Βία, αίμα, και κινητά τηλέφωνα…

 Το τεχνολογικό boom από το 2000 και μετά έφερε μια επανάσταση στον τρόπο που επικοινωνούμε, δημιουργούμε δίκτυα και ανταλλάσσουμε πληροφορίες. Πίσω από αυτές τις μοναδικές τεχνολογικές καινοτομίες βρίσκονται κάποια λαμπρά, επώνυμα μυαλά, κάποια ηχηρά ονόματα πολυεθνικών και εκατομμύρια ανθρώπων που με το αίμα τους συνδράμουν στην δική μας ευημερία.

Καταλυτικό ρόλο στην επιτάχυνση της τηλεπικοινωνιακής επανάστασης αλλά και τη διαιώνιση του εμφυλίου που μαίνεται από το 1996 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, με εκατομμύρια νεκρούς και ανυπολόγιστες καταστροφές, έπαιξε το κολτάνιο γνωστό και ως «ματωμένο μέταλλο της Αφρικής».

Από αυτό το μέταλλο εξάγεται το ταντάλιο, μια μεταλλική σκόνη που χάρη στην αντοχή του σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (λιώνει στους τρεις χιλιάδες βαθμούς Κελσίου), αποτελεί το αναπόσπαστο συστατικό της κατασκευής πυκνωτών.

Χωρίς πυκνωτές δεν υπάρχουν, κινητά τηλέφωνα, laptops, GPS, ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές ή οπλικά συστήματα.

Η εξόρυξη του “νέου χρυσού”, που αποτελεί συστατικό-«κλειδί» για τη λειτουργία κυρίως των κινητών τηλεφώνων και του οποίου το 80% των παγκοσμίων αποθεμάτων βρίσκεται στα εδάφη του Κονγκό, έγινε η αιτία συντήρησης ενός εμφυλίου που έχει οδηγήσει στο θάνατο κοντά στα έξι εκατομμύρια ανθρώπους.

Τα ορυχεία απ’ όπου εξάγεται το κολτάνιο βρίσκονται σε πλήρη έλεγχο των ντόπιων πολέμαρχων.

Ανήλικα παιδιά που δεν έχουν δει ποτέ στη ζωή τους κινητό τηλέφωνο, σκάβουν μέρες στα ορυχεία για την εξαγωγή του κολτανίου για να πάρουν 1 δολάριο στο 14ωρο, όταν η τιμή του κολτανίου έχει εκτοξευθεί στα $600 το κιλό.

Δυστυχώς οι κάτοικοι που ζουν σε περιοχές πλούσιες σε κολτάνιο δεν έχουν άλλη επιλογή.

Σφαγές, απαγωγές, βιασμοί παιδιών και γυναικών, παραδειγματικοί αποκεφαλισμοί είναι οι συνθήκες που επικρατούν.

Μπροστά σε αυτό το δράμα και προκειμένου να αντιμετωπιστεί η παράνομη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και άλλων μορφών πλούτου της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, ο ΟΗΕ πρότεινε την επιβολή εμπάργκο εισαγωγών και εξαγωγών κολτανίου και άλλων ορυκτών από το Μπουρούντι, την Ρουάντα και την Ουγκάντα.

Όπως ήταν αναμενόμενο οι εταιρείες-κολοσσοί της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν την οδηγία, είτε εκφράζοντας ανοιχτά την αντίθεσή τους είτε σιωπώντας.
H πλειοψηφία αυτών των εταιρειών δεν βλέπει τίποτα το παράνομο στην απόκτηση του “ορυκτού του πόθου” τους και υποστηρίζει ότι είναι αδύνατον να ελέγξουν από πού έρχεται το κολτάνιο, όταν περνάει από πολλούς διαφορετικούς μεσάζοντες μέχρι να φτάσει στον τελικό προορισμό του.

Υπάρχουν όμως και κάποιες εταιρείες που λειτουργούν νομιμότερα από άλλες. Για παράδειγμα η εταιρεία Fairphone εισάγει κολτάνιο από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό για τα κινητά της τηλέφωνα, αλλά εξασφαλίζει ότι στα ορυχεία της δεν υπάρχει παιδική εργασία, ότι τηρούνται τα πρότυπα ασφαλείας και η εμπορευματοποίηση του κολτανίου γίνεται με διαδικασίες πλήρης διαφάνειας.

Κάθε χρόνο η ΜΚΟ Raise Hope For Congο καταρτίζει μια λίστα με τις εταιρείες που πληρούν τους όρους πρωτοκόλλων σχετικά με την αποφυγή χρήσης του “ματωμένου ορυκτού” στις ηλεκτρονικές συσκευές τους .

Η πιο καθαρή από όλες είναι η Intel και δεύτερη στην κατάταξη έρχεται η Phillips.

Δυστυχώς ο απλός αγοραστής έχει άγνοια αυτής της πραγματικότητας.

Αλλά ακόμα και αν γνωρίζει το πρόβλημα δεν μπορεί να ξεχωρίσει ποια είναι εκείνα κινητά τηλέφωνα που για την κατασκευή τους χρησιμοποιήθηκε κολτάνιο γιατί αυτό το συστατικό “κλειδί” δεν είναι εμφανές.

Έτσι ο καθένας μας έχει πέσει θύμα των πολυεθνικών που μπροστά στο κέρδος αδιαφορούν για τον αφανισμό εκατομμυρίων ανθρώπων σε αυτή την πολυβασανισμένη και “πάμπλουτη” χώρα της Κεντρικής Αφρικής.

Γεωργία Τρισμπιώτη

The Paper