Η ζαριά του Σαμαρά.

Είναι πάρα πολύ δύσκολο, συχνά ακατόρθωτο, το να εξετάσει κανείς τα πράγματα με σκέτη ψυχρή λογική, όταν τα γεγονότα σηκώνουν τεράστιο κουρνιαχτό και προκαλούν άπειρες συζητήσεις επί μίας ατελείωτης σειράς θεμάτων.

Κι αν ακόμα το επιτύχει κανείς, είναι ακόμα δυσκολότερο να βρει πρόθυμους ακροατές ή αναγνώστες (όπως στο προκείμενο) να μοιραστούν τον συγκεκριμένο τρόπο θεώρησης.

Ή να είναι πρόθυμοι αν όχι να τον κατανοήσουν, τουλάχιστον να μην τον παρεξηγήσουν σκοπίμως.

Επειδή όμως όπως αρέσκομαι να λέω συχνά-πυκνά (αποτελεί εξάλλου και άριστη δικαιολογία για όλους τους αποτυχημένους –εξ’ όσων γνωρίζω ακόμα δεν έχω κερδίσει καμία αναγνώριση επιτυχίας), «τα καλά είναι για λίγους», κάτι που συνεπάγεται ότι επειδή είναι για λίγους δε σημαίνει ότι δε θα πρέπει να τα γευόμαστε ή έστω να τα εξερευνάμε.

Κάπως έτσι λοιπόν προτίθεμαι με το παρόν πόνημα να εξετάσω την, αναμφίβολα πρωτοφανή σχεδόν σε σοκαριστικό βαθμό για τα ελληνικά δεδομένα, απόφαση του Σαμαρά για τον «ξαφνικό θάνατο» της ΕΡΤ σε επίπεδο καθαρής  και ψυχρής λογικής. Και εν τέλει να επιχειρήσω να την αξιολογήσω σε επίπεδο πολιτικού χειρισμού, αν δηλαδή κρίνεται επιτυχημένος (ή για να ακριβολογούμε, αν έχει ικανές πιθανότητες επιτυχίας που να δικαιολογούν το - προφανώς - υψηλό της ρίσκο), και εν τέλει αν αυτός ο χειρισμός είναι υψηλής ή χαμηλής ποιότητας…

Αφήνοντας κατά μέρος  ζητήματα όπως αυτή καθ΄εαυτή τη σκοπιμότητα της απόφασης, της διαδικασίας, του ρόλου της ΕΡΤ, του «δικαίου» ή «αδίκου» αυτής και ποιους αφορά ο κάθε χαρακτηρισμός, προχωράω στο παρασύνθημα, καταθέτοντας την πρώτη μου εντύπωση.

Αυτή λοιπόν είναι ότι για πρώτη φορά, όσο θυμάμαι εγώ να παρακολουθώ από κοντά τα ελληνικά πολιτικά πράγματα (από το ’80 και μετά), βλέπουμε μια δυναμική, απροσδόκητη και παρακινδυνευμένη πολιτική κίνηση.

Κάτι που από μόνο του αποτελεί μια ευχάριστη εισροή φρέσκου (έστω και παγωμένου) αέρα στο δωμάτιο της ελληνικής πολιτικής πρακτικής που βρωμάει κλεισούρα.

Πράγματι, αρκεί να ήξερες τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, συχνά ούτε καν των «κρυφών», για να προβλέψεις με αξιοσημείωτη ακρίβεια τις επόμενες κινήσεις των πολτικών μας ανδρών και γυναικών.

Κοινώς, μιλάμε για καταθλιπτική κατάσταση κατάλληλη για πάσης φύσεως μετριότητες και αυστηρώς ακατάλληλη για κάθε άνθρωπο με αξία.

Μια κατάσταση προφανώς καθόλου άμοιρη ευθυνών για το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό χάλι.

Για να σπάσει λοιπόν μια κατεστημένη αντίληψη περί του πολιτικώς πράττειν και του κυβερνάν, που στηρίζονταν στο δόγμα «πάση θυσία, ή όσο είναι δυνατόν να μην ανακατέψουμε τίποτα και να μη διαταράξουμε τίποτα» απαιτείται κατ’ αρχάς μπόλικο θάρρος, ή έστω άγνοια κινδύνου.

‘Η αν προτιμάτε τον όρο (εγώ τον προτιμώ γιατί μπορεί να έχει και θετική και αρνητική χροιά), μπόλικη αποκοτιά.

Η οποία αν στηρίζεται σε σοβαρά δεδομένα και έχει ικανές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να χειροκροτηθεί, όχι επειδή κάποιος είναι οπαδός του Σαμαρά (μακριά από μένα η «οπαδική» θεώρηση της πολιτικής), αλλά επειδή αποτελεί καθ’ εαυτή έναν σπουδαίο πολιτικό χειρισμό που μπορεί, εφόσον τα πράγματα κυλήσουν κατά το πιθανότερο σενάριο, να αποτελέσει ορόσημο στην ελληνική πολιτική ιστορία.

Διότι εδώ πρέπει να προσέξουμε πολύ έναν άλλο παράγοντα.

Αυτόν που μπορούμε να τον ονομάσουμε ως «απρόβλεπτο», «τύχη» ή με άλλα ανάλογα ονόματα και ο οποίος στην ουσία συνίσταται στο σύνολο όλων των πραγμάτων που δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια.

Αυτός ο παράγοντας είναι τόσο ισχυρός που μπορεί έναν καταπληκτικό και πανέξυπνο χειρισμό να τον αχρηστεύσει και αντιστρόφως να «δικαιώσει» μια σκέτη ανοησία.

Τα πάντα, λένε, κρίνονται εκ του αποτελέσματος.

Σχεδόν συμφωνώ, αρκεί να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι παράγοντες που έφεραν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.

Και η ανοησία παραμένει ανοησία, έστω κι αν για τυχαίους λόγους μπορεί να έφερε αποτέλεσμα, το ίδιο φυσικά ισχύει και αντιστρόφως.

Ας δούμε λοιπόν ποια είναι τα πολιτικά δεδομένα σήμερα: Ο Σαμαράς ηγείται μιας τρικομματικής κυβέρνησης με απρόθυμους στα δύσκολα εταίρους, που όμως κακοπαθαίνουν δημοσκοπικά – άρα η δυνατότητά τους να πιέζουν βαίνει συνεχώς μειούμενη.

Το κόμμα του Σαμαρά δημοσκοπικά πάει καλύτερα αλλά αυτό ελάχιστα οφείλεται στο ίδιο το κόμμα (που όπως έχουμε ξαναπεί, έχει κι αυτό τα χάλια του) αλλά περισσότερο στην παρουσία του ιδίου που έχει πιστωθεί (καλώς ή κακώς δε θα το εξετάσουμε τώρα) το ότι η χώρα μοιάζει να έχει αποφύγει τα χειρότερα που είχαν φτάσει να είναι υπέρμετρα πιθανά.

Συμπέρασμα πρώτο: Ο Σαμαράς μπορεί εύκολα να κάνει επίδειξη δύναμης προς τους κυβερνητικούς εταίρους και εσωτερικά προς το κόμμα του.

Η πιθανότητα κάποιοι απ’ αυτούς να ρίξουν την κυβέρνηση για ένα θέμα με μεγάλο επικοινωνιακό βάρος μεν, δευτερευούσης σημασίας δε, είναι αυτή τη στιγμή πάρα πολύ μικρή.

Ας δούμε και την αντιπολίτευση: Ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα έχει μεν καθιερωθεί ως αξιωματική αντιπολίτευση αλλά δημοσκοπικά είναι καθηλωμένος και αυτός.

Το χειρότερο είναι ότι έχει μπροστά του τα δικά του εσωκομματικά του προβλήματα, ενώ σε πολύ κόσμο που είναι ακόμα αναποφάσιστος, έχει την εικόνα του κόμματος που όλα τα σφάζει και τα μαχαιρώνει.

Για να το πούμε αλλιώς, το κόμμα που ενώ δεν έχει ρεαλιστικές προτάσεις για το αύριο, μανιωδώς υπερασπίζεται όποιον και ότι θυμίζει το χθες.

Για τους Καμμένους, δεν το συζητώ καν. Αυτοί, είναι φανερό πλέον σχεδόν στους πάντες που διαθέτουν τον κοινό νου, ότι κινούνται εντός των ορίων της γραφικότητας, ενώ δεν τους λείπουν ούτε αυτούς τα εσωτερικά προβλήματα.

Υπάρχει βέβαια και η ΧΑ που είναι σταθερά το τρίτο κόμμα, αφαιρώντας ψήφους απ’ τους πάντες και στην ουσία ξεφτιλίζοντας την εξωτική χώρα μας και τους άτυχους κατοίκους της καθώς δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το πνευματικό επίπεδο πολλών ψηφοφόρων, και το ΚΚΕ που επιχειρεί νέο ξεκίνημα με τον …Κουτσούμπα, και είναι ούτως ή άλλως περιχαρακωμένο στο δικό του χώρο μένοντας εξ’ ορισμού (όπως και η ΧΑ για άλλους λόγους) εκτός κυβερνητικού παιχνιδιού.

Συμπέρασμα δεύτερο: Αν ο Σαμαράς αναγκαστεί να πάει σε εκλογές είναι πάρα πολύ πιθανό ότι θα τις κερδίσει.

Το χειρότερο που μπορεί να πάθει είναι να δει τη ΧΑ να αυξάνεται, και τη λεγόμενη «κεντροαριστερά» να μπαίνει σε ακόμα μεγαλύτερο κύκλο εσωστρέφειας – άρα να δυσκολευτεί αν βρει κυβερνητικούς εταίρους.

Η πιθανότητα όμως να δει την πλάτη του Τσίπρα και των ενδεχόμενων συμμάχων του σε μια κυβέρνηση παραμένει μικρή.

 Άρα και κατ’ αρχάς, δεν έχει να φοβάται σοβαρά το ενδεχόμενο των εκλογών.

Ναι, δεν είναι το καλύτερο πιθανό, δε θα το επέλεγε από μόνος του, αλλά δε θα είναι και καταστροφή.

Στο προκείμενο θέμα τώρα, την επιλογή του κλεισίματος της ΕΡΤ.

Προφανώς αυτό επέλεξε για να στείλει μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις.

Τι μηνύματα;

Πρώτον, ότι είναι έτοιμος να «σπάσει αβγά» συγκρουόμενος με την καταστημένη νοοτροπία των πάντων και ιδίως του ίδιου του κόμματός του.

Δεύτερον, ότι κανείς δεν μπορεί να είναι ήσυχος και να θεωρεί ότι τα όποια προνόμιά του θα τον καλύπτουν εσαεί.

Τρίτον, ότι είναι αποφασιστικός και έχει τη δυνατότητα να διεκπεραιώνει την όποια δουλειά κρίνει απαραίτητη.

Τέταρτον, ότι έχει τη δυνατότητα κατά βούληση να αλλάζει την πολιτική ατζέντα (ούτε μέρα πέρασε από την αποχώρηση της gazprom που είχε κάνει έντονη – αρνητική για την κυβέρνηση - αίσθηση).

Τι έχει να φοβηθεί;

Μήπως όλα αυτά «τρομάξουν» τον κόσμο, τους ψηφοφόρους και τους οδηγήσουν είτε στην αγκαλιά του Τσίπρα, είτε στα άκρα του πολιτικού φάσματος καθιστώντας έτσι σε περίπτωση εκλογών αδύνατο το σχηματισμό κυβέρνησης.

Και όντως, πολύς κόσμος τρόμαξε μ’ αυτό, πολύς κόσμος αγανάχτησε (ακόμα περισσότερο), και ενδεχομένως, σοβαρό μέρος αυτού του κόσμου θα κατέβει και στους δρόμους.

Το ζήτημα όμως δεν είναι αν η πλειοψηφία διαφωνήσει με τη συγκεκριμένη επιλογή, αλλά αν αυτοί που θα διαφωνήσουν είναι εν δυνάμει ψηφοφόροι του – αν δεν είναι, πολύ απλά δεν έχει χάσει τίποτα.

Ίσως μάλιστα να κερδίσει κιόλας απ’ τη «δεξαμενή» των οπαδών των πάσης φύσεως μεταρρυθμίσεων και συγκρούσεων με κατεστημένες καταστάσεις που δεν είναι μεν πλειοψηφία, αλλά δεν είναι καθόλου αμελητέοι.

Κυρίως επειδή οι περισσότεροι δεν ανήκουν σε κομματικούς στρατούς με εκ των προτέρων καθορισμένη ψήφο.

Επίσης σίγουρα θα βρει πολλούς υποστηρικτές από την τεράστια μάζα των ανέργων και κακοπληρωμένων, που όσες ενοχές κι αν πάει να τους φορτώσει η κατεστημένη αντίληψη περί «κακού κοινωνικού αυτοματισμού» που βρίσκει –ακόμα- θιασώτες πέραν των πάσης φύσεως βολεμένων σε πολλούς αφελείς, κατά βάθος δε θα αισθανθούν καμία συμπόνια για τους «άδικα» ή «δίκαια» απολυμένους της ΕΡΤ. Όπως, κακά τα ψέματα, για κανέναν απολυμένο Δ.Υ.

Ούτε καν είναι μεγάλο ζήτημα το αν θα αντιμετωπίσει δυναμικές (λιγότερο ή περισσότερο) κινητοποιήσεις.

Δε θα είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά, και όπως μας έδειξε και η πρόσφατη πείρα, αυτές δεν αρκούν για να κλονίσουν την εκάστοτε κυβέρνηση.

Εκτός ίσως από την πιθανότητα γενικευμένης εξέγερσης, κάτι όμως απίθανο να προκληθεί για χάρη της ΕΡΤ και των προφανέστατα υπεράριθμων υπαλλήλων της.

Συμπέρασμα τρίτο: Ο Σαμαράς επέλεξε έναν στόχο για να στείλει πολλαπλά μηνύματα σε πολλαπλούς αποδέκτες που δε θα του αφαιρέσει ψηφοφόρους, ή που εν πάση περιπτώσει θα του αφαιρέσει λιγότερους απ’ όσους του φέρει.

Και στόχο με την επικοινωνιακή βαρύτητα για να περάσουν τα μηνύματά του παντού και καθαρά.

Άρα έναν στόχο κατάλληλο για τη συγκεκριμένη δουλειά.

Και πριν καταλήξουμε στο διά ταύτα, ας ξαναδούμε λίγο την εναλλακτική του επιλογή, αυτήν που θα συνεπαγόταν ότι θα συνεχίσει να κυβερνά ζυγίζοντας συνεχώς τα πράγματα, κοινώς «προσεκτικά» και προσπαθώντας να δυσαρεστήσει όσο το δυνατόν λιγότερους.

Κατά προτίμηση οργανωμένους, διότι τους φουκαράδες όταν είναι ανοργάνωτοι και διασκορπισμένοι δεν τους λογαριάζει κανείς – και αυτό μας το έχει δείξει η κοινή μας πείρα.

Κατά πάσα πιθανότητα θα συνέχιζε να διαχειρίζεται την κρίση, η οποία κάθε άλλο παρά πέρασε, φθειρόμενος σιγά-σιγά και σταθερά.

Και όταν (και αν αυτό συνέβαινε επί των ημερών του) με το καλό η κρίση τελείωνε, ο κυρίαρχος λαός που θα ένιωθε μια κάποια ασφάλεια, θα τον έστελνε σπίτι του χωρίς καν να του πει ένα (ή έστω μισό) «ευχαριστώ».

Συμπέρασμα συνολικό: Προφανώς κατανοώντας ότι έπρεπε πράγματι να βγει από το φαύλο κύκλο της στασιμότητας και της απλής διαχείρισης, επέλεξε να ρίξει μια «ζαριά» που μπορεί βέβαια να τον κάψει, μπορεί όμως και να τον ανεβάσει οριστικά στη θέση αυτού που ηγεμονεύει πολιτικά έναντι ΟΛΩΝ, και εν τέλει είναι αυτός που καθορίζει την ατζέντα και κατ’ επέκταση τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα.

Το ρίσκο που ανέλαβε είναι μεν μεγάλης κλίμακας, ανάλογο με το εγχείρημα, αλλά περιορισμένο ως προς τις πιθανότητες να πάει στραβά (κατά πάσα πιθανότητα καλά υπολογισμένο από πριν) και το έπαθλο σε περίπτωση επιτυχίας είναι επίσης πολύ μεγάλων διαστάσεων – αξίζει δηλαδή τον κόπο. 

Κατά συνέπεια, πρόκειται για έναν καλό πολιτικό χειρισμό και μάλιστα σπάνιο καθόσον μεγάλης κλίμακας.

Το αν θα αποδειχτεί πετυχημένος ή όχι, εξαρτάται και από αστάθμητους παράγοντες, τολμώ όμως να πω, ότι αν τουλάχιστον ελέγξει πλήρως τη ΝΔ εσωτερικά, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα πετύχει – εκτός αν το σύμπαν συνωμοτήσει εναντίον του.

Και η δικαιοσύνη;

Δεν παίζει κανένα ρόλο στην πολιτική;

Δεν πρέπει να παίζει;

Μαζί με τα ξερά πρέπει να καίγονται και τα χλωρά;

Να μερικά ερωτήματα που αναμφίβολα έρχονται στο μυαλό του καθενός.

Τεράστιο θέμα το καθένα απ’ αυτά, και αν και όπως είπαμε στην αρχή δεν είναι του παρόντος, τολμώ να πω κλείνοντας και επιγραμματικά, ότι αν και η ανάγκη για δικαιοσύνη είναι πάντα εύλογη και επιθυμητή, δεν πρέπει να ακυρώνει τη μεγαλύτερη ανάγκη για τη βέλτιστη πολιτική που αποβλέπει όχι μόνο στην επιτυχία του προσώπου που την ασκεί (που όπως είδαμε αυτό ισχύει εδώ) αλλά και κατ΄επέκταση στο γενικό καλό.

Εφόσον όλα αυτά προάγουν το γενικό καλό είναι τελικά καλώς καμωμένα, έστω και με επιμέρους πραγματικές αδικίες.

Δεν είμαι στο μυαλό του Σαμαρά για να ξέρω πού και πώς το πάει, ξέρω όμως ότι όλα στα τέλος θα φανούν.

Θα φανεί και αυτό, έστω και με καθυστέρηση.

Ο Παραβάτης