Η Ελλάδα ήταν πάντα μια χώρα τράνζιτ, μια χώρα
σταυροδρόμι, όπου γίνονταν συναντήσεις και οσμώσεις ανθρώπων διαφορετικών
πολιτισμών, θρησκειών, γλωσσών και αντιλήψεων. Άλλοτε τα κέρδη ήταν μεγάλα και
άλλοτε μικρά από αυτές τις συναντήσεις, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που οι
ζημιές ήταν τόσο βαριές ώστε για να ανακάμψουν οι τοπικές κοινωνίες να περάσουν
αιώνες.
Στη φάση που ζούμε, πάντως, τα γκέτο εθνοτήτων
που δεν υιοθετούν τις δικές μας αντιλήψεις για τη ζωή βρίσκονται όχι στα
προάστια αλλά στο κέντρο της Αθήνας, μερικές εκατοντάδες μέτρα από τη Βουλή...
Το επόμενο διάστημα θα γίνει πολύς λόγος για τα
παρισινά προάστια ως εστία και φωλιά των τζιχαντιστών - τρομοκρατών που
επέφεραν τρομακτικό πλήγμα στη Γαλλία, ως κοινωνία, ως κράτος και ως σύμβολο
της ανοιχτής κοινωνίας.
Θα ακουστούν αναλύσεις επί αναλύσεων για τη
φτώχεια, τα ναρκωτικά, το περιθώριο στο οποίο ζουν οι κάτοικοι αυτών των
προαστίων, μουσουλμάνοι το θρήσκευμα, αραβικής καταγωγής και γαλλικής
υπηκοότητας. Θα χυθεί πολύ μελάνι για την καταπίεση που υφίστανται οι πληθυσμοί
αυτοί και θα αναλωθεί πολλή μυϊκή δύναμη για το αυτομαστίγωμα όλων εκείνων που
εκπροσωπούν τη σχολή σκέψης της τυραννίας της μεταμέλειας και της απόδοσης των
ευθυνών κάθε νόσου και κάθε μαλακίας στην αποικιοκρατία, τον καπιταλισμό, τον
ιμπεριαλισμό κ.λπ.
Σκοπός του σημειώματος αυτού δεν είναι να
συνεισφέρει τίποτα σε αυτόν τον δημόσιο διάλογο. Είναι προτιμότερο, αφού δούμε
τη μεγάλη εικόνα, την εικόνα της σύγκρουσης δύο διαφορετικών προσεγγίσεων της
ζωής και του θανάτου, της δημιουργίας και της καταστροφής, της ελευθερίας και
της υποδούλωσης, να περιορίσουμε το βλέμμα μας σε μια εικόνα μικρότερη, αλλά
πιο οικεία και πιο γνώριμη.
Για εκείνους που αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν το
κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας και να μετακομίσουν στα πλήρους ευταξίας
προάστια, για εκείνους που θέλουν να ζουν στις γειτονιές της Αθήνας γιατί τους
αρέσει η πόλη και την αγαπούν, δεν είναι ξένες εικόνες αντίστοιχες των
παρισινών προαστίων. Σε μια απόσταση 200 -300 μέτρων από την Ομόνοια και χιλίων
μέτρων από το Κοινοβούλιο της χώρας, ο επισκέπτης ή ο περιηγητής θα συναντήσει
τα «παρισινά προάστια» της Αθήνας. Μια βόλτα στα Χαυτεία, στο Γεράνι, στις
παρυφές του Ψυρρή, στο Μεταξουργείο, στον Βοτανικό, στην Κυψέλη, αλλά και
σε άλλες γειτονιές θα πείσει και τον πλέον κακόπιστο ότι υπάρχουν ολόκληρα
οικοδομικά τετράγωνα τα οποία κατοικούνται από ανθρώπους άλλων πολιτισμών, οι
οποίοι ήρθαν στη χώρα μας προς αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.
Δεκάδες τζαμιά, χώροι άσκησης των θρησκευτικών
καθηκόντων των ανθρώπων αυτών, βρίσκονται διάσπαρτα στις γειτονιές αυτές. Στους
χώρους αυτούς δεν εισέρχεται κανείς «ξένος», κανείς «Δυτικός», κανείς
«άπιστος». Είναι τα διάφορα πνευματικά, θρησκευτικά και πολιτικά κέντρα των
αναρίθμητων μικρών γκέτο που υπάρχουν στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας,
όπου συναντιούνται οι άνθρωποι αυτοί τις Παρασκευές, την ημέρα της εβδομαδιαίας
προσευχής τους.
Γύρω από τους χώρους αυτούς απλώνεται ένα δίκτυο
καταστημάτων, διαμερισμάτων, μικρών γειτονιών, όπου η νομιμότητα της ανοιχτής
ελληνικής κοινωνίας τίθεται εν αμφιβόλω, ενώ οι πάσης φύσεως διαφορές μεταξύ
των μελών αυτών των κοινοτήτων λύνονται με τους δικούς τους, ιδιαίτερους,
παραδοσιακούς τρόπους.
Τα γνωρίζει αυτά η ελληνική πολιτεία και τα
εντεταλμένα όργανά της; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά καταφατική. Κάνει
τίποτα για να προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις; Απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν
μπορούμε να έχουμε μέχρι να συμβεί το πρώτο σοκαριστικό περιστατικό. Τότε
βέβαια θα είναι πολύ αργά.
Η Ελλάδα ήταν πάντα μια χώρα τράνζιτ, μια χώρα
σταυροδρόμι, όπου γίνονταν συναντήσεις και οσμώσεις ανθρώπων διαφορετικών
πολιτισμών, θρησκειών, γλωσσών και αντιλήψεων. Άλλοτε τα κέρδη ήταν μεγάλα και
άλλοτε μικρά από αυτές τις συναντήσεις, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που οι
ζημιές ήταν τόσο βαριές ώστε για να ανακάμψουν οι τοπικές κοινωνίες να περάσουν
αιώνες.
Ωστόσο, από το 1991 και μετά, λόγω των
τεκτονικών αλλαγών που έγιναν στη διεθνή σκηνή και λόγω της ανακατανομής της
γεωπολιτικής ισχύος, με παράλληλη κατάργηση του προηγούμενου statusquoστις
διεθνείς σχέσεις, η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα πρωτοφανές πρόβλημα: εντός της
χώρας υπάρχουν πολλές κοινότητες ανθρώπων από άλλους πολιτισμούς, πολλοί εκ των
οποίων όχι μόνο αρνούνται να προσαρμοστούν και να ενταχθούν στο κοινωνικό
σύνολο, αλλά φανερά, και προκλητικά πολλές φορές, στρατεύονται εναντίον της,
θέλοντας να επιβάλλουν τα δικά τους θέσμια, επικαλούμενοι την πολιτισμική τους
καταγωγή και ιδιαιτερότητα.
Οι γενικότερες γεωπολιτικές δυναμικές που
αναπτύσσονται στην περιοχή της Μεσοποταμίας, της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας
και της Υποσαχάριας Αφρικής, προκαλούν το φαινόμενο του ντόμινο στη σύγκρουση
μεταξύ εκείνων που θέλουν να οδηγήσουν στην τελική λύση του το δράμα της 1ης
τζιχάντ από τον 7ο μ.Χ. αιώνα και εκείνων που με κόπους και θυσίες οικοδόμησαν
μια ανοιχτή, δημοκρατική και φιλελεύθερη κοινωνία τους τελευταίους δυόμισι
αιώνες στη Γηραιά Ήπειρο.
Είμαστε ακόμη στην αρχή της τραγωδίας.
Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου