Ο κρατισμός που πνίγει…

Το τραγικό γεγονός της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα έφερε δραματικά στην επικαιρότητα το μόρφωμα-πολιτικό κόμμα Χρυσή Αυγή.

Ίσως η πιο θλιβερή διάσταση του γεγονότος είναι τα υψηλά ποσοστά που φαίνεται να λαμβάνει ακόμα και τώρα στις δημοσκοπήσεις. Προσπαθώντας να διερευνηθούν τα αίτια αυτής της τάσης προβάλλεται η άποψη ότι ένας εξαθλιωμένος λαός ψάχνει να βρει διέξοδο στα προβλήματα και στο θυμικό του απέναντι στο Μνημόνιο και τον παλαιοκομματισμό στη βία που εκπέμπει η Χρυσή Αυγή.

Με απλά λόγια «ρίξε ένα χαστούκι και στον Σαμαρά, ρε Κασιδιάρη!»

Ένας ακόμα λόγος είναι η ρητορική της αντιπολίτευσης –που βρίσκει γερό πάτημα στην κοινωνία– ότι η διακυβέρνηση της χώρας είναι αντίστοιχη μιας χούντας.

Αυτό επιχειρηματολογείται από το γεγονός ότι οι τελευταίες κυβερνήσεις, με ουσιαστικά δεμένα τα χέρια τους από το Μνημόνιο, δεν είχαν τα περιθώρια παροχών και κοινωνικής πολιτικής που εφάρμοζαν παλαιότερα.

Επίσης, η τήρηση του Συντάγματος είναι οριακή, σημαντικά νομοσχέδια έρχονται στη Βουλή καταχρηστικά ως κατεπείγοντα, ενώ η κομματική πειθαρχία αποτελεί πλέον τον κανόνα σε κάθε κοινοβουλευτική ψηφοφορία.

Ο πολίτης αισθάνεται ότι η ζωή του ελέγχεται από το κράτος.

Με την ανεργία στο 27%, η μόνη του πιθανότητα για εργασία είναι ο διορισμός στο δημόσιο, ο οποίος εν πολλοίς εξαρτάται από το κομματικό μέσο το οποίο θα χρησιμοποιήσει. Η άλλη επιλογή είναι να ανοίξει τη δική του επιχείρηση.

Για να γίνει αυτό πρέπει να πάρει εκατό –μπορεί να λέω και λίγες– άδειες από δημόσιους φορείς και να επιλέξει ένα επάγγελμα που δεν ανήκει στα 136 κλειστά επαγγέλματα.

Σε αυτά θα πρέπει να περιμένει κανείς πότε θα βγει στη σύνταξη ο προκάτοχος της άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος, ώστε, αφού την αγοράσει πανάκριβα, να καταφέρει να ξεκινήσει την επιχείρησή του.

Ακόμα και τότε όμως, η υπέρογκη φορολογία του κράτους τον καθιστά συνέταιρο του υπουργείου Οικονομικών, παρά ιδιώτη επιτηδευματία.

Φόρος εισοδήματος, φόρος αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και πόσοι άλλοι έμμεσοι φόροι, στο πετρέλαιο, στην κατοικία, στο αυτοκίνητο…

Κάτι αντίστοιχο μιας «προστασίας» που πληρώνεις στη μαφία στην οποία «ανήκουν» τα μαγαζιά κι εσύ απλώς λαμβάνεις ένα μερίδιο από τα κέρδη τους…

Η παρεμβολή του κράτους στη ζωή του πολίτη, όμως, δεν σταματάει εκεί.

Η ασφάλιση τού γίνεται υποχρεωτικά σε δημόσιο ασφαλιστικό ταμείο. Αν αυτός θέλει να ασφαλιστεί σε μια ιδιωτική εταιρία ή αν δεν θέλει να πάρει καν σύνταξη, δεν έχει το δικαίωμα: πρέπει να καταβάλει όσο δουλεύει τα ασφάλιστρα στο δημόσιο.

Υπάρχει, βέβαια, συγκεκριμένος λόγος για αυτό. Η κακοδιαχείριση και η αδιαφάνεια οδήγησε τα ασφαλιστικά ταμεία να μην επιτελούν το ρόλο τους, δηλαδή να είναι ανταποδοτικά, ή αλλιώς ένας κουμπαράς που γεμίζει με τα λεφτά μου και τον «σπάω» όταν βγαίνω στη σύνταξη.

Έτσι, φτάσαμε η καταβολή των συντάξεων της προηγούμενης γενιάς να εξαρτάται από το αν υπάρχουν επαρκείς ασφαλισμένοι για να τις πληρώσουν.

Ο ανελεύθερος τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας επεκτείνεται και στην παιδεία. Πραγματικά θα ήθελα να ξέρω αν υπάρχει χώρα στον κόσμο όπου δεν μπορείς να επιλέξεις το σχολείο που θα πάει το παιδί σου, ή έστω τον δάσκαλό του.

Στην δημοκρατική Ελλάδα του 21ου αιώνα, το πού έτυχε να μένει ένα εξάχρονο παιδί καθορίζει σε ποιο σχολείο θα πάει υποχρεωτικά.

Ταυτόχρονα, η εκπαίδευσή του ορίζεται από το ποιος δάσκαλος θα του τύχει, ο οποίος, όσο ανεπαρκής και αν είναι, απαιτούνται αργές και μακρόχρονες διαδικασίες για να απομακρυνθεί.

Συνήθως, συμφωνείται άτυπα να κάνει rotation, ώστε να μην τον υποστεί μια τάξη για έξι χρόνια.

Συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης έχουμε όμως ακόμα και στην ίδια τη… διακυβέρνηση.

Η διάκριση των εξουσιών είναι ισχνότατη.

Το ασυμβίβαστο εκτελεστικής-νομοθετικής εξουσίας έχει καταργηθεί επί χρόνια. Ένας υπουργός/βουλευτής έχει δικαίωμα να φέρει νομοσχέδιο προς ψήφιση στη Βουλή και να ψηφίσει ο ίδιος «Ναι».

Αλλά και η δικαστική εξουσία δεν φαίνεται να έχει κόψει τον ομφάλιο λώρο με το κράτος. Στο πρόσφατο συμβάν με την αποφυλάκιση του Κωνσταντίνου Σακκά έγινε ερώτηση προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, που τυγχάνει να είναι και βουλευτής, σχετικά με την ολιγωρία της δικαιοσύνης να εκδικάσει την υπόθεσή του. Δικαστική-Εκτελεστική-Νομοθετική εξουσία στο ίδιο πρόσωπο: θα τρίζουν τα κόκκαλα του Μοντεσκιέ.

Από πότε η δικαιοσύνη σταμάτησε να λειτουργεί αυτεπάγγελτα;

Αλίμονο αν πρέπει για τη διευθέτηση κάθε υπόθεσης να παρεμβαίνει ο υπουργός.

Τα παραδείγματα είναι πολλά.

Ο κεντρικός έλεγχος υπάρχει σε κάθε κομμάτι της ζωής του πολίτη.

Όταν το «παρεμβαίνει ο Πρωθυπουργός» καταντάει καραμέλα, αυτό σημαίνει ότι κάτι πάει λάθος.

Στην Ελλάδα, το πολιτικό μέσο είναι το golden pass για να κάνεις οποιαδήποτε δουλειά, ακόμα και για να εξυπηρετηθείς στο δημόσιο.

Παλιότερα χρειαζόταν μέχρι και για να σου δώσει γραμμή τηλεφώνου ο ΟΤΕ. Φοβηθήκαμε τόσο πολύ τα ιδιωτικά μονοπώλια, που τελικά δημιουργήσαμε ένα τεράστιο κρατικό μονοπώλιο, το οποίο δεν περιορίζεται στην ενέργεια (ΔΕΗ) ή στις μεταφορές (ΟΣΕ) αλλά στην καθημερινότητα του πολίτη.

Είναι χούντα, λοιπόν, αυτή η κατάσταση που ζούμε; Όχι κρατισμός είναι!

Και το χειρότερο; Όποια ρεαλιστική εναλλακτική επιλογή υπάρχει στον ορίζοντα θέλει να φέρει ακόμα περισσότερο κρατισμό, να συγκεντρώσει ακόμα περισσότερες εξουσίες.

Την επόμενη φορά, επομένως, που το κράτος θα ορίσει τον κατώτατο μισθό με μια υπουργική απόφαση, θα έχει μεγαλύτερη αξία να διαμαρτυρηθεί κανείς όχι για το γεγονός ότι μειώθηκε ο κατώτατος μισθός, αλλά για την κατάχρηση εξουσιών και την ευθεία παρέμβαση που κάνει το κράτος σε ένα θέμα στο οποίο δεν έχει κανένα δικαίωμα.

Το κράτος έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον θεσμικό του ρόλο: Αντί να διαμορφώνει το πλαίσιο, ορίζει τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών.

Το ανησυχητικό είναι ότι ελάχιστοι αρθρώνουν λόγο για αυτό, ενώ οι ελπίδες του κόσμου συγκεντρώνονται σε αυτούς που απλώς λένε «εμείς θα ορίσουμε τη ζωή σας καλύτερα».

Αφήστε μας, επιτέλους, να ζήσουμε!

Αλέξης Ραμπότας

Andro