Η αποϊδεολογικοποίηση που υπέστη τα τελευταία χρόνια η Δεξιά, οδήγησε σε μια γενικότερη σύγχυση ως προς το τι είναι τελικά Δεξιά, τι δεν είναι και σε ποιες… συνιστώσες είναι και αυτή χωρισμένη. Εδώ θα κάνουμε μια πρώτη μικρή προσπάθεια να αναλύσουμε δια της αφαιρετικής μεθόδου το που βρίσκεται η Δεξιά στο ευρύτερο πολιτικό φάσμα.
Σίγουρα, ανήκει στο κομμάτι εκείνο του πολιτικού φάσματος που ακολουθεί μια πιο φιλελεύθερη προσέγγιση της λειτουργίας της οικονομίας και ενθυλακώνει πιο παραδοσιακές (συντηρητικές εάν θέλετε, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει κάτι αρνητικό, όπως έχει κακώς διαδοθεί) αξίες.
Στις παρυφές της βρίσκονται η Ακροδεξιά από τα δεξιά της και ο Νεοφιλελευθερισμός από τα αριστερά της. Η τοποθέτηση αυτή βασίζεται κυρίως στο πολιτικοκοινωνικό επίπεδο της ανάλυσης, στο καθαρά ιδεολογικό, παρά στο οικονομικό. Γενικά, το ιδεολογικό φάσμα θα μπορούσε να παρασταθεί ως μια σφαίρα, με τα άκρα του να ενώνονται πρακτικά και την έννοια του ύψους στη σφαίρα να αντικατοπτρίζει περισσότερο την οικονομική ανάλυση.
Γιατί η Ακροδεξιά και ο Νεοφιλελευθερισμός δεν μπορούν να καταγραφούν ως «συνιστώσες» της Δεξιάς? Η αιτιολόγηση θα γίνει σε επίπεδο αξιακό και οικονομικό.
Αν και κατά πολλούς οι αξίες της Ακροδεξιάς είναι ίδιες με αυτές της Δεξιάς, απλά υπερτονισμένες, η αλήθεια διαφέρει πολύ. Η Ακροδεξιά έχει μια εμμονή με τη ριζοσπαστικοποίηση της έννοιας του εθνικισμού και την αλλοίωση του ορισμού του Έθνους, από ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της ταυτότητας του ατόμου, το οποίο ενώνει το άτομο με άλλα μέλη της ανθρώπινης κοινωνίας, σε ένα εργαλείο διαχωρισμού των ανθρώπων σε ανταγωνίζουσες ομάδες. Κοινώς, ενώ η Δεξιά έχει ως βάση την σκέψη το άτομο να υπηρετεί τις ιδέες για τη βελτίωση του συνόλου, η Ακροδεξιά θέλει οι ιδέες να υπηρετήσουν τα άτομα ή τις ομάδες που την συγκροτούν, ώστε να επιβληθούν στο σύνολο.
Ως απολυταρχική εν τέλει ιδεολογία, η Ακροδεξιά, όπως και ο Κομμουνισμός, επιδιώκουν την ταύτιση της οικονομίας με το κράτος, ακριβώς γιατί η ιδεολογία τους οδηγεί στην απόλυτη εξουσία πάνω στο κράτος, άρα εν γένει και στον έλεγχο μιας κρατικοδίαιτης οικονομίας. Η Πατριωτική Δεξιά, αντιθέτως, δεν ταυτίζει το κράτος με τον απόλυτο έλεγχο της οικονομίας, παρά εμμένει στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξασφάλιση των Εθνικών συμφερόντων κατά την εξάσκηση της οικονομικής πολιτικής του κράτους.
Στον αντίποδα, ο Νεοφιλελευθερισμός δεν θέλει το κράτος να μπλέκεται στα πόδια του. Αντίθετα με την έννοια του πούρου καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς, ο άκρατος Νεοφιλελευθερισμός σε κάθε άλλο παρά ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά οδηγεί, καθώς ευνοεί την ανάπτυξη παντοδύναμων ολιγοπωλίων. Σε αντίθεση με τον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό που διατείνεται την παρέμβαση και όχι τη συμμετοχή του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα, προς όφελος του συνόλου, μέσω της ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της διασφάλισης ενός ελαχίστου βιοτικού επιπέδου για τις ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας, ο Νεοφιλελευθερισμός προσπαθεί να υποκαταστήσει την έννοια του κράτους με αυτόν της επιχείρησης, με το πρώτο τελικά να μετατρέπεται σε έναν άβουλο θεατή-καταναλωτή των υπηρεσιών των ολιγοπωλίων.
Στο δε αξιακό επίπεδο, ο Νεοφιλελευθερισμός μοιάζει πολύ με το αριστερόστροφο αδερφάκι του, τον Διεθνισμό, και έρχεται σε αντίθεση με τα άκρα ως προς τη μεθοδολογία για την επίτευξη του ίδιου σκοπού: τον απρόσκοπτο έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Αντί να προσπαθήσει να προσεταιριστεί τα αξιακά συστήματα των ανθρώπων, προσπαθεί να τα απαξιώσει και να τα καταστρέψει. Αντί να προσπαθήσει να ελέγξει την ταυτότητα του ατόμου, προτιμάει να την ισοπεδώσει, μετατρέποντας την κοινωνία σε ένα εύπλαστο ζυμάρι, το οποίο αντί να ορίζει τις τύχες του μέσω ηθικών αρχών και παραδοσιακών αξιών, θα πλάθεται βάσει των τελευταίων μεθόδων marketing, μέσω της παντοδυναμίας των ελεγχόμενων ΜΜΕ. Ναι, τα παραπάνω ακούγονται ως συνωμοσιολογικά σενάρια, αλλά, δυστυχώς, αυτό είναι το ζουμί και οποιοσδήποτε παρακολουθήσει ένα Marketing 101 μάθημα θα βγάλει τα ίδια συμπεράσματα.
Με την παραπάνω ανάλυση κάναμε ένα πρώτο βήμα στην επαναχάραξη της ιδεολογικής ταυτότητας της Δεξιάς. Κακά τα ψέματα, αν και οι ορισμοί Αριστερά και Δεξιά φαντάζουν παρωχημένοι στη σημερινή εποχή, η αποσαφήνισή τους και ο εξοστρακισμός των ακραίων εκφάνσεών τους μπορεί να βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη της πολιτικής σκέψης. Η Αριστερά έχει τις δικές της ευθύνες για το κατάντημα των ιδεών της, αλλά και η Δεξιά πρέπει κάποια στιγμή να ξυπνήσει από το λήθαργό της και να διεκδικήσει τις δικές της αλήθειες.
Δαίδαλος
Στις παρυφές της βρίσκονται η Ακροδεξιά από τα δεξιά της και ο Νεοφιλελευθερισμός από τα αριστερά της. Η τοποθέτηση αυτή βασίζεται κυρίως στο πολιτικοκοινωνικό επίπεδο της ανάλυσης, στο καθαρά ιδεολογικό, παρά στο οικονομικό. Γενικά, το ιδεολογικό φάσμα θα μπορούσε να παρασταθεί ως μια σφαίρα, με τα άκρα του να ενώνονται πρακτικά και την έννοια του ύψους στη σφαίρα να αντικατοπτρίζει περισσότερο την οικονομική ανάλυση.
Γιατί η Ακροδεξιά και ο Νεοφιλελευθερισμός δεν μπορούν να καταγραφούν ως «συνιστώσες» της Δεξιάς? Η αιτιολόγηση θα γίνει σε επίπεδο αξιακό και οικονομικό.
Αν και κατά πολλούς οι αξίες της Ακροδεξιάς είναι ίδιες με αυτές της Δεξιάς, απλά υπερτονισμένες, η αλήθεια διαφέρει πολύ. Η Ακροδεξιά έχει μια εμμονή με τη ριζοσπαστικοποίηση της έννοιας του εθνικισμού και την αλλοίωση του ορισμού του Έθνους, από ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της ταυτότητας του ατόμου, το οποίο ενώνει το άτομο με άλλα μέλη της ανθρώπινης κοινωνίας, σε ένα εργαλείο διαχωρισμού των ανθρώπων σε ανταγωνίζουσες ομάδες. Κοινώς, ενώ η Δεξιά έχει ως βάση την σκέψη το άτομο να υπηρετεί τις ιδέες για τη βελτίωση του συνόλου, η Ακροδεξιά θέλει οι ιδέες να υπηρετήσουν τα άτομα ή τις ομάδες που την συγκροτούν, ώστε να επιβληθούν στο σύνολο.
Ως απολυταρχική εν τέλει ιδεολογία, η Ακροδεξιά, όπως και ο Κομμουνισμός, επιδιώκουν την ταύτιση της οικονομίας με το κράτος, ακριβώς γιατί η ιδεολογία τους οδηγεί στην απόλυτη εξουσία πάνω στο κράτος, άρα εν γένει και στον έλεγχο μιας κρατικοδίαιτης οικονομίας. Η Πατριωτική Δεξιά, αντιθέτως, δεν ταυτίζει το κράτος με τον απόλυτο έλεγχο της οικονομίας, παρά εμμένει στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξασφάλιση των Εθνικών συμφερόντων κατά την εξάσκηση της οικονομικής πολιτικής του κράτους.
Στον αντίποδα, ο Νεοφιλελευθερισμός δεν θέλει το κράτος να μπλέκεται στα πόδια του. Αντίθετα με την έννοια του πούρου καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς, ο άκρατος Νεοφιλελευθερισμός σε κάθε άλλο παρά ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά οδηγεί, καθώς ευνοεί την ανάπτυξη παντοδύναμων ολιγοπωλίων. Σε αντίθεση με τον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό που διατείνεται την παρέμβαση και όχι τη συμμετοχή του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα, προς όφελος του συνόλου, μέσω της ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της διασφάλισης ενός ελαχίστου βιοτικού επιπέδου για τις ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας, ο Νεοφιλελευθερισμός προσπαθεί να υποκαταστήσει την έννοια του κράτους με αυτόν της επιχείρησης, με το πρώτο τελικά να μετατρέπεται σε έναν άβουλο θεατή-καταναλωτή των υπηρεσιών των ολιγοπωλίων.
Στο δε αξιακό επίπεδο, ο Νεοφιλελευθερισμός μοιάζει πολύ με το αριστερόστροφο αδερφάκι του, τον Διεθνισμό, και έρχεται σε αντίθεση με τα άκρα ως προς τη μεθοδολογία για την επίτευξη του ίδιου σκοπού: τον απρόσκοπτο έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Αντί να προσπαθήσει να προσεταιριστεί τα αξιακά συστήματα των ανθρώπων, προσπαθεί να τα απαξιώσει και να τα καταστρέψει. Αντί να προσπαθήσει να ελέγξει την ταυτότητα του ατόμου, προτιμάει να την ισοπεδώσει, μετατρέποντας την κοινωνία σε ένα εύπλαστο ζυμάρι, το οποίο αντί να ορίζει τις τύχες του μέσω ηθικών αρχών και παραδοσιακών αξιών, θα πλάθεται βάσει των τελευταίων μεθόδων marketing, μέσω της παντοδυναμίας των ελεγχόμενων ΜΜΕ. Ναι, τα παραπάνω ακούγονται ως συνωμοσιολογικά σενάρια, αλλά, δυστυχώς, αυτό είναι το ζουμί και οποιοσδήποτε παρακολουθήσει ένα Marketing 101 μάθημα θα βγάλει τα ίδια συμπεράσματα.
Με την παραπάνω ανάλυση κάναμε ένα πρώτο βήμα στην επαναχάραξη της ιδεολογικής ταυτότητας της Δεξιάς. Κακά τα ψέματα, αν και οι ορισμοί Αριστερά και Δεξιά φαντάζουν παρωχημένοι στη σημερινή εποχή, η αποσαφήνισή τους και ο εξοστρακισμός των ακραίων εκφάνσεών τους μπορεί να βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη της πολιτικής σκέψης. Η Αριστερά έχει τις δικές της ευθύνες για το κατάντημα των ιδεών της, αλλά και η Δεξιά πρέπει κάποια στιγμή να ξυπνήσει από το λήθαργό της και να διεκδικήσει τις δικές της αλήθειες.
Δαίδαλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου