Το πρόβλημα και οι διαδικασίες…

Υπάρχουν κάποιες ελευθεριάζουσες παροιμίες που περιγράφουν τον διάλογο που ξεκίνησε στη Νέα Δημοκρατία και αλλαχού, μετά το φιάσκο της περασμένης Κυριακής. Πολλοί, για παράδειγμα, μεταθέτουν το βάρος της αποτυχίας, από τους ώμους εκείνων που «δεν μπορούν να χωρίσουν δύο υπολογιστών καλώδια» στον θεσμό της εκλογής προέδρου κόμματος από τη βάση, ένα νεωτερισμό που εισήγαγε ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος -ως γνωστόν- φταίει για όλα ακόμη και εν τη απουσία του.

Παραφράζοντας τη λαϊκή σοφία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι «οι μαζικές διαδικασίες θέλουν και επιδέξια κόμματα» ή «του πολιτικώς κοντού κόμματος, οι διαδικασίες του φταίνε».

Η αλήθεια είναι ότι, όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, η εκλογή του προέδρου κόμματος από τη βάση ενέχει κινδύνους, όπως να προκριθεί κάποιος λαϊκιστής έναντι κάποιου νουνεχούς. Αλλά πάλι και ο κ. Αλέξης Τσίπρας μέσα από κομματικές καντρίλιες προκρίθηκε έναντι του Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Κατόπιν πάλι με στενές κομματικές διαδικασίες έγινε αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και τελικώς έγινε πρωθυπουργός.

Υπάρχει και ο κίνδυνος, που επισήμανε ο κ. Θεόδωρος Πάγκαλος, δηλαδή να ψηφίσουν ο ίδιος και οι σύντροφοί του «σαν τα αρνιά τον Γιώργο Παπανδρέου, επειδή λεγόταν Γιώργος. Και θα σας πω το ακόμα χειρότερο. Το ξέρατε ότι πολλοί ψηφοφόροι στην εκλογή του κ. Βενιζέλου νόμιζαν ότι ο Βενιζέλος ήταν εγγονός του Ελευθερίου Βενιζέλου; Θα το έχετε διαπιστώσει ασφαλώς από τις θέσεις σας. Αυτά είναι γελοία πράγματα και τώρα έχουμε ψηφίσει την κόρη του μακαρίτη του Γιώργου Γεννηματά» (ΒήμαFM 24.11.2015). Ευλογοφανής κριτική, αλλά, σάμπως ο κ. Κώστας Καραμανλής προκρίθηκε από το συνέδριο της Ν.Δ. με βάση το πλούσιο βιογραφικό του ή το υπουργικό έργο που είχε;
Είναι ίδιον των συντηρητικών να αντιδρούν στην πρώτη αναποδιά της νεωτερικότητας με το «όπισθεν ολοταχώς». Υπάρχουν οι τσεκουρωμένες μνήμες χαμένων παραδείσων και των «άψογων κομματικών διαδικασιών» που παράγουν τα άριστα αποτελέσματα, επειδή ψηφίζουν μόνο οι (κομματικώς) άριστοι των συνεδρίων.

Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε τα αποτελέσματα πριν τα ζήσουμε. Από συνέδριο εξελέγησαν την ίδια περίοδο και ο κ. Κώστας Σημίτης και ο Μιλτιάδης Εβερτ. Ο ένας κέρδισε τις εκλογές, ο άλλος τις έχασε. Από την άλλη μεριά, υπήρχε περίπτωση ένας μαύρος ακτιβιστής του Σικάγο να ανέλθει στο ανώτατο αξίωμα των ΗΠΑ, μέσω των μηχανισμών που κυριαρχούν οι λευκοί Προτεστάντες Δημοκρατικοί; Βεβαίως, και ο Τζορτζ Μπους Τζούνιορ εκλέχτηκε από την βάση...
Το σημαντικότερο στοιχείο της διευρυμένης εκλογικής βάσης δεν είναι ότι παράγει καλά αποτελέσματα. Αυτά τα διαπιστώνουμε στην πορεία, όπως και κατόπιν εορτής είδαμε τα καταστροφικά αποτελέσματα εκλογών αρχηγών από συνέδρια. Το πλεονέκτημα είναι η συμμετοχή των πολιτών σε κάτι που τους αφορά και η «συνενοχή» τους, κατά κάποιον τρόπο, γι’ αυτά τα αποτελέσματα. Η διεύρυνση της Δημοκρατίας δεν γίνεται διότι αποδεικνύεται η θρυλούμενη «σοφία του πλήθους», αλλά διότι αποτελεί αμορτισέρ που απορροφά κοινωνικές ή και εσωκομματικές εντάσεις.
Βεβαίως η εκλογή από τη βάση δεν αρκεί. Χρειάζονται κι άλλες δημοκρατικές διαδικασίες. Απαιτείται και ιδεολογική επεξεργασία σε βάθος όλων των θεμάτων. Αυτά λείπουν από τη Ν.Δ. και γι’ αυτό περισσεύουν οι βαρονίες και οι αστοχίες...

Πάσχος Μανδραβέλης

Καθημερινή