Βουλευτές μέσα από τα κάγκελα…

Μέλη του κοινοβουλίου μέσα στη φυλακή μπορούν να παραμείνουν για πολλά χρόνια ο γενικός γραμματέας της Χρυσής Αυγής Ν. Μιχαλολιάκος, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Χρ. Παππάς και ο βουλευτής Γ. Λαγός, οι οποίοι προφυλακίστηκαν.

Η εξέλιξη της υπόθεσης με την εγκληματική δράση του νεοναζιστικού κόμματος μάλλον αιφνιδίασε και το ίδιο το… σύνταγμα.

Ακόμη και με τη δυσμενέστερη ποινική εξέλιξη για τους κατηγορούμενους, κανείς δεν μπορεί να τους αφαιρέσει τη βουλευτική έδρα.

Και αν οι βουλευτές εκλέγονται, με σκοπό να νομοθετούν, οι υπόδικοι της Χρυσής Αυγής δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να ασκήσουν τέτοιο δικαίωμα, καθώς βρίσκονται στις φυλακές, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν θα καταλαμβάνουν θέσεις -έστω κενές- στο κοινοβούλιο.

«Αυτό είναι παράδοξο, καθώς οι βουλευτές εκλέγονται να νομοθετούν, όμως δεν προβλέπεται κανένα μέτρο, στην περίπτωση που δεν είναι παρόντες, παρά μόνον η διακοπή της αποζημίωσής τους», επιβεβαιώνουν καθηγητές της Νομικής και παραδέχονται πως πρόκειται για μία παράμετρο που δεν έχει προβλεφθεί σε καμία διάταξη.

«Είναι πρωτόγνωρο. Για πρώτη φορά από τις πολύ σπάνιες περιπτώσεις σε ευρωπαϊκή χώρα όπου βουλευτές είναι προφυλακιστέοι και υπόδικοι σε τόση μεγάλη έκταση και από τον ίδιο χώρο. Αυτό θέτει προβλήματα λειτουργίας της Βουλής, διότι συνεχίζουν να έχουν τη βουλευτική ιδιότητα και ορισμένοι εξ αυτών λόγω προφυλάκισης δεν θα μπορούν να ασκούν τα βουλευτικά τους καθήκοντα. Είναι ένα αντικειμενικό πρόβλημα», τόνισε μιλώντας στη «ΜτΚ» ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Μαντζούφας.
Οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής, που βρίσκονται στις γυναικείες πτέρυγες των φυλακών Κορυδαλλού, με τις διατάξεις που ισχύουν δεν μπορούν να εκπέσουν του αξιώματός τους, παρά μόνον εάν αμετάκλητα τους έχει επιβληθεί ποινή φυλάκισης ή κάθειρξης, που συνοδεύεται από στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων τους.

Η αμετάκλητη ποινή όμως, εάν θεωρηθεί ότι θα καταδικαστούν, σημαίνει ότι θα περάσουν από δύο δικαστήρια και θα κριθούν τελικά από τον Άρειο Πάγο, κάτι για το οποίο θα χρειαστούν πολλά χρόνια.

«Ο βουλευτής εκπίπτει από το αξίωμά του, όταν του έχει επιβληθεί ως παρεπόμενη ποινή αμετάκλητα η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι προφυλακισμένοι της Χρυσής Αυγής διατηρούν πλήρως τα πολιτικά τους δικαιώματα, τα οποία μπορούν να διατηρήσουν μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη τους», παρατηρεί η αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ Ιφιγένεια Καμτσίδου.
Μάλιστα οι προσωρινά κρατούμενοι βουλευτές έχουν δικαίωμα να θέσουν υποψηφιότητα και στις επόμενες εκλογές, ακόμη κι αν είναι στις φυλακές, εφόσον δεν θα έχουν ολοκληρωθεί οι δίκες τους.

Δεν το απαγορεύει κανείς, γι’ αυτό άλλωστε και οι κρατούμενοι των φυλακών μπορούν και ψηφίζουν (εκτός αυτών που έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα).

Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι έχει προβλεφθεί να διακοπεί η βουλευτική αποζημίωση σε περίπτωση απουσίας, όμως δεν υπάρχει πρόβλεψη για την έδρα τους. «Ο κανονισμός της Βουλής αναφέρει ότι, αν απουσιάσουν από πέντε συνεδριάσεις, στερούνται της βουλευτικής αποζημίωσης αλλά όχι της έδρας», τονίζει ο κ. Μαντζούφας.
«Ορθώς δεν το είχε προβλέψει το σύνταγμά μας, διότι με την ποινική δίωξη επιδιώκεται η ικανοποίηση της πολιτείας για τις βλάβες που έχει επιφέρει ο εγκληματίας σε προστατευόμενα αγαθά. Η τιμωρία που προβλέπεται από το σύνταγμα και τους νόμους είναι η στέρηση της προσωπικής ελευθερίας του δράστη, που κρίνεται ως επαρκές μέσο για την αποκατάσταση της βλάβης τόσο του θύματος όσο και της κοινωνίας. Οποιαδήποτε στέρηση άλλου δικαιώματος θα προσέκρουε στο δικαιοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος», ανέφερε η κυρία Καμτσίδου.
Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Οι κατηγορούμενοι βουλευτές για την εγκληματική δραστηριότητα της Χρυσής Αυγής θα αντιμετωπίσουν τη δικαιοσύνη, όπως ο κάθε πολίτης.

Το γεγονός ότι συνελήφθησαν για αυτόφωρο κακούργημα (σύσταση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση) είναι αυτό που δεν απαιτεί να ψηφίσει το κοινοβούλιο την άρση ή όχι της ασυλίας τους, για να δικαστούν.
Επομένως μετά την ολοκλήρωση της ανάκρισης από τους δύο ανακριτές η δικογραφία θα διαβιβαστεί σε εισαγγελέα πρωτοδικών, ο οποίος θα υποβάλει πρόταση στο συμβούλιο πλημμελειοδικών, που θα αποφασίσει εάν η υπόθεση θα παραπεμφθεί σε δίκη ή όχι.

Στην περίπτωση που τελικά την ανάκριση αναλάβει εφέτης ειδικός ανακριτής, η μοναδική διαφοροποίηση είναι ότι η πρόταση θα γίνει από εισαγγελέα εφετών και η παραπομπή θα κριθεί από το συμβούλιο εφετών.

Σε κάθε περίπτωση, εάν κριθεί η παραπομπή, το συγκεκριμένο αδίκημα δικάζεται από τριμελές εφετείο κακουργημάτων.

ΝΟΜΙΚΟΙ «Οι δικαστές ξέρουν και κρίνουν»
Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν αλλά ειδικά οι πιέσεις -μέσω δηλώσεων- που ασκήθηκαν στη δικαιοσύνη κατά τη διάρκεια των απολογιών των βουλευτών της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής σχολιάστηκαν δηκτικά από την επιστημονική κοινότητα των νομικών, τα μέλη της οποίας ζητούσαν να αφεθούν οι ανακριτές απερίσπαστοι στο έργο τους.
«Το γεγονός ότι επιβλήθηκε προσωρινή κράτηση σημαίνει ότι ο ανακριτής έχει την πεποίθηση πως υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής», επισήμανε ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου στη Νομική του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Στέφανος Παύλου, διευκρινίζοντας πως δεν μπορεί να γνωρίζει τη συγκεκριμένη δικογραφία. «Η επιβολή ή όχι των μέτρων προϋποθέτει συνδρομή και άλλων προϋποθέσεων (ποινικό παρελθόν, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, υποψία φυγής) που μπορούν να συντρέχουν στο πρόσωπο του ενός και όχι του άλλου», συμπλήρωσε από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής Ποινικής Δικονομίας της Νομικής σχολής του ίδιου πανεπιστημίου Δημήτρης Συμεωνίδης, ο οποίος επίσης δεν έχει χειριστεί τη δικογραφία.
«Όσον αφορά την ποινική διαδικασία, δεν έχουμε γνώση του συνόλου της δικογραφίας, επομένως δεν μπορούμε να πούμε με ακρίβεια ποια είναι τα κριτήρια που πρυτάνευσαν στους ανακριτές. Εκείνο όμως που ξέρουμε από τη νομοθεσία είναι ότι τα κριτήρια, για να βγάλουν απόφαση προφυλάκισης, που είναι το πιο ακραίο περιοριστικό μέτρο, είναι για να διευκολυνθεί και να προφυλαχτεί το ανακριτικό έργο. Δεν είναι προκαταβολή ποινής, δεν συνεπάγεται ότι ο κατηγορούμενος θα καταδικαστεί υποχρεωτικά ούτε κάποιος που αφέθηκε ελεύθερος με όρους θα αθωωθεί», είπε από την πλευρά του ο συνταγματολόγος Π. Μαντζούφας.

Κώστας Καντούρης

Μακεδονία