Να τι είδους ανάπτυξη χρειάζεται!

Το 2012, το Pew Research Center ανακάλυψε πως το 85% των αυτοπροσδιοριζόμενων ως ανήκοντες στη μεσαία τάξη Αμερικανών, πίστευαν πως σήμερα είναι πολύ πιο δύσκολο να διατηρήσουν το βιοτικό τους επίπεδο, από ότι πριν από μια δεκαετία.

Το ποσοστό των Αμερικανών που λένε πως ανήκουν στην χαμηλή μεσαία τάξη έχει πλέον αυξηθεί από το ¼ του πληθυσμού το 2008, στο 1/3 σήμερα.

Παράλληλα, οι έρευνες του Pew καταλήγουν στο ότι μόνο το 63% όσων ερωτήθηκαν συνεχίζουν να πιστεύουν πως η σκληρή εργασία μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχία.

Το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 74% το 1999.

Αυτά τα στατιστικά στοιχεία που ισχύουν στην μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομία, θα πρέπει να ανησυχήσουν τις κυβερνήσεις αλλά και τους επιχειρηματίες ολόκληρου του κόσμου.

Ειδικά εκείνων των χωρών που πλήττονται από στασιμότητα στην ανάπτυξη, και αυξημένη νεανική ανεργία.

Μάλιστα, μόλις πριν από μερικούς μήνες το ίδιο το ΔΝΤ αναθεώρησε την βραχυπρόθεσμη πρόγνωσή του για την ανάπτυξη στην ευρωζώνη προς τα κάτω, στο

-0.2% για το 2013.

Εν τω μεταξύ, τα επίσημα στοιχεία από την Ισπανία δείχνουν πως το ποσοστό ανέργων αυξήθηκε στο 26% (6 εκατ. κόσμος) τους τρεις τελευταίους μήνες του 2012, το πιο ψηλό δηλαδή ποσοστό από τα μέσα της δεκαετίας του ’70, με την νεανική ανεργία να αγγίζει το συγκλονιστικό πλέον 55%.

Η ανάγκη για ανάπτυξη, που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας ειδικά για τους νέους, είναι πιο άμεση από ποτέ.

Παρόλα αυτά, όλες οι συζητήσεις περί ανάπτυξης και βιωσιμότητας εστιάζουν σήμερα σε ένα πολύ στενό πλαίσιο, δηλαδή στο ρόλο των κυβερνήσεων και των πολιτικών.

Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα, που είναι πολυεθνικός, διαθέτει ρευστό, και έχει την δυνατότητα της καινοτομίας, αγνοείται επιδεικτικά.

Υπάρχουν τρεις κρίσιμες περιοχές προς τις οποίες θα πρέπει να στραφεί ο ιδιωτικός τομέας, αν θέλουμε τον καπιταλισμό να λειτουργήσει και να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.

Πρώτον, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Κάτι που ήδη κάνουν με μεγάλη επιτυχία εταιρίες όπως η Rolls-Royce και η British Gas.

Θα πρέπει δηλαδή να αυξηθούν οι θέσεις εργασίας, σε εισαγωγικό επίπεδο, για να απασχοληθούν οι στρατιές των σημερινών άνεργων νέων.

Δεύτερον,  όπως χρειάζεται μια συλλογική προσπάθεια για την κατάρτιση του εθνικού εργατικού δυναμικού μιας χώρας, έτσι και η βιομηχανία θα πρέπει να αγκαλιάσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ως μέρος του παγκόσμιου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Το 2011 η Hewlett-Packard χρησιμοποίησε περισσότερες από 600 μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην αλυσίδα προμηθειών της στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι που αντιπροσωπεύει το 10% των δαπανών της σε προμηθευτές.

Η συγκεκριμένη εταιρία σκοπεύει να αυξήσει αυτό το ποσοστό στο 15% ως το τέλος του 2013, προσθέτοντας άλλες 150 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κάτι που θα την καταστήσει ατμομηχανή της οικονομικής ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Παρομοίως, τον Μάρτιο του 2012, ένα κονσόρτιουμ μεγάλων επιχειρήσεων, υπό την καθοδήγηση της ΙΒΜ δημιούργησαν το διαδικτυακό Supplier Connection, έτσι ώστε να διευκολυνθούν όσες μικρές επιχειρήσεις ήθελαν να γίνουν προμηθευτές μεγάλων. Σήμερα, τα μέλη του Supplier Connection αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες ύψους $150 δισ μέσα από το παγκόσμιο αυτό δίκτυο.

Τέλος, οι εισηγμένες εταιρίες θα πρέπει να διοικούνται με μακροπρόθεσμη εμβέλεια και προοπτική, και θα πρέπει να ανταμείβονται από τους επενδυτές αν γίνονται πιο περιεκτικές (inclusive). Για παράδειγμα, η Unilever απέρριψε τις βραχυπρόθεσμες πιέσεις της αγοράς, επεκτείνοντας την εστίασή της προς όφελος περισσότερων κοινωνικών σκοπών και συμφερόντων, αντί να περιοριστεί στα συμφέροντα των μετόχων της και μόνο.

Οι πεφωτισμένες όμως εταιρίες, χρειάζονται και πεφωτισμένους επενδυτές.

Το ασφαλιστικό ταμείο των εκπαιδευτικών του Οντάριο του Καναδά είναι ένα τέτοιο υπόδειγμα, που στηρίζει την χρηστή διοίκηση στις επιχειρήσεις στις οποίες επενδύει, ενώ παράλληλα κερδίζει ουκ ολίγα από αυτή του την στάση.

Το ταμείο αυτό κερδίζει κάπου 10% κάθε χρόνο, από το 1990 οπότε και συστάθηκε.

Η κεντρική ιδέα όλων των παραπάνω είναι ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κοιτάνε μακροπρόθεσμα.

Αυτές που το κάνουν, ενδιαφέρονται για την κατάρτιση των μελλοντικών εργαζομένων τους, και ψάχνουν να βρουν αφοσιωμένους και παραγωγικούς προμηθευτές.

Οι δε επενδυτικές αποφάσεις τους βασίζονται στην βιώσιμη δημιουργία αξίας, και όχι στο βραχυπρόθεσμο κέρδος.

Δεν υπάρχει καμιά σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ του κέρδους και της μακροπρόθεσμης προοπτικής για μια επιχείρηση.

Εξάλλου, όσο περισσότερες επιχειρήσεις υιοθετήσουν αυτή τη προσέγγιση τόσο το καλύτερο για όλες.

Αν στηριχτούν κι άλλο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που σήμερα αποτελούν το 99% όλων των επιχειρήσεων, και τα 2/3 της ιδιωτικής απασχόλησης στην ΕΕ, θα μπορούν να επενδύσουν στην έρευνα και στην ανάπτυξη, αλλά και να προσλάβουν περισσότερους εργαζομένους.

Οι μεγάλες επιχειρήσεις θα δρέψουν τους καρπούς της γρήγορης καινοτομίας, η νεανική ανεργία θα μειωθεί, και η απαισιοδοξία της μεσαίας τάξης θα αντιστραφεί.

Αυτό είναι το είδος της ανάπτυξης που θα πρέπει να επιδιωχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, και που προς το παρόν αγνοείται από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Απόδοση: S.A.

Project Syndicate