Νίκησε μεν, έμπλεξε δε…

Ο Τσίπρας νίκησε· δέστε, όμως, την καλή πλευρά του θέματος. Μπορεί να είναι και ασήμαντη, αλλά δεν παύει να είναι η καλή πλευρά.

Προσωπικώς, λ.χ., χαίρομαι ιδιαιτέρως που πέρασε ο προεκλογικός πυρετός, επειδή τώρα, όταν ανοίγω το ραδιόφωνο, δεν θα ακούω τον Ανδρέα Παπανδρέου νεκραναστημένο και θα τρομάζω.

Δεν θα τινάζομαι μέσα μου κάθε τρεις και λίγο με τη φρικτή σκέψη «αμάν! Αυτός δεν είχε πεθάνει;».

Ο Τσίπρας θα ξαναπάρει την κανονική φωνή του και η φευγαλέα ψευδαίσθηση της εκ νεκρών ανάστασης του Ανδρέα δεν θα με αναστατώσει ξανά. (Για περισσότερα οφέλη αυτού του τύπου, σας παραπέμπω στη σημερινή φωτογραφία...)

Να σοβαρευτώ, όμως, γιατί υπάρχει ένα όφελος πολύ σημαντικότερο από τη νίκη του Τσίπρα, με τη συγκεκριμένη μορφή και τα χαρακτηριστικά που έχει· και αυτή είναι ότι παγιδεύει τον αρχηγό του νέου ΣΥΡΙΖΑ ακόμη πιο βαθιά στο Μνημόνιο που υπέγραψε.

Την αφορμή των εκλογών, όλοι θυμόμαστε, έδωσε η διάσπαση των Λαφαζανιστών. Ο κόσμος –και ιδιαίτερα όσοι ψήφισαν τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Ιανουάριο– στους Λαφαζανιστές χρέωσε τις εκλογές. Κατάλαβε ότι για χάρη τους μπήκαμε όλοι στην περιπέτεια. Το εκλογικό αποτέλεσμα που πέτυχε η ΛΑΕ το επιβεβαίωσε. Επιβεβαίωσε, επίσης, ότι, πράγματι, η εκπροσώπηση των Λαφαζανιστών, δραχμιστών και νεομπολσεβίκων στην κοινοβουλευτική ομάδα του παλιού ΣΥΡΙΖΑ ήταν υπερβολικά ισχυρή εν σχέσει με την πραγματική δύναμή τους στην κοινωνία.

Οι διαφορές, όμως, που τελικά διέσπασαν τον ΣΥΡΙΖΑ είχαν και πολιτικό (πρωτίστως πολιτικό μάλιστα) χαρακτήρα, τον οποίο οι ψηφοφόροι δεν παρέλειψαν να εκτιμήσουν στη λήψη της απόφασής τους ο καθένας. Συγκεκριμένα, απέναντι στον κόσμο των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ ο Τσίπρας στεκόταν ως ο άνθρωπος που έκανε πίσω την υστάτη ώρα πριν από τη ρήξη με την Ευρώπη και έφερε πίσω μια συμφωνία που η εφαρμογή της εγγυάται την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. (Τώρα, αν ελάχιστοι από όσους ψήφισαν είχαν καταλάβει τι περιλαμβάνει η συμφωνία του Τσίπρα, είναι άλλο θέμα και, επί του παρόντος, δεν επηρεάζει την ανάλυση του αποτελέσματος. Τον Δεκέμβριο, όταν ο κόσμος θα έχει καταλάβει για τα καλά, τα ξαναλέμε επ’ αυτού...)
Αντιθέτως, οι Λαφαζανιστές στέκονταν για την επιλογή της ρήξης και της μοναχικής πορείας προς α λα γκρέκα κομμουνισμό και έχασαν: ούτε καν μπήκαν στη Βουλή.

Φυσικά, έκαναν οι ίδιοι ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να χάσουν. Πίστεψαν ότι η πέραση που συμβαίνει να έχει ο τρελός στην αγορά ανταποκρίνεται σε πραγματική δημοτικότητα – παρέβλεψαν, δηλαδή, τον βασικό κανόνα που ισχύει είτε για την πλατεία του χωριού είτε για το Χόλιγουντ.

Ακόμη χειρότερα, προσπάθησαν να κάνουν τις αδυναμίες τους στυλ και να αυτοσαρκασθούν, με τις γνωστές διαφημίσεις, αλλά απέτυχαν οικτρά. Τα δήθεν χαριτωμένα σποτάκια με τον σκοτεινό Λαπαβίτσα ή τον παγερό Παναγιώτη δεν παρήγαγαν στο κοινό ούτε χαμόγελο ούτε συμπάθεια για τη ΛΑΕ και τα προβεβλημένα στελέχη της. Αγνόησαν, λοιπόν, και τον άλλο βασικό κανόνα: ότι το αστείο που αποτυγχάνει στο κοινό είναι πολύ χειρότερο από το αστείο που δεν λέγεται. Εν πάση περιπτώσει, ας ελπίσουμε ότι αυτούς τους αποχαιρετούμε για πάντα.

Συνεπώς, ο Τσίπρας συντρίβοντας τους Λαφαζανιστές δεσμεύεται περισσότερο στον ρόλο του πολιτικού που θα πάρει το βάρος και την ευθύνη της εφαρμογής του Μνημονίου. Ενός «καλύτερου», βέβαια, ενός ει δυνατόν πιο αριστερού  Μνημονίου,  όπως τους είπε ο Τσίπρας και τον πίστεψαν. Μνημονίου, πάντως, γιατί μόνον έτσι μένουμε Ευρώπη.

Εν ολίγοις, ο Τσίπρας νίκησε μεν, έμπλεξε δε. Διότι ακόμη και αν οι φυσικές τάσεις των στελεχών του νέου ΣΥΡΙΖΑ τους οδηγούν προς τη ρήξη (προσωπικώς, το πιστεύω και δεν κουράζομαι να το επαναλαμβάνω), ο κόσμος που του έδωσε τη νίκη, με ποσοστό μάλιστα ελάχιστα λιγότερο από ό,τι στις προηγούμενες εκλογές, θέλει καλύτερες μέρες στην Ευρώπη. Η φθορά του, επομένως, είναι αναμενόμενη – για να μην πω δεδομένη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τσίπρας είναι ο απόλυτος νικητής των εκλογών. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές πλησιάζει 10 μ.μ. της Κυριακής, αν όμως τα ποσοστά που δίνει το υπουργείο Εσωτερικών έχουν διατηρηθεί και σήμερα το πρωί, τότε ας μην περιμένουμε σπουδαίες αλλαγές στη νέα κυβέρνηση Τσίπρα. Ωστόσο, για τον βασιλέα Πύρρο, ο κύριος ανταγωνιστής του στην Ελλάδα, Αντίγονος Γονατάς (ουδεμία σχέσις με τον Στυλιανό Γονατά, να διευκρινίσω...), έλεγε ότι «κερδίζει πολλά στα ζάρια, αλλά δεν ξέρει να κρατά τα κέρδη». Θυμίζω ότι από τη ζωή του Πύρρου προέρχεται το στερεότυπο της πυρρείου νίκης.

Ας το συγκρατήσουμε, γιατί μπορεί να το θυμηθούμε με όσα θα βρει μπροστά της η νέα κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της κατεύθυνσης που είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει...

Στέφανος Κασιμάτης

Καθημερινή