Οι εκπαιδευτικοί και το … «Survivor»!

Οι εκπαιδευτικοί της Γ΄ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης έβγαλαν μία ανακοίνωση εναντίον του Survivor. Ή αλλιώς, έβγαλαν μία ανακοίνωση εναντίον της άτιμης κοινωνίας και του κόσμου, που δεν είναι «όμορφος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος». Μόνο έτσι μου βγάζει νόημα αυτό που διάβασα.

Το συγκεκριμένο ριάλιτι παιχνίδι είναι ένα τηλεοπτικό προϊόν με κάποιους κανόνες, με κανονικούς ανθρώπους, με δοκιμασίες που σε ένα ταχύρυθμο κύκλο επεισοδίων εξωθεί τους παίκτες στην αποκάλυψη των πραγματικών τους χαρακτήρων. Η συμπεριφορά κι η λειτουργία τού καθενός αλλά και το τελικό αποτέλεσμα είναι μία μικρογραφία τού τι συμβαίνει στην καθημερινότητα... 

Το παιχνίδι απλώς εκθέτει τις καταστάσεις, χωρίς να παίρνει θέση και χωρίς να χαρακτηρίζει καλό ή κακό κάποιον παίκτη, χωρίς να ονομάζει έξυπνες, κακοήθεις, θεμιτές ή αθέμιτες τις συμπεριφορές τους.

Τι εννοούν λοιπόν οι εν λόγω εκπαιδευτικοί όταν γράφουν: «Οι αξίες που επιβάλλονται μέσα από την τηλεοπτική εικόνα είναι απόλυτα αντίθετες με αυτές που επιχειρούμε κοπιωδώς κι απελπισμένα να εμπνεύσουμε τους μαθητές μας»; Μα, κύριοι, η τηλεοπτική εικόνα δεν επιβάλλει, αποκαλύπτει. Από ‘κει και πέρα μάλλον είναι δουλειά δική σας, των δασκάλων δηλαδή, να διδάξετε, με αφορμή ό,τι προβάλλεται, τι είναι καλό και τι κακό.

Υποσυνείδητα μάλλον καταλάβατε κι οι ίδιοι ότι πρόκειται για μικρογραφία της ζωής εκτός παιχνιδιού, γι’ αυτό και γράφετε: «Η τηλεπραγματικότητα μοιάζει να αντανακλά τον κοινωνικό δαρβινισμό ενός συστήματος που ξέρει πώς να διαλύει κάθε ανθρώπινο δεσμό, πρωτίστως στο πεδίο της εργασίας, ή των εξετάσεων όπου κυριαρχεί το «ο θάνατός σου, η ζωή μου»».

Εκεί όμως που η περιγραφή αποτελεί απολογία και αυτοκριτική για την κοινωνία, στην οποία μεγαλώνουμε και παραδίνουμε τα παιδιά μας, είναι η παράγραφος που αναφέρει πως «σήμερα το Survivor μάς διδάσκει ότι καμία ξεφτίλα, καμιά μικρή προδοσία, κανένα συναισθηματικό ξεγύμνωμα, κανένα κάρφωμα του διπλανού σου δεν είναι ντροπή προκειμένου να επιβιώσει κανείς». Το πρόβλημα είναι πως αυτό ακριβώς, μερικοί συνάνθρωποί μας δεν το βρίσκουν αρνητικό. Αν μη τι άλλο, το αποδεικνύει η πολιτική ζωή. Αν στη θέση της λέξης survivor, στην παραπάνω φράση, βάλεις τη λέξη «πολιτική» ή «πολιτικοί», το νόημά της όχι απλώς δεν αλλάζει αλλά ολοκληρώνεται εξόχως.

Δεν έχει νόημα να μαθαίνεις στα παιδιά το σωστό, όταν εκτός μαθήματος βλέπουν το λάθος. Δεν έχει νόημα να λες στο παιδί να φοράει ζώνη και να βλέπει τους οδηγούς χωρίς ζώνη. Να του λες ότι πρέπει να υπακούμε στους νόμους ενώ βλέπει στα εστιατόρια και στα καφέ να καπνίζουν σαν φουγάρα. Να λες ότι όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στο νόμο, εκτός απ’ τους υπουργούς που καλύπτονται με νόμο από το νόμο. Δεν γίνεται να το συμβουλεύεις να μην φοροδιαφεύγει κι εσύ να κάνεις ιδιαίτερα μαθήματα με μαύρα λεφτά. Απλώς δεν διδάσκεται έτσι το παιδί.

Το μπούλινγκ που γίνεται στα σχολεία είναι άραγε ευθύνη των προτύπων του «Survivor» ή μήπως έχουν ευθύνες και κάποιοι δάσκαλοι που βαρέθηκαν να κάνουν τη δουλειά τους;

Πόσοι καθηγητές, αλήθεια, ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντά τους και πόσους έχουν τιμωρήσει τα ελεγκτικά τους όργανα; Και πόσοι γονείς συμπεριφέρονται διαφορετικά στο σπίτι, βγάζοντας νοκ άουτ όσα διδάσκονται στο σχολείο τα παιδιά τους; Η διαφορά της θεωρίας και του σχολικού μαθήματος από την πράξη είναι τεράστια. Κι ό,τι μαθαίνει ένα παιδί, το μαθαίνει κυρίως από τη ζωή, όχι από ένα τηλεοπτικό προϊόν που θα διαρκέσει λίγους μήνες.

Και φτάνω στην τελευταία παράγραφο της κατά «Survivor» επιστολής που καλεί «τους συναδέλφους της τάξης» να δώσουν ακόμη μια μάχη «ενάντια στα τηλεοπτικά σκουπίδια, προβάλλοντας τις αξίες της αλληλεγγύης, της συλλογικότητας, του σεβασμού του Άλλου, της φιλίας, του γνήσιου αθλητικού πνεύματος, του αληθινού αγώνα για μια απελευθερωτική Παιδεία στα πλαίσια μιας δίκαιης κι ανθρώπινης κοινωνίας. Να γίνουμε όλοι μαχητές σε τούτο τον αγώνα!»

Ενα έχω να πω. Αμήν.

Το γνωμικό πάντως με τους γιατρούς και τους δάσκαλους θ’ αποφύγω να το γράψω.

Λίλα Σταμπούλογλου

Protagon 

Υ.Γ. Δεν υπάρχουν ηθικά φαινόμενα παρά μόνο ηθική ερμηνεία των φαινομένων, θα έλεγε ο Νίτσε (και) στους εκπαιδευτικούς της ΕΛΜΕ.