Στο μυαλό του Αλέξη...

«Ακριβώς όμως εκείνη η αυστηρή συγκράτηση της ψυχής που χαρακτηρίζει τον αφιερωμένο πολιτικό και τον διακρίνει από τον "επιφανειακά" ερεθισμένο και ερασιτέχνη πολιτευτή, είναι εφικτή μόνο μέσα από τον εθισμό της αποστάσεως με την πλήρη έννοια του όρου. Η "ισχύς" της πολιτικής "προσωπικότητας" σημαίνει πάνω απ΄ όλα την κατοχή αυτών των ιδιοτήτων του πάθους, της υπευθυνότητας και του μέτρου».

Max Weber (Politik als Beruf) Η πολιτική ως επάγγελμα

Η νέα κυβέρνηση, ήδη από την πρώτη της μέρα, κλήθηκε να διαχειριστεί μια ιδιαίτερα πολύπλοκη κατάσταση, καθώς η χώρα βιώνει το μεγαλύτερο πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο μετά τον πόλεμο.
Ο πρώτος μήνας της διακυβέρνησης κατέδειξε κυρίως την έλλειψη οποιουδήποτε σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσιμης κατάστασης αλλά και σε πολλά βασικά σημεία την απουσία αντικειμενικής επαφής με την πραγματικότητα…

Υπάρχει ένας τομέας όμως που η κυβέρνηση τα πήγε περίφημα. Είναι ο τομέας της επικοινωνιακής διαχείρισης μιας προαναγγελθείσας ρήξης η οποία κατέληξε σε συμβιβασμό και επικοινωνείται σαν με νίκη.
Κατά τα δεδομένα, προς το παρόν έχουμε εξασφαλίσει την παράταση του παλαιού μνημονίου που δεν ονομάζεται μνημόνιο, υπό την επιτήρηση και αξιολόγηση της παλιάς «Τρόικα» που δεν ονομάζεται έτσι αλλά «Θεσμοί».

Τα φιλοκυβερνητικά «Τρολς» χαρακτηρίζουν σχεδόν ως εθνική μειοδοσία την αναφορά των όρων «Τρόικας» και «μνημονίου»...
Μοιραία η επικοινωνιακή διαχείριση του ελληνικού προβλήματος για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, έχει φέρει τη χώρα μέσω ενός πολέμου επιθετικών δηλώσεων προς και απ’ όλους τους Ευρωπαίους, σε μια πρωτοφανή απομόνωση.
Ούτε η Κύπρος δεν στάθηκε στο πλευρό της Ελλάδας στο Eurogroup.
Η διεθνής απομόνωση από βασικούς εταίρους στο οικονομικό πλέγμα της ΕΕ και το συμμαχικό πλέγμα του ΝΑΤΟ αυξάνει τον κίνδυνο ενός γεωπολιτικού «ατυχήματος» για την Ελλάδα.
Η πρωτοφανής κίνηση της Τουρκίας για τη δέσμευση της χρήσης του μισού Αιγαίου σχεδόν, μέχρι τέλος του χρόνου, αποτελεί μια προειδοποίηση προς αυτή την κατεύθυνση. Τέτοιας έκτασης πρόκληση από την Τουρκία είχαμε να δούμε εδώ και δεκαετίες. 
Στο σημείο μηδέν ξανά... 
Το ελληνικό πρόβλημα αρχίζει και γίνεται περισσότερο περίπλοκο απ’ ό,τι ξεκίνησε το 2010.

Την ώρα που οι άλλες χώρες που μπήκαν στα μνημόνια μαζί με την Ελλάδα (Πορτογαλία, Ιρλανδία) έχουν βγει από αυτά και έχουν επιστρέψει στις αγορές, η Ελλάδα βρίσκεται σχεδόν στο σημείο μηδέν με τις Τράπεζες στον αέρα, χρηματοδοτικό κενό και προφανή στους προσεχείς μήνες την αδυναμία του δημοσίου να καλύψει το 100% των πρωτογενών δαπανών του.
Οι κυβερνήσεις Σαμαρά-Παπανδρέου που προηγήθηκαν αποδέχτηκαν μνημόνια από τα οποία εφάρμοσαν μόνο το εισπρακτικό τους μέρος, χωρίς τις μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργούσαν τη βάση για οικονομική ανάπτυξη.

Αυτό δεν το έπραξαν γιατί χρειαζόταν η μεταφορά πόρων από την κρατική οικονομία στην ιδιωτική. Αυτό είναι δύσκολο καθώς οι συνταξιούχοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι και ο κρατικοδίαιτος ιδιωτικός τομέας συνθέτουν μια συντριπτική κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία.
Σαν εγκληματική μόνο μπορεί να χαρακτηριστεί για τις κυβερνήσεις που προηγήθηκαν μετά το 2010 η συνέχιση της συνταξιοδότησης εργαζομένων σε ηλικίες μεταξύ των 50-60 ετών.
Η κυβέρνηση Τσίπρα ήρθε στην εξουσία υποσχόμενη πως αυτή μπορεί να διασφαλίσει καλύτερα τους πόρους των συνταξιούχων και των συντεχνιών του δημόσιου και κρατικοδίαιτου ιδιωτικού τομέα, κάτι που είναι αδύνατον να συμβεί. Ακόμη και αν μας χάριζαν οι ευρωπαίοι το χρέος, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να συντηρεί 3 εκατ. συνταξιούχους και άλλο 1 εκατ. εργαζόμενους στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Τον τελευταίο μήνα που η κυβέρνηση Τσίπρα ήρθε σε επαφή με την πραγματικότητα της διαχείρισης, αρχίζει να αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο, αλλά τώρα είναι ενδεχομένως αργά. Το μήνα που τρέχει θα υπάρξει ταμειακό έλλειμμα το οποίο θα πληρώσουν οι προμηθευτές του δημοσίου και στους επόμενους δυο μήνες το έλλειμμα θα ακουμπήσει το σκληρό πυρήνα των δημοσίων δαπανών.

Αυτό αφού δεν έχει προκύψει κάποιο «ατύχημα» με τα ομόλογα ή τις τράπεζες.
Το δίλημμα που συνθέτουν τα δεδομένα αυτή τη στιγμή είναι η διαχείριση μιας «κωλοτούμπας» και η συνέχιση της προηγούμενης πολιτικής με κάποιες βελτιώσεις, κυρίως επικοινωνιακής υφής ή η διαχείριση μιας ρήξης με τους εταίρους και έξοδος από το ευρώ;
Η διαχείριση της πρώτης περίπτωσης δηλ. της «στροφής» υπό την αιγίδα των εταίρων θα είναι δύσκολη αλλά πιο εύκολη από τη δεύτερη.
Οι πολιτικοί, όπως όλοι οι άνθρωποι που διαχειρίζονται δημόσιες υποθέσεις ή υποθέσεις τρίτων, εκτός του συμφέροντος αυτών που αντιπροσωπεύουν συνυπολογίζουν πάντα στις αποφάσεις τους και το προσωπικό τους συμφέρον.
Υπό αυτήν την έννοια ο κ. Τσίπρας και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στις αποφάσεις που θα λάβουν θα συνυπολογίσουν πέραν της αποφυγής των συνεπειών για τη χώρα και το ζήτημα της πολιτικής τους επιβίωσης.
Κατ’ αυτήν την έννοια η επιλογή της ρήξης ενδεχομένως να μοιάζει ελκυστική επιλογή γιατί στην πρώτη της φάση θα έχει την υποστήριξη του συνόλου του κομματικού μηχανισμού και της αποδοχής σημαντικού μέρους της κοινωνίας. Αυτό συμβαίνει γιατί η κοινή γνώμη έχει λάβει διαβεβαιώσεις πως δεν υπάρχει κίνδυνος εξόδου από το ευρώ.
Η επιλογή της ρήξης ενέχει όμως τον κίνδυνο της εξόδου από το ευρώ και μιας περιόδου χάους για την οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική τάξη. Κατ’ αυτήν την έννοια η ρήξη ως επιλογή είναι δυσκολότερα διαχειρίσιμη και ως εκ τούτου η πολιτική επιβίωση των χειριστών της περισσότερο αβέβαιη.
Η «στροφή» στην πραγματικότητα θα έχει σαν συνέπεια τη διάσπαση του κομματικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως τη ρήξη με τα συνδικάτα του δημοσίου - ευρύτερου δημοσίου και των συντεχνιών. Από την άλλη πλευρά όμως αφήνει περισσότερα περιθώρια πολιτικής επιβίωσης στα πλαίσια της σύνθεσης ενός νέου πόλου στο χώρο της κεντροαριστεράς.
Λογικά λοιπόν η επιλογή της «στροφής» στην πραγματικότητα μοιάζει πιο πιθανό σενάριο.

Βέβαια όποιος διαβάζει ιστορία γνωρίζει πως το γίγνεσθαι αποτελείται κυρίως από μια σειρά από ατυχήματα.

Κώστας Στούπας

Capital.gr