Τύχη και ατυχία στην πολιτική: Η περίπτωση Σαμαρά.

Διαβάζω και ακούω (μεταξύ άλλων και στο παρόν μπλογκ),  ότι ο Σαμαράς είναι ιδιαίτερα «άτυχος» που η πρωθυπουργία του συνέπεσε με την κρίση, τη μεγαλύτερη αναμφίβολα που περνά η χώρα μας εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες.

Η πρόταση αυτή ακούγεται σωστή, ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι αυτομάτως φέρνει στο μυαλό μας τους προκατόχους του, τότε που λεφτά όντως υπήρχαν, έστω και δανεικά, που η ανεμελιά είχε διαποτίσει τα περισσότερα στρώματα της κοινωνίας μας.

Μεταξύ αυτών και την κυβερνώσα πολιτική μας τάξη, κάτι που είναι αναμφίβολα μία από τις αιτίες που φτάσαμε ως εδώ, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα…  

Έλεγα λοιπόν ότι η πρόταση λοιπόν περί ατυχίας του Σαμαρά (αλλά και οποιουδήποτε βρίσκεται σε ανάλογη θέση, να αναλαμβάνει δηλαδή τη διακυβέρνηση μιας χώρας που βρίσκεται ξαφνικά και απ’ όλες τις απόψεις απροετοίμαστη σε μια τεράστια κρίση) ακούγεται σωστή.

Είναι όμως;

Ή μήπως αξίζει να την εξετάσουμε λίγο παραπάνω; 

 Αντιπαρέρχομαι κατ’ αρχάς ένα από τα επιχειρήματα εναντίον της, αυτό δηλαδή που λέει ότι, πολύ απλά, αν δεν ήθελε να βρεθεί ο Σαμαράς στη θέση του πρωθυπουργού μπορούσε πολύ απλά να μην τη διεκδικήσει.

Και το αντιπαρέρχομαι όχι γιατί δεν είναι ισχυρό επιχείρημα, είναι και ισχυρότατο μάλιστα (αρκετό από μόνο του να την αποδομήσει) αλλά γιατί επίσης δεν είναι η πρόθεσή μου να αναλύσω αυτόν τον παράγοντα, αλλά να εξετάσω την ουσία του ερωτήματος: Πότε ένας πολιτικός που ανέρχεται στο ύπατο αξίωμα μπορεί πράγματι να θεωρηθεί «τυχερός»;  

Πριν επιχειρήσω να μπω στην ουσία του ερωτήματος, ας ξεκινήσω από μια άλλη παραδοχή: Προσωπικά δε θα επιχειρούσα ποτέ (και σ’ αυτό το σημείο συμφωνώ 100% με άλλα ανάλογα άρθρα του Ορθογράφου) να γίνω πολιτικός ιδίως της λεγόμενης κεντρικής πολιτικής σκηνής.

Δεν είναι μόνο το ότι θα έπρεπε να τρώω στη μάπα αδιαμαρτύρητα τον κάθε απίθανο και να παίρνω στα σοβαρά το κάθε απίθανο αίτημα, δεν είναι μόνο ότι θα έπρεπε να συγχρωτιστώ και συμφωνώ δημοσίως με ακόμα πιο απίθανους «συναδέλφους» μου, αλλά κυρίως το ότι θα έπρεπε να ξεχάσω οτιδήποτε με ευχαριστεί, και κυρίως τον ελεύθερο χρόνο μου.

Και όσο πιο ψηλά θα ανέβαινα, τόσο μεγαλύτερο το προσωπικό κόστος. 

Συμπέρασμα πρώτο λοιπόν: Η πολιτική και ιδίως η υψηλόβαθμη, απαιτεί να διαθέτεις «μικρόβιο» - δεν είναι για όλους.

Τι είδους μικρόβιο όμως;  

Μπορεί να θέλεις να  παραγοντίζεις.

Μπορεί να θέλεις να είσαι διάσημος.

Μπορεί να θέλεις να γίνεις πλούσιος (περίπτωση Άκη, κακή του ώρα).

Μπορεί να θέλεις απλώς να εκπληρώσεις το οικογενειακό σου πεπρωμένο (περίπτωση Κωστάκη-Γιωργάκη).

Ή μπορεί (ναι υπάρχει ακόμα και αυτή η κατηγορία) να θέλεις να προσφέρεις στους γύρω σου, στη χώρα σου, στην κοινωνία που αποτελείς μέλος της.

Και στην περίπτωση αυτή προσβλέπεις στη μόνη δυνατή ανταμοιβή: Την εκτίμηση και σεβασμό των συγχρόνων σου και των επόμενων γενιών.

Δηλαδή στη φήμη και στην υστεροφημία.  

Αφήνω κατά μέρος τη φήμη, που είναι από τη φύση της ευμετάβλητη και εξαρτώμενη υπερβολικά από την επικαιρότητα (θυμίζω ότι ακόμα και στον Περικλή επέβαλε ο Αθηναϊκός Δήμος που ταλαιπωρούνταν από το λοιμό πρόστιμο, εξαιτίας υποτιθέμενων κακών  του συμβουλών) και εστιάζω στην υστεροφημία.

Πόσοι, Έλληνες ή ξένοι, αρχαίοι ή πιο πρόσφατοι, που απολαμβάνουν πραγματικής υστεροφημίας, άσκησαν εξουσία σε «εύκολες» συνθήκες;

Απαντάω αμέσως, ΚΑΝΕΙΣ, ούτε για δείγμα.

Ήταν εύκολη η εποχή του Περικλή που λέγαμε;

Του Αλεξάνδρου;

Του Ιουλίου Καίσαρα;

Της Ελισάβετ (της πρώτης);

Του Ρούσβελτ;

Αλλά και: Του Καποδίστρια;

Του Βενιζέλου;   

 Αντίθετο παράδειγμα: Κάποτε έγινε αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ένας σεβάσμιος κύριος ονόματι Αντωνίνος Πίος.

Κυβέρνησε επί 20 χρόνια σχεδόν, με ιδιαίτερη ευσυνειδησία, με βαθιά προσήλωση, και πέθανε αγαπητός και τιμημένος.

Ποιος τον θυμάται σήμερα εκτός από όσους έκαναν τις ανάλογες σπουδές, και μερικούς από εμάς που έχουμε ψώνιο με την ιστορία;

Ξανά κανείς.

Γιατί; Μήπως  δεν ήταν καλός στη δουλειά του;

Κάθε άλλο, αλλά απλά επειδή είχε την ατυχία να βασιλέψει σε εύκολες εποχές, όπου αρκούσε κανείς να κάνει την καθημερινή δουλειά του με γραφειοκρατική προσήλωση, κι από κει και πέρα...

Δηλαδή έκανε μια δουλειά που κρίνεται ότι μπορούσε σχεδόν ο καθένας να κάνει.

Κι ας ήταν αυτοκράτορας!

Κι αν ακόμα αυτός ο άνθρωπος είχε εξαιρετικές ικανότητες, δεν μπόρεσε ποτέ του να τις δείξει – επειδή, πολύ απλά, δεν χρειάστηκε.  

Ο κόσμος λοιπόν θυμάται τους ηγέτες εκείνους που έφεραν εις πέρας δύσκολες αποστολές.

Που ανέλαβαν εκείνοι αυτό που άλλοι απέφευγαν, και μπόρεσαν να πετύχουν αυτό που οι άλλοι θεώρησαν υπέρμετρα δύσκολο.

«Ναι», ακούω ήδη τον αντίλογο, «αλλά ο κόσμος θυμάται επίσης και αυτούς που απέτυχαν, που στα χέρια τους «έσκασαν» αποτυχίες, ήττες και καταστροφές.

Όντως υπάρχουν και αυτοί, αλλά αυτό δεν θα μπορούσε μήπως να θεωρηθεί κατά κάποιον τρόπο «επαγγελματικός» κίνδυνος;

Σε ότι κάνουμε υπάρχει ρίσκο.

Και στην υψηλή πολιτική είναι λογικό και επόμενο, αντίστοιχα μεγάλο να είναι και το ρίσκο.  

Κλείνω με τη σύνοψη: Θεωρώ ότι ο Σαμαράς (όπως και κάθε άλλος που έχει το μικρόβιο της ενασχόλησης με τα κοινά χωρίς να έχει ταπεινά κίνητρα, και που βρέθηκε και θα βρεθεί σε ανάλογη θέση) είναι ΤΥΧΕΡΟΣ και όχι άτυχος, που ανέλαβε το πρωθυπουργικό αξίωμα σε τέτοιες συνθήκες.

Διότι έχει τη σπάνια στις μέρες μας ευκαιρία να αποδείξει την αξία του, και να κερδίσει την ανάλογη, αν όχι φήμη, πάντως σίγουρα υστεροφημία.

Εκτός αν ανήκει στις άλλες κατηγορίες πολιτικών, αυτές που η ζωή μας απέδειξε ότι ανήκαν όλοι σχεδόν οι πρόσφατοι προκάτοχοί του. 

 Στην περίπτωση αυτή δεν αξίζει λύπησης.

Ας πρόσεχε, κι ας προσέχαμε.

Συμφέρον όμως ΟΛΩΝ μας (ανεξαρτήτως αν κάποιοι τον ψήφισαν, κι αν κάποιοι, όπως εγώ όχι) να μην είναι έτσι.

Κάτι θα είναι ήδη κι αυτό, ανεξάρτητα από την επιτυχή ή όχι έκβαση των προσπαθειών του.

Για αυτό ας ελπίσουμε ότι έχει δίκιο ο φίλος μου ο Strange, που επιμένει πως ο Σαμαράς είναι … γάτα.

Ίδομεν.

Σε ότι αφορά τέλος, μια άλλη «ατυχία» του, να ηγείται δηλαδή κυβέρνησης συνεργασίας και όχι αυτοδύναμης, επιφυλάσσομαι να τοποθετηθώ σε άλλο μου πόνημα. 

Ο Παραβάτης