Ελεύθερο κάμπινγκ: Μία πρόταση.

Αυτό που βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον στη συζήτηση που έχει ανάψει (βοηθούσης και της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης) περί του ελευθέρου κάμπινγκ στην Ελλάδα, και του πώς και υπό ποιες προϋποθέσεις πρέπει ναεπιτρέπεται ή έστω να γίνεται ανεκτό, είναι ότι το μέτωπο των οπαδών του είναι εντυπωσιακά αραγές, παρά τις σοβαρές επιμέρους διαφορές τους.

Διότι όπως και να το κάνουμε, είναι χαώδης η διαφορά μεταξύ των ανθρώπων που πάνε για μερικές μέρες και στήνουν ένα αντίσκηνο σε κάποιο σημείο που δεν εμποδίζουν κανέναν, όντας πεντακάθαροι, και των άλλων που καταλαμβάνουν μια θέση σε μόνιμη βάση, στραβοκοιτούν τους υπόλοιπους που έχουν τη σκανδαλώδη απαίτηση να πάνε να κάνουν καμιά βουτιά στη «δική τους» παραλία, και φυσικά, όταν φεύγουν, αυτό που αφήνουν από σκουπίδια είναι απλά απερίγραπτο.

Αυτό που ενώνει αυτές τις τόσο διαφορετικές κατηγορίες ελεύθερων κατασκηνωτών δεν είναι μόνο η αγάπη για το συγκεκριμένο σπορ (που κατά τα άλλα δεν είναι καν το ίδιο, απλώς ονομάζεται με τον ίδιο τρόπο), αλλά, νομίζω, ότι είναι και κάτι πολύ περισσότερο: Το ότι από νομικής απόψεως βράζουν στο ίδιο καζάνι!

Είναι όλοι εξ’ ορισμού παράνομοι (στην Ελλάδα η ελεύθερη κατασκήνωση απαγορεύεται αδιακρίτως και παντού) και γνωρίζουν πολύ καλά ότι σε περίπτωση που η συντεταγμένη πολιτεία αποφασίσει κάποτε (αμήν και πότε εδώ που τα λέμε) να βάλει μια τάξη, η μπάλα θα τους πάρει όλους.

Δηλαδή μαζί με τα ξερά θα καούν και τα χλωρά.

Εδώ έχουμε, για άλλη μια φορά, την ανοησία της εξίσωσης των πάντων στην παρανομία.

Κάποτε την είχαμε ζήσει με την απαγόρευση των ίντερνετ καφέ παρέα με τα τεχνικά ηλεκτρονικά παιχνίδια επειδή το ελληνικό κράτος δεν ήθελε και δεν μπορούσε να πατάξει τον παράνομο ηλεκτρονικό τζόγο.

Κάποιος λοιπόν «σπουδαίος» εγκέφαλος σκέφτηκε να απαγορέψει τα πάντα «λύνοντας» έτσι, σε νομοθετικό επίπεδο τουλάχιστον, το πρόβλημα.

Και δεν είναι μόνο το διεθνές ρεζιλίκι το πρόβλημα.

Το πιο σημαντικό είναι ότι ένας παράλογος νόμος ωθεί ακόμα περισσότερο στην παρανομία: Και γιατί σπρώχνει σ’ αυτή ανθρώπους που κατά τα άλλα ξέρουν πολύ καλά ότι δεν κάνουν κάτι άδικο (άλλο πράγμα το «άδικο» και άλλο το «παράνομο», αν αυτά δεν ταυτίζονται τόσο το χειρότερο για το νόμο) αλλά και γιατί οδηγεί τις δυνάμεις που επιβλέπουν την τήρηση των νόμων σε αδράνεια.

Ελάχιστοι αστυνομικοί ή λιμενικοί (για να γυρίσουμε στο θέμα μας) θα επέβαλλαν πρόστιμο για μία συμπεριφορά που και οι ίδιοι δεν τη θεωρούν πάντοτε άδικη και επιζήμια.

Και γι αυτό μαζί με τα χλωρά, σώζονται και τα ξερά.

Δεν αυταπατώμαι, ξέρω πολύ καλά ότι το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής έννομης τάξης είναι η απροθυμία και αδυναμία επιβολής των νόμων.

Και ότι αυτή δεν οφείλεται στο ότι όλοι οι νόμοι είναι κακοί (αντίθετα: η συντριπτική πλειοψηφία των νόμων που έχουμε είναι μια χαρά) αλλά σε πολύ βαθύτερα αίτια που δεν είναι του παρόντος. 

Αυτό που λέω όμως είναι ότι η δεδομένη αδυναμία σήμερα επιβολής τους δεν είναι λόγος να μην έχουμε το σωστό νομοθετικό πλαίσιο και τους σωστούς θεσμούς. Αντίθετα, αν αυτά δεν υπάρχουν, έχουμε έναν ακόμα παράγοντα ανομίας.

Για το λόγο αυτό, περνάω στο παρασύνθημα, στην ουσία της πρότασης για το ελεύθερο κάμπινγκ με την εξής γενική ιδέα: Το ελεύθερο κάμπινγκ να επιτρέπεται (αντί της σημερινής γενικής απαγόρευσης) στην ελληνική επικράτεια με τις εξής προϋποθέσεις:

α) Να δηλώνεται από πριν με χρήση μιας εφαρμογής βασισμένης  με τη σειρά της σε μια κεντρική ηλεκτρονική βάσης δεδομένων (βασισμένη π.χ. στο google maps ή σε κάτι ανάλογο που θα τη διαχειρίζεται κάποιος ενιαίος φορέας που θα συσταθεί με συμμετοχή του κράτους, των περιφερειών, των δήμων κλπ) το ακριβές σημείο της κατασκήνωσης, το μέσο αυτής και τα συνολικά τετραγωνικά μέτρα.

Εφόσον για το συγκεκριμένο σημείο δεν υπάρχει άλλος ενδιαφερόμενος, η επιτυχής καταχώρηση να θεωρείται ως νόμιμη άδεια.

Εξυπακούεται ότι αυτό προϋποθέτει πιστοποιημένους (verified) ως προς την ταυτότητά τους εξ’ αρχής από το σύστημα χρήστες.

Η βάση αυτή δεδομένων θα αφορά όλη την επικράτεια (εκτός ενδεχομένως από περιοχές όπου για λόγους περιβαλλοντικής προστασίας θα απαγορεύεται εντελώς ή θα ισχύουν ειδικότερες προϋποθέσεις) και θα μπορεί να είναι ορατή από τους πάντες, πιστοποιημένους χρήστες, δήμους, υπηρεσίες κλπ.

Έτσι όλοι θα γνωρίζουν εξ’ αρχής αν μπορούν να πάνε κάπου και όταν πάνε όλοι θα γνωρίζουν ποιοι είναι με τι είναι και πού βρίσκονται ακριβώς.

Εξυπακούεται ότι το σύστημα μπορεί εξ’ αρχής να αποκλείει συγκεκριμένα σημεία (π.χ. αιγιαλούς, δρόμους) σε μέρη όπου κατά τα λοιπά η ελεύθερη κατασκήνωση θα επιτρέπεται.

β) Η ανωτέρω καταχώριση-άδεια να έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια που θα τη δηλώνει ο χρήστης και δε θα μπορεί να υπερβαίνει κάποιο διάστημα (π.χ. τις 15 ημέρες) το οποίο μπορεί να αυξομειώνεται ανάλογα την περιοχή ή την εποχή με αποφάσεις των αρμοδίων αρχών (π.χ. των Δήμων).

Έτσι θα αποφεύγεται το φαινόμενο της μόνιμης κατάληψης για μήνες ή για χρόνια συγκεκριμένων σημείων.

Επίσης θα συνεπάγεται την προσωπική ευθύνη του χρήστη για την καλή κατάσταση του συγκεκριμένου σημείου και ενδεχομένως της περιοχής εντός κάποιας ακτίνας από αυτό, σε περίπτωση που βρεθούν σκουπίδια, ή άλλες σοβαρές περιβαλλοντικές αλλοιώσεις.

Με αυτόν τον τρόπο στη μάχη κατά των διάφορων περίεργων που καταλαμβάνουν συχνά τις καλύτερες παραλίες και τις καταστρέφουν τόσο αισθητικά όσο και περιβαλλοντικά εμποδίζοντας βάναυσα τους υπόλοιπους, θα έχουμε συμμάχους τους ευσυνείδητους κατασκηνωτές.

Θα είναι οι πρώτοι που θα καταγγέλλουν τους παρανομούντες και δε θα αναγκάζονται να τους ανέχονται και να συμμαχούν μαζί τους.

Ενώ ταυτόχρονα θα έχουμε διασφαλίσει ότι μπορεί ο οποιοσδήποτε να απολαύσει υπεύθυνα με τον τρόπο που του ταιριάζει καλύτερα τις ομορφιές της χώρας μας χωρίς να τον θεωρούμε εξ’ ορισμού εγκληματία.

Και επειδή, όπως είπαμε ήδη, καλές οι άριστες νομοθετικές πρωτοβουλίες και οι θεσμοί αλλά χρειαζόμαστε και εφαρμογή, ιδού η πρότασή μου και επ’ αυτού, με δεδομένη την ένδεια μέσων και ανθρώπων, αλλά και συχνά τις αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες των κρατικών αρχών (δήμοι, λιμεναρχεία, δασαρχεία, αστυνομία):

γ) Να αναλάβει την αστυνόμευση με νομοθετική εξουσιοδότηση ο ίδιος φορέας που διαχειρίζεται τη βάση δεδομένων και δίνει τις άδειες.

Μπορεί να το κάνει είτε ολικά ο ίδιος είτε παραχωρώντας μερικά ορισμένες αρμοδιότητές του σε τρίτους (π.χ. γερανούς, φορτηγά – βλ. αμέσως παρακάτω).

Η δε χρηματοδότησή του θα είναι άμεση από το κράτος/δήμους κλπ απευθείας, οι οποίοι ούτως ή άλλως θα γλιτώσουν κάποια έξοδα απαλλασσόμενοι από τέτοιες αρμοδιότητες, από τα πρόστιμα ή και ενδεχομένως από ένα πολύ μικρό περιβαλλοντικό τέλος που θα καταβάλλουν οι αδειοδοτούμενοι).

δ) Τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται στους επιμένοντες να παρανομούν θα είναι και ανάλογα της παράβασης ή των παραβάσεων.

Κυρίως θα πρέπει να είναι απαιτητά άμεσα.

Διαφορετικά ο εξοπλισμός του παραβάτη θα κατάσχεται και θα μεταφέρεται (ιδού η ανάγκη για γερανούς και φορτηγά) επί τόπου, και θα παρακρατείται μέχρι την πληρωμή των προστίμων, μαζί με τα έξοδα μετακίνησης και φύλαξης.

Και βέβαια, μετά από κάποιο διάστημα θα μένει στην κυριότητα του φορέα (ή π.χ. του Δημοσίου).

ε) Ο φορέας αυτός θα είναι νομικά (και περιουσιακά) υπεύθυνος έναντι όλων σε περίπτωση που παραμελεί τα καθήκοντά του.

Ή σε περίπτωση που έχουμε φαινόμενα κατάχρησης.

Σε τέτοιες περιπτώσεις θα είναι υπόχρεος σε αποζημιώσεις, ενώ σε περίπτωση που γίνει ελλειμματικός για κάποιο συνεχόμενο χρονικό διάστημα, θα κλείνει, τιθέμενος σε εκκαθάριση και θα δημιουργείται άλλος στη θέση του από μηδενική βάση.

Έτσι η διοίκηση του φορέα θα έχει κάθε συμφέρον να τον διαχειρίζεται όσο το δυνατόν πιο σωστά αποφεύγοντας έτσι το να γίνει άλλη μια ΔΕΚΟ όπου κανείς δεν ευθύνεται για τίποτα, με ότι αυτό συνεπάγεται.  

Τί λέτε;

Η πρόταση ακούγεται ίσως ανεδαφική στην Ελλάδα της κρίσης και του μόνιμου μπάχαλου που εσχάτως έχει και άμεσες εξουσιαστικές βλέψεις, αλλά νομίζω ότι παρόλ’ αυτά και έστω σε αδρές γραμμές έχει κάποιο ενδιαφέρον.

Και ίσως αξίζει μια δοκιμή, αν όχι σήμερα, τότε αύριο.

Κι αν πάλι δεν προλαβαίνουμε, τότε μεθαύριο – όσο πιο σύντομα, τόσο πιο καλά, αυτό είναι σίγουρο.

Κάτι πράγματι πρέπει να γίνει για να πάψει να διαιωνίζεται αυτή η άθλια κατάσταση και στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Ο Παραβάτης