Κύπρος: Ένας πρώτος απολογισμός.

Παραδοσιακά το πολιτικό σύστημα της Μεγαλονήσου χαρακτηριζόταν από ικανούς δρώντες που πετύχαιναν να σώζουν την παρτίδα υπό συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες. Η Κύπρος αποτελούσε πάντα το «ριγμένο» παιδί του Ελληνισμού, οπότε αναγκάστηκε να μάθει να στηρίζεται στα πόδια της δίχως να έχει να περιμένει πολλά από το ελλαδικό κράτος που εξαιτίας σωρείας σφαλμάτων, λανθασμένων χειρισμών και αυτοκαταστροφικών επιλογών δεν επέτυχε ποτέ την ένωση.

Όμως τα τελευταία χρόνια, μετά τον θάνατο του ιστορικού ηγέτη Τάσσου Παπαδόπουλου, το πολιτικό σύστημα της Κύπρου δείχνει αδύναμο να παρακολουθήσει τις κλιμακώσεις του διεθνούς παιγνίου.

Για παράδειγμα, ο τέως Πρόεδρος Χριστόφιας αστόχησε να δράσει γρήγορα και καίρια απέναντι στην πολιτική και δημοσιονομική κρίση που έπληττε με σφοδρότητα τον μεσογειακό άξονα της ευρωζώνης.

Έχασε το διεθνοπολιτικό momentum αναμένοντας να τελειώσει η θητεία του, για να μη χρεωθεί αυτός τις σκληρές αποφάσεις που περίμεναν στην επόμενη γωνία την Κύπρο, με αποτέλεσμα το περιθώριο των αντιδράσεων την ώρα της κορύφωσης της κρίσης να είναι εξαιρετικά μικρό.

Η Ιστορία θα θυμάται τον Δημήτρη Χριστόφια όχι για το ότι επί των ημερών του η Κύπρος οικοδόμησε στενές σχέσεις με το Ισραήλ, μια επιλογή ουσίας.

Ούτε για το ότι η Κύπρος επί των ημερών του επιδίωξε να παράξει πρωτογενή πλούτο οικοδομώντας ένα πλαίσιο ενεργητικής ενεργειακής διπλωματίας.

Η Ιστορία θα τον θυμάται για το βαρύ λεκτικό ολίσθημά του να συγκρίνει την ελλαδική συμπεριφορά με αυτή των Τούρκων βιαστών της Μεγαλονήσου, για τη βιβλική καταστροφή στη ναυτική βάση στο Μαρί, αφού το ανθρώπινο λάθος βαρύνει πρωτίστως τον επικεφαλής του κράτους ως πολιτικοηθική αυτουργία και για το ότι, ενώ έβλεπε το τσουνάμι του Μνημονίου να πλησιάζει, αυτός δεν έκανε τίποτε, έκτος βεβαίως από το να προσπαθήσει να βρει λύση με την παρέμβαση του ρωσικού παράγοντα, που ασφαλώς η Μόσχα ούτε επιθυμούσε ούτε μπορούσε να δώσει.

Αλλά και οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης είναι σημαντικές.

Διαφορετικές, ασφαλώς, ως προς την ποιοτική διάσταση αυτών αλλά εξίσου σημαντικές.

Όχι, ο Νίκος Αναστασιάδης δεν προκάλεσε την κυπριακή κρίση.

Σίγουρα όμως επέτρεψε τη γιγάντωση αυτής εξαιτίας μιας ολοσχερώς άστοχης διαχείρισης. 

Πρώτο ολίσθημα: Ποτέ σε μια διαπραγμάτευση δεν κατεβαίνεις στον στίβο της μάχης, αν δεν έχεις εναλλακτικά σχέδια.

Η κυπριακή πλευρά δεν είχε κάτι να αντιπαραβάλει ως εναλλακτική πρόταση, όταν αρνήθηκε στο σχέδιο του «κουρέματος» των καταθέσεων.

Έπρεπε να έχει; Ασφαλώς.

Το διεθνές παίγνιο δεν εξελίσσεται μέσα από μονολεκτικές αποδοχές ή αρνήσεις, όταν το επίπεδο ισχύος σου σε αναγκάζει σε μια διαρκή ευελιξία.

Ήθελε η κυπριακή πλευρά να έχει εναλλακτικό σενάριο ή απλώς προέβαλε μια στείρα άρνηση γνωρίζοντας ενδόμυχα ότι η πρόταση της τρόικας τελικώς θα εφαρμοζόταν; 

Δεύτερο ολίσθημα: Ποιος ο λόγος να χαθεί τόσο σημαντικός χρόνος σε συνομιλίες με τη Ρωσία, όταν οι Ρώσοι ήδη είχαν αρνηθεί στον Δημήτρη Χριστόφια την οικονομική συνδρομή τους;

Για ποιον λόγο η κυπριακή ηγεσία δεν έχει κατανοήσει τους δομικούς περιορισμούς που επενεργούν στο πλαίσιο δράσης της Ρωσίας;

Άγνοια των διεθνών δεδομένων ή αδυναμία κατανόησης του τρόπου ροής του διεθνοσυστημικού χρόνου; 

Τρίτο ολίσθημα: Οταν η συγκυρία φέρνει τον Αμερικανό πρόεδρο και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό μαζί, κυριολεκτικά μερικά χιλιόμετρα μακριά από τη Λευκωσία, και δεν επιδιώκεις συνάντηση μαζί τους, τότε μάλλον δεν κατανοείς τη διεθνή κατανομή ισχύος. 

Η Κύπρος θα βρει ξανά τον δρόμο της.

Οι αδελφοί μας Κύπριοι είναι χαλυβδωμένοι στο αμόνι των καιρών.

Θα πάρει καιρό, αλλά η Κύπρος θα ανακαλύψει ξανά τον βηματισμό της.

Αυτό που προέχει τώρα είναι Αθήνα και Λευκωσία να μην επιτρέψουν την αποδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ Ελλαδιτών και Κυπρίων.

Ένα τέτοιο τυχόν πλήγμα θα είναι πολύ μεγαλύτερο από την οποιαδήποτε δημοσιονομική δυσπραγία.

Ο Ελληνισμός δεν αντέχει άλλη συρρίκνωση.

Σπύρος Λίτσας

Δημοκρατία