Το κοινωνικό κράτος πέθανε.

Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις (ή πλάνες) του 20^ου αιώνα, που έφεραν το κράτος πρόνοιας, ήταν εν πολλοίς εμπνευσμένες από τους μεγάλους οικονομικούς στοχαστές Karl Marx and John Maynard Keynes.

Και παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, είχαν ένα κοινό σημείο: και για τους δυο, η εισοδηματική ισότητα προωθεί την οικονομική ανάπτυξη.

 

Για τον Μαρξ και τους απογόνους του, η ταξική σύγκρουση θα οδηγούσε στον θάνατο του καπιταλισμού, και στην αντικατάστασή του από ένα ανώτερο σύστημα ισότητας, τον σοσιαλισμό, που θα έφερνε την ανθρωπότητα σε έναν νέο κόσμο αφθονίας αγαθών και υπηρεσιών, που θα διανέμονταν ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.

Κάτι ανάλογο πίστευε και ο Keynes. Για να αντιμετωπιστεί η ύφεση, έλεγε, το εισόδημα θα πρέπει να αναδιανέμεται στους φτωχούς, μέσα από προσλήψεις για δημόσια έργα.

Η λογική του ήταν πως οι πλούσιοι αποταμιεύουν περισσότερα από τους φτωχούς, ενώ αυτό που χρειάζεται σε περιόδους ύφεσης είναι να τονωθεί η ζήτηση (κατανάλωση) έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να αυξήσουν τη παραγωγή τους, και τις θέσεις εργασίας.

Ο 20^ος αιώνας απέδειξε τους περιορισμούς, ή μάλλον την αποτυχία, αυτών των δυο θεωριών.

Αντίθετα με όσα περίμενε ο Μαρξ, η δημιουργία του κομμουνιστικού παραδείσου μετατράπηκε σε οικονομικό φιάσκο, και πολιτικό εφιάλτη.

Οι δε συνταγές του Keynes οδήγησαν σε αποπληθωρισμό, που σχεδόν παρέλυσε την παγκόσμια οικονομία στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970.

Παρά τις αποτυχίες όμως, η άποψη πως η εισοδηματική ισότητα αυξάνει την οικονομική ανάπτυξη συνεχίζει να επικρατεί. Αυτή η άποψη είναι που οδηγεί στο σπάταλο κοινωνικό κράτος, που απομυζά τους πλούσιους μέσω της φορολόγησης, προσπαθώντας να μειώσει την ανισότητα μεταξύ κοινωνικών ομάδων, περιοχών, και κρατών.

Έτσι γεννήθηκε το κράτος πρόνοιας, με τις διογκωμένες γραφειοκρατίες του, τα μη αποτελεσματικά επιδόματα ανεργίας, τα αντιπαραγωγικά ασφαλιστικά ταμεία, και την κακή δημόσια παιδεία και υγεία.

Αυτή η υπερβολή στα κοινωνικά προνόμια και στα οικονομικά κεκτημένα οδήγησε στη σειρά κρίσεων που συνταράζει τελευταία την παγκόσμια οικονομία.

Η μανία για την κοινωνική πρόνοια είναι που έφερε την κρίση στα ενυπόθηκα δάνεια το 2007.

Οι ρίζες της ανάγονται στην εποχή της προεδρίας του Κάρτερ, ενώ βοήθησε και η πολιτική χαμηλών επιτοκίων που εφάρμοσε ο Alan Greenspan.

Οι τεράστιες δημόσιες δαπάνες είναι η αιτία της κρίσης χρέους που παραλύει οικονομικά την Νότια Ευρώπη.

Για να χρηματοδοτηθεί το κράτος πρόνοιας, αυξάνονται αλματωδώς οι φόροι των επιχειρήσεων που λειτουργούν στα σπάταλα κράτη. Έτσι, επηρεάζεται αρνητικά η παγκόσμια ανταγωνιστική τους δυνατότητα. Για αυτό και οι περισσότερες επιχειρήσεις φεύγουν, αναζητώντας φθηνότερες εργασιακές αγορές.

Η τάση για εισοδηματική ισότητα και μεταφορά χρημάτων από τους πλούσιους στους φτωχούς, οδηγεί και στην αποσχιστική τάση που  βλέπουμε σήμερα σε πολλές περιοχές της Ευρώπης.

Οι πλούσιες περιοχές της Ολλανδίας, της Ισπανίας, και της Ιταλίας διστάζουν πλέον να δίνουν μέσω φόρων τους καρπούς της εργασίας τους σε σπάταλες κρατικές γραφειοκρατίες, ή σε φτωχές περιοχές, που δεν έχουν την σωφροσύνη να διαχειριστούν ορθά τα χρήματα που τους δίνονται.

Έτσι, και ο γερμανικός λαός δυσανασχετεί με την βοήθεια που αναγκάζεται να προσφέρει σε χώρες όπου τα εκεί καθεστώτα είναι αναποτελεσματικά, και όπου κυριαρχεί η μίζα.

Ομοίως, η λεγόμενη  αναπτυξιακή βοήθεια έχει μετατραπεί σε ατμομηχανή διαφθοράς, γραφειοκρατίας, και διατήρησης της μη ανταγωνιστικότητας στα κράτη του τρίτου κόσμου.

Όλες αυτές οι παρεκκλίσεις πηγάζουν από μια μοναδική πηγή: την σπατάλη, την διαφθορά, και την κακοδιαχείριση που έχει φέρει στον κόσμο το κοινωνικό κράτος πρόνοιας.

Κανένας, με έστω και στοιχειώδη ανθρωπιά, δεν μπορεί να στηρίζει την κοινωνική ή οικονομική ανισότητα. Όταν όμως ένα μοντέλο επιδεικνύει τόση δυσλειτουργική αναποτελεσματικότητα, όπως συμβαίνει με τα σημερινά κράτη πρόνοιας, τότε μπορούμε κάλλιστα να το αμφισβητούμε.

Ήρθε λοιπόν η ώρα να φύγει από τη μέση το πάθος και η εμμονή με το κοινωνικό κράτος, και να αντικατασταθεί από ένα αποτελεσματικό αναπτυξιακό οικονομικό μοντέλο, που θα προωθεί κίνητρα και ανταμοιβές από την πλευρά της προσφοράς.

S.A.

Real Clear World