Με γεια τον ρόλο!

Η απώλεια της Β. Κατριβάνου ήταν για την κυβέρνηση ευχής έργον: έφυγε μια προβληματική βουλευτίνα από την Κ.Ο. και την αντικατέστησε ένας υπάκουος και συνεργάσιμος, ο Γ. Κυρίτσης – δεν θα μπορούσε να είχε καλύτερη έκβαση η περιπέτεια.

Είχαμε, επίσης, και διάφορους γραφικούς με έφεση στην αυτογελοιοποίηση: ένας, λ.χ., δήλωσε με τον δέοντα στόμφο ότι «θρηνεί» για την ψήφο του υπέρ του νομοσχεδίου, ενώ ένας άλλος χειρότερος είπε ότι διαφωνεί μεν απολύτως, ψηφίζει δε εκθύμως για να τη σπάσει στην αντιπολίτευση. (Κι εγώ που νόμιζα ότι δεκαεξάχρονα μόνο στη Βουλή των Εφήβων επιτρέπονται...).

Τα παρατράγουδα της βραδιάς όμως ωχριούν μπροστά στη μεταμόρφωση του Τσίπρα, την οποία είδαμε να τελειούται με εντυπωσιακό τρόπο προχθές το βράδυ στη Βουλή. Ο Τσίπρας είναι πια συστημικός – με την ευκαιρία, να του ευχηθούμε με γεια τον νέο ρόλο. Η άρνηση της κυριότητας του προγράμματος, αυτό που λένε «ownership» στη γλώσσα της διαπραγμάτευσης, είναι πια παρελθόν. Η στροφή την οποία ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλιο ολοκληρώθηκε. Αυτό ήταν, και το παιχνίδι έχει πια αλλάξει.

Η δυσκολότερη φάση της μανούβρας του Τσίπρα ήταν όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξελέγη πρόεδρος της Ν.Δ. Ο νέος αρχηγός, με μεταρρυθμιστικό προφίλ, έφερε καινούργιο κόσμο στις κάλπες και, μαζί με τους νέους ψηφοφόρους, έναν αέρα ανανέωσης. Ηταν επίσης επιθετικός από την αρχή προς την κυβέρνηση, και στη Βουλή εμφανώς ανώτερος του Τσίπρα. Οσο τα πράγματα έμεναν για ένα διάστημα έτσι, η διαχωριστική γραμμή ήταν ανάμεσα σε μια κυβέρνηση που απεχθάνεται τις μεταρρυθμίσεις και ό,τι άλλο συνδέεται με τις απαιτήσεις των εταίρων-δανειστών και σε μια αντιπολίτευση που θέλει τη συνεργασία με τους εταίρους και πιέζει υπέρ των μεταρρυθμίσεων.

Η θέση αυτή θα μπορούσε να ήταν μακροπρόθεσμα καταστροφική για τον Τσίπρα και την κυβέρνησή του. Διότι ο μόνος ρόλος που υπάρχει σήμερα για όποιον κάθεται στην καρέκλα του πρωθυπουργού είναι αυτός που ορίζεται από το σενάριο της συνεργασίας μας με την Ευρώπη. Μεταξύ, λοιπόν, ενός απρόθυμου ηθοποιού και ενός πρόθυμου για τον ίδιο ρόλο, λογικά θα επικρατούσε στις προτιμήσεις του κόσμου ο πρόθυμος και μάλιστα καθώς η δυνατότητα της ρήξης έχει αποκλειστεί.

Οπότε τι μπορούσε να κάνει ο Τσίπρας; Προσάρμοσε το ύφος του στον περιεχόμενο της πολιτικής του και παρουσιάζεται πλέον θεσμικός. Ηπιος στον τόνο και δήθεν συναινετικός, έφθασε μέχρι του κωμικού σημείου να απευθύνει λόγο συμβουλευτικό προς τη Ν.Δ., με τις απαραίτητες αφ’ υψηλού ειρωνείες βεβαίως, αλλά ποτέ με ύβρεις. Προσωπικώς, το βρήκα πολύ αστείο να παραπονείται ο Τσίπρας («εγώ δεν σας μιλώ ποτέ αγενώς») στον Μητσοτάκη, επειδή αυτός τον είπε «άσχετο» – ίσως πιο αστείο και από το να ακούω τον Τσίπρα να εξηγεί τη διάκριση μεταξύ αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου και ξεπουλήματος.

Ο καινούργιος Τσίπρας που είδαμε στη Βουλή μπήκε τόσο βαθιά στο πετσί του ρόλου του, ώστε του ξέφυγε μια ονομαστική πληθυντικού της Α΄ κλίσης στην καθαρεύουσα («εσείς είστε οι εμπνευσταί») και, επίσης, αποκάλεσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη με το σωστό του όνομα: Δημόσιας Τάξης. Ποια γραβάτα λοιπόν; Αυτός όπως πάει θα φορέσει και παπιγιόν. (Από τα έτοιμα, φυσικά, γιατί δεν τον έχω ικανό να το δέσει μόνος του...)

Συστημικός είναι, λοιπόν, το ένα στοιχείο του καινούργιου Τσίπρα. Το άλλο είναι φιλολαϊκός· και το ανέδειξε αυτό η σκηνοθεσία τής ως εκ θαύματος εξεύρεσης λύσης στα θέματα του παγώματος των ειδικών μισθολογίων και της επιστροφής του ΕΚΑΣ. Διότι μην αμφιβάλλετε ότι περί σκηνοθεσίας επρόκειτο και μάλιστα πρόχειρης (είχε κάτι από Μάρδα, ιδίως το πώς βρέθηκαν ξαφνικά οι κωδικοί...), υπολογισμένης ώστε να ενισχύσει τον συνεταίρο του στην κυβέρνηση.

Με λίγα λόγια, ο Τσίπρας έκανε την υποχώρησή του να μοιάζει με θρίαμβο και, τώρα, το πεδίο του πολιτικού ανταγωνισμού έχει μετακινηθεί: κερδίζει αυτός που συνεννοείται καλύτερα με τους εταίρους και, συγχρόνως, μπορεί να είναι ο πιο φιλολαϊκός. Στη Ν.Δ. δεν θα πρέπει να νιώθουν ότι ζημιώνονται από αυτή την αλλαγή· αντιθέτως, τους ευνοεί, αφού η Ευρώπη υποτίθεται ότι είναι το προνομιακό πεδίο τους. Δυσκολότερο θα είναι να αντιμετωπίσουν το δήθεν φιλολαϊκό στοιχείο της πολιτικής του Τσίπρα, με το οποίο αποβλέπει στη σταθεροποίηση της βασικής πελατείας του: των δημοσίων υπαλλήλων. Χρειάζεται πολλή και σοβαρή δουλειά στη Ν.Δ. ώστε να αρχίσει να αμφισβητείται η επί δεκαετίες εδραιωμένη (και εσφαλμένη) αντίληψη που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία περί το τι είναι πράγματι φιλολαϊκό στην πολιτική.

Τέλος, εκείνες που ζημιώνονται είναι όσες πολιτικές δυνάμεις εξακολουθούν να επενδύουν στη σύγκρουση με τους εταίρους. Και από αυτές, το μεν ΚΚΕ, όπως και η Χρυσή Αυγή, θα αντέξουν, διότι απευθύνονται σε ειδικά ακροατήρια. Η Πασοκάρα της Φώφης, όμως, που ανοήτως υιοθέτησε το περήφανο «όχι», νομίζω ότι σφράγισε τη μοίρα της: θα καταλήξει συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ…

Στέφανος Κασιμάτης

Καθημερινή