Η Ευρώπη κινδυνεύει (οικονομικά), ο κόσμος όχι.

Μήπως κάτι δεν πάει καλά με εμάς τους Ευρωπαίους;

Θεωρούμε τους εαυτούς μας ως θεματοφύλακες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, τους υπερασπιστές της ελευθερίας, της ισότητας, και της αδελφότητας, τους δημιουργούς της βιομηχανικής επανάστασης, και την ήπειρο για την οποία μίλησε ο Fukuyama όταν περιέγραφε το τέλος της ιστορίας.

Οικονομικά όμως, δεν πάμε πουθενά!

Εδώ και έξι ολόκληρα χρόνια, το ΑΕΠ της ΕΕ δεν αυξήθηκε καθόλου.

Ίσως να κάνουμε λάθος όταν εξισώνουμε την ανάπτυξη του ΑΕΠ με την «πρόοδο».

Ένα από τα πιο νηφάλια διδάγματα του 20^ου αιώνα ήταν ότι η βιομηχανική ανάπτυξη δεν εγγυάται ντε και καλά την ηθική ή την πολιτιστική πρόοδο.

Παρόλα αυτά, ο περισσότερος κόσμος ταυτίζει την υλική πρόοδο, με την γενικότερη πρόοδο.

Κάτι που λείπει από την Ευρώπη εδώ και μερικά χρόνια.

Αν δεν αλλάξουν τα πράγματα, τα επόμενα χρόνια ως το 2017, θα είναι η μόνη δεκαετία ειρήνης από τον 17^ο αιώνα που δεν θα έχει σημειωθεί κάποια οικονομική πρόοδος στην ήπειρο που θεωρείται ο πυρήνας του δυτικού πολιτισμού.

Τα τελευταία χρόνια αποτελούν την «μεγάλη ύφεση», μια σκιά στην ιστορία εφάμιλλη του μεγάλου κραχ της δεκαετίας του 1930.

Η απόδοση της Ευρώπης στην οικονομία σηματοδότησε πιο πλατιές παρόμοιες τάσεις στην παγκόσμια οικονομία, οπότε ίσως να μη  χρειάζεται να ανησυχούμε ιδιαίτερα.

Ίσως μάλιστα πολλοί Ευρωπαίοι να ερμηνεύουν την οικονομική στασιμότητα ως αναπόφευκτη, ή ως μια επιθυμητή προσαρμογή σε έναν πλανήτη που πλήττεται διαρκώς από έλλειψη πόρων και από περιβαλλοντική υποβάθμιση.

Η Ευρώπη άνθισε τα πρώτα 30 χρόνια μετά το 1945, και αργότερα η ανάπτυξη αυτή επιβραδύνθηκε σε πιο λογικά επίπεδα.

Σήμερα, η απότομη διακοπή της μας δείχνει πως η ζωή δεν είναι μόνο οικονομία.

Το επίπεδο διαβίωσης δεν μπορεί συνεχώς να αναπτύσσεται. Υπάρχουν όρια στην ανάπτυξη.

Αυτό άραγε το συνειδητοποιεί όλος ο κόσμος;

Η στασιμότητα στο ΑΕΠ συμβαίνει παντού;

Μάλλον όχι.

Η μέση ετήσια ανάπτυξη στο παγκόσμιο ΑΕΠ από το 1945 ως το 1970 ήταν περίπου 3.5%, με την Ευρώπη να είναι πάντα πιο μπροστά, και άρα να τονώνει τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Έκτοτε, το μέσο ετήσιο ΑΕΠ παραμένει στο 3.5%, με κάποιες διαφοροποιήσεις.

Την δεκαετία 1992-2002 έπεσε στο 3.2%, αλλά αμέσως μετά έφτασε στο 3.8%.

Με άλλα λόγια, την ώρα που η Ευρώπη έχανε την οικονομική της ζωντάνια, ο κόσμος (ως σύνολο) πέτυχε την πιο ταχύτερη ανάπτυξη όλων των εποχών.

Το απρόσμενο δίδαγμα από αυτά τα στοιχεία είναι ότι παρά την οικονομική δυσχέρεια και ύφεση της Ευρώπης, η ανθρωπότητα συνεχίζει να αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς.

Μια οικονομική ανάπτυξη που από την εποχή του 1950 ξεπέρασε κάθε ιστορικό προηγούμενο.

Τα περισσότερα κράτη του κόσμου έχουν μάθει τα κόλπα της ευημερίας, υιοθετώντας την ελεύθερη αγορά και την ελεύθερη οικονομία, συμμετέχοντας δραστήρια στο παγκόσμιο εμπόριο.

Μόνο κάποια αναχρονιστικά καθεστώτα όπως η Κούβα και η Β. Κορέα, ή κάποια αποτυχημένα κράτη όπως η Σομαλία, το Αφγανιστάν, και η Βολιβία, δεν έχουν δει το φως.

Καμία όμως από αυτές τις χώρες δεν είναι σημαντική.

Αυτό που μας δείχνουν είναι ότι η σοβιετικού τύπου κεντρική οικονομία, η δημόσια ιδιοκτησία, η αυτάρκεια, και η πολιτική αστάθεια απλά κάνουν τα κράτη φτωχότερα.

Έτσι, η οικονομική στασιμότητα της Ευρώπης δεν σημαίνει οικονομική στασιμότητα του πλανήτη εν γένει.

Ο κόσμος σαν σύνολο τα πάει πολύ καλύτερα από ποτέ άλλοτε.

Το λάθος εντοπίζεται  στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Βέβαια, οι λόγοι της αποτυχίας της Ευρώπης είναι ανοιχτοί προς συζήτηση, και δεν προβλέπεται μια γενική συναίνεση σύντομα.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι με βάση τα παγκόσμια δεδομένα, συγκριτικά η Ευρώπη βρίσκεται σε οικονομικό λήθαργο…

Standpoint

Απόδοση: S.A.