.
·
Οι
Κομμουνιστές
από την πλευρά τους επεσήμαναν την ίδια εποχή, ότι όλοι οι λαοί του
Τρίτου Κόσμου ξεσηκώνονταν κατά των δυτικής αποικιοκρατίας σε Νοτιοανατολική Ασία (Βιετνάμ
κλπ.), σε Αφρική ακόμα και Λατινική Αμερική! Εκεί οι πατριωτικοί αγώνες ήταν «αντικαπιταλιστικοί»
και ένας ήταν ο «εχθρός ο (δυτικός) ιμπεριαλισμός»!
Όλοι επικαλούνταν τα «έθνη» και τους «λαούς», για να κερδίσουν
συμμάχους σε βάρος του αντιπάλου τους.
Το «έθνος» ήταν κάτι «ιερό», που όλοι αναγνώριζαν ως βασικό
στοιχείο του νεωτερικού
κόσμου – και λίκνο της Δημοκρατίας.
Οι Φιλελεύθεροι εκείνης της εποχής θεωρούσαν τη
σύγχρονη δημοκρατία ως αποτέλεσμα του αγώνα των λαών για εθνική χειραφέτηση και
πολιτικό αυτοπροσδιορισμό!
·
Άλλωστε
η μεγάλη Γαλλική Επανάσταση του 1789, οδήγησε σε μια έκρηξη εθνικής αυτοπεποίθησης στη Γαλλία
(με επιστέγασμα του Ναπολεοντείους Πολέμους).
·
Ενώ
οι δημοκρατικές επαναστάσεις στην Ευρώπη του 1848, δεν ήταν μόνο ούτε κυρίως
«δημοκρατικές». Στη Γερμανία οδήγησαν σε αγώνα για την Ένωση της Γερμανίας, στην Ιταλία
οδήγησαν, αντίστοιχα σε αγώνα για την Ένωση της Ιταλίας (και τα δύο ιστορικά
αιτήματα ολοκληρώθηκαν 23 χρόνια αργότερα), στην Ουγγαρία οδήγησαν σε κίνημα
για την εθνική
χειραφέτηση του Ουγγρικού λαού από τον έλεγχο των Αυστριακών, ενώ στη
Γαλλία σε νέα ανάταση
του Γαλλικού εθνικισμού (με επιστροφή ενός Βοναπάρτη - του Λουδοβίκου -
ανιψιού του Μ. Ναπολέοντα στον Γαλλικό Θρόνο…).
Με δύο λόγια, ως πριν τριάντα χρόνια, για τη
φιλελεύθερη ιδεολογία, η δημοκρατία και το έθνος ήταν συνυφασμένα.
Και τα εθνικά ανακλαστικά απαραίτητα για την ύπαρξη των
λαών – όλων των λαών.
·
Κι όχι μόνο για τους
Φιλελεύθερους,
εδώ που τα λέμε.
Οι ίδιοι οι Σοβιετικοί που τραγουδούσαν
υπερήφανοι ως το 1939: «Εμείς δεν έχουμε Πατρίδα, ούτε Αγίους με σπαθιά…» (ύμνος της Γ΄
Διεθνούς).
Τι έκαναν το 1941, όταν τους επιτέθηκε ο Χίτλερ
και τα ναζιστικά στρατεύματα έφτασαν μέχρι έξω από τη Μόσχα;
Τότε λοιπόν, ο Στάλιν κήρυξε το «Μεγάλο
Πατριωτικό Πόλεμο»!
Ξαφνικά θυμήθηκαν ότι έχουν Πατρίδα!
Τότε, λοιπόν, ο Στάλιν ανακάλεσε από την εξορία
- όπου είχε ξαποστείλει - τους ιερωμένους της Ρωσικής Ορθοδοξίας (για την
ακρίβεια όσους
είχαν επιβιώσει στα… Γκούλαγκ), τους απέδωσε τα παλαιά πλουμιστά τους
άμφια, ανακαίνισε σε χρόνο ρεκόρ τις ερημωμένες εκκλησίες (με προτεραιότητα τις
πιο επιβλητικές) και οργάνωσε παντού λιτανείες και δοξολογίες «υπέρ
Πατρίδος»! Ο Στάλιν…!
Μάλιστα, την ώρα που μαινόταν η μάχη του
Στάλινγκραντ (φθινόπωρο του 1942), ρωσικά αεροπλάνα εμφανίστηκαν στον αέρα πάνω
από την πόλη διαδίδοντας
ότι κουβαλούσαν τη… «Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας», για να ευλογήσει τους
«ηρωικούς σοβιετικούς μαχητές κατά των Ούννων» (δηλαδή των Ναζί).
(Σημασία ΔΕΝ έχει κατά πόσο αυτό το τελευταίο
περιστατικό είναι αληθινό ή απλώς θρύλος. Πιθανότατα το δεύτερο. Σημασία έχει
ότι ο θρύλος αυτός διαδόθηκε τότε με τη βοήθεια της Σοβιετικής προπαγάνδας!)
Το «έθνος» λοιπόν το σέβονταν όλοι μέχρι πριν τρεις
δεκαετίες - και ως στοιχείο της «Νεωτερικότητας», και ως ουσιώδες στοιχείο
της φιλελεύθερης
ιδεολογίας και ως βασικό στοιχείο της ταυτότητας – άρα και της επιβίωσης
ενός λαού.
·
Μετά
την κατάρρευση του διπολισμού ωστόσο, τα έθνη κηρύχθηκαν… «ντεμοντέ»!
Κι άρχισε να υφέρπει ένας νέος
«προοδευτισμός»: Αυτή τη φορά με εθνομηδενιστικό μανδύα!
Η κατάργηση των εθνών είναι – υποτίθεται – επί
θύραις. Η «εμμονή» στα έθνη, στις εθνικές ταυτότητες, στα εθνικά κράτη και στην
εθνική συγκρότηση είναι, λέει, «αναχρονισμός».
·
Την
ίδια εποχή βέβαια, τα εθνικά κράτη… πολλαπλασιάστηκαν! Δεν μειώθηκαν, ούτε
«μαράθηκαν»…
·
Την
ίδια εποχή, μεγάλες πολυεθνικές Ενώσεις διασπάστηκαν στις εθνικές τους συνιστώσες,
για να εκδημοκρατιστούν (ΕΣΣΔ, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία…) Πουθενά δεν
συνέβη του αντίστροφο.
·
Την
ίδια εποχή αποσχιστικά
κινήματα – εθνικιστικού χαρακτήρα - φούντωσαν και σε πολλές παλαιόθεν
δημοκρατικές δυτικές χώρες (Καναδάς-Κεμπέκ. Ισπανία - Καναλωνία, Βασκία.
Βρετανία-Σκωτία. Βέλγιο-Φλάνδρα, Βαλλονία).
Για να μη πάμε στη Μέση Ανατολή όπου βράζει
δεκαετίες τώρα το Κουρδικό και το Παλαιστινιακό (και όχι μόνο). Όλα αυτά είναι εθνικο-απελευθερωτικά
κινήματα, έτσι;
Όσοι βιάστηκαν να βάλουν τα έθνη στο «χρονοντούλαπο»
της Ιστορίας, έχουν ένα πρόβλημα να εξηγήσουν πως τώρα έχουμε περισσότερα εθνικά
κράτη από ποτέ - και περισσότερα εθνικά-αποσχιστικά κινήματα από ποτέ!
Κάπου κάνουν λάθος, έτσι;
·
Τέλος,
αν ρωτήσετε τους υποτιθέμενους «προοδευτικούς» σήμερα, προς τα πού πιστεύουν
ότι βαδίζει ο κόσμος, θα πάρετε δύο πολύ διαφορετικές απαντήσεις:
1. Κάποιοι θα σας πουν ότι
πάμε σε ένα πολύ-κεντρισμό.
Δηλαδή μεγάλοι συνασπισμοί κρατών, θα ισορροπούν πολιτικά μεταξύ τους.
2. Κάποιοι άλλοι θα σας απαντήσουν,
αντίθετα, πως πάμε σε ενιαία παγκόσμια διακυβέρνηση.
Δεν είναι απλώς διαφορετικές προοπτικές...
Είναι και εντελώς αντίθετα μεταξύ του οράματα!
(Οι εθνομηδενιστές κινούνται στο δεύτερο. Χωρίς
να σημαίνει πως όσοι κινούνται στο πρώτο είναι… «πατριώτες»).
Τι απ’ όλα αυτά είναι σωστό;
Κάτι πέρα απ’ όλα αυτά; Κάτι ξέχωρο απ’
όλα αυτά; Όλα
αυτά μαζί; Κανένα απ’ όλα αυτά;
Το μόνο βέβαια, είναι ότι οι αυτόκλητοι
προοδευτικοί δεν έχουν ιδέα!
Απλώς θεωρούν την εκάστοτε φαντασίωσή τους
ως «βεβαιότητα», για το που θα πάει ο κόσμος.
Και ύστερα παγιδευμένοι στις εμμονές τους, πολεμούν όλους τους
άλλους (επίσης αυτόκλητους «προοδευτικούς», που έχουν διαφορετική φαντασίωση, ωστόσο) - κι
όλοι από κοινού πολεμούν κάθε πραγματική πρόοδο!
Αυτή είναι η Φαιά Προοδευτικότητα σήμερα!
Ένα συνονθύλευμα από ετερόκλητες αυταπάτες, που οπαδοί τους
θεωρούν υποχρέωσή τους να τις επιβάλλουν με τον Κνούτο της «Πολιτικής Ορθότητας» και με
τον φανατισμό
του νεοφωτίστου.
Σε ποιους θέλουν να τα επιβάλλουν;
Μα φυσικά, σε όλους τους άλλους. Κυρίως σε όσους
αρνούνται στις αυταπάτες τους. Σε όσους σκέπτονται ακόμα και δεν υποκύπτουν σε ιδεολογικούς
συρμούς.
Σε όσους ξεχωρίζουν το «σωστό πυρήνα» που υπάρχει σε κάθε
ιδέα από τις επικίνδυνες
υπερβολές που υπάρχουν σε όλες τις ιδεοληψίες.
Σε όσους ξέρουν να συζητάνε, αλλά δεν
δέχονται την ιδεολογική
τρομοκρατία των «Πολιτικώς ορθών» προοδευτικάριων.
Και δεν θα τη δεχθούν ποτέ!
Και δεν θα τους περάσει, που να χτυπάνε τον…
«αποτέτοιο» τους χάμω!
Θανάσης Κ.
ΥΓ.
Επιβιώσαμε από τις επιθέσεις πολλών φανατικών τόσα χρόνια, για να μας φοβίζουν κάτι ανόητα θρασίμια
σαν και του λόγου τους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου