Γιατί τρελαίνονται οι λέξεις;

Αυτό που ζούμε προσπαθείς να το δεις με κάποια συγκατάβαση και δεν τα καταφέρνεις -μόλις πας να δείξεις κάποια ανοχή, έστω, πετιέται, αίφνης, κανένας Κυρίτσης, καμιά κυρά Τασία και στο χαλάει αμέσως.

Αυτό που ζούμε όχι μόνο δεν μπορείς να το κριτικάρεις, αλλά ούτε καν, πια, να το περιγράψεις. Εκφεύγει και της κρίσης και της επιστήμης και της Τέχνης -ίσως μόνο η Μαρία η Κωνσταντινουπολίτισσα μπορεί να δώσει κάποια απάντηση, αν ρίξει τα ταρώ της και τυχαίνει να είναι σε μεγάλη έμπνευση...

Και δεν περιγράφεται, διότι όχι μόνο δεν υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ προηγούμενων λόγων και τωρινών πράξεων, αλλά γιατί δεν συμφωνούν ούτε οι λόγοι με τον εαυτό τους ούτε οι πράξεις με την ουσία τους καθεαυτή, κι ούτε υπάρχει κάποια ενιαία άποψη αυτοανατρεπόμενη, έστω, σαν του Βαρουφάκη, αλλά πολλαπλές απόψεις που αυτοαναιρούνται και αναιρούν και η μία την άλλη ταυτόχρονα. Ένα χάος εννοιών, λόγων και πράξεων, μία Βαβέλ Δρομοκαΐτειου. Ορισμένες φορές κατατίθενται νομοσχέδια (όπως για τις οφσόρ), που ξεπερνούν ακόμα και την πιο ακραία φιλελεύθερη άποψη και πάνε να παρουσιαστούν ως το απαύγασμα του λενινισμού, ή παλαιοκομουνιστικές απόψεις που εμφανίζονται ως μεταμοντέρνες επαγγελίες, ή αφηρημένη τέχνη.

Η φάρσα της φάρσας κυριαρχεί και μετέρχονται τα πάντα, αρκεί να συνεχίσουν να υποδύονται πως κυβερνούν, μία κάνοντας δήθεν αντίσταση, μία καμαρώνοντας για την υποταγή, μία βρίζοντας την Ευρώπη, ενώ την ίδια στιγμή την επικαλούνται ως ιδεώδες. Και ίσως, τελικά, είναι φυσικό, διότι εκκινώντας από ένα ιδεολόγημα που από τη φύση του είχε διαταραγμένες σχέσεις με την πραγματικότητα, και θέλοντας και να το συντηρήσουν έστω προσχηματικά, αλλά και συντριβόμενοι ταυτόχρονα απ’ τα γεγονότα και τους όντως συσχετισμούς, καταφεύγουν σε μία τρελή πολυγλωσσία και διαρκή αυτοαναίρεση, που πάει να μπαλώσει και τα μεν και τα δε, χωρίς να διασώζει τελικά τίποτε, παρά μόνο την ίδια της τη σύγχυση.

Πίσω απ’ αυτά βέβαια κρύβεται ο κυνισμός και ο αριβισμός. Η ελπίδα ότι έστω κατά τύχη μπορεί να συμβεί κάτι ευνοϊκό -ίσως εν τω μεταξύ, ας πούμε, καταρρεύσει η Ευρώπη, μήπως και μπορέσουν να κάνουν, τότε, εκείνο που πραγματικά θα ήθελαν. Αλλά ούτε και τότε θα μπορούσαν να το κάνουν, διότι η Ευρώπη ως πραγματικότητα δεν είναι μόνο οι θεσμοί, αλλά αυτό που έχουν ήδη βιώσει όλοι της οι κάτοικοι ως ευμάρεια, ελευθερία και τρόπο ζωής.
Μια λύση θα ήταν να ξεφύγουν έστω με βίντζι από το Γράμμο - Βίτσι, να αποδεχτούν τη σοσιαλδημοκρατία και να το δηλώσουν ευθέως. Αλλά αισχύνονται, υποτίθεται, αν και υπηρετούν ήδη τον πιο σκληρό φιλελευθερισμό, χωρίς σκόρδο, βέβαια, χωρίς καν να ξέρουν, απ’ την άλλη, πώς να τον εφαρμόσουν. Κι αφού το κάνουν, μεν, και με ενθουσιασμό, θέλουν να πιστεύουν ότι αυτό είναι μια αριστερή πολιτική, ή ότι μπορούν να ανεβούν το βουνό, ακολουθώντας την κατηφόρα.
Μυστήρια πράγματα. Οι έννοιες έχουν σπάσει και οι λέξεις ψάχνουν τον εαυτό τους. Τρελαίνονται. Το θέμα παρουσιάζει και βαθύ ψυχαναλυτικό ενδιαφέρον, απ’ την άλλη, δηλαδή αυτή η σχάση των κυβερνώντων και η καταστρατήγηση των νοημάτων, αρκεί να συνεχίζουν να υπηρετούν μια εξουσία που εξάλλου δεν πιστεύουν ούτε εγκρίνουν. Αλλά την ασκούν κάνοντας πως δεν την ασκούν -όπως κάποτε ο ΓΑΠ, που, όντας πρωθυπουργός, δήλωνε αναρχικός. Προχωρημένη κατάσταση. Εξάλλου όλοι αναρχικοί κι αριστεροί είμαστε σε αυτήν τη χώρα. Δεξιός δεν υπάρχει ούτε για δείγμα, παρά μόνο σταθερά δεξιά πολιτική. Μόνο δεξιά, κατά βάθος -και ίσως ευτυχώς, αν σκεφτείς τι θα γινόταν στην αντίθετη περίπτωση.
Τώρα απλώς λένε ότι είναι αριστεροί και πάμε χάλια, πού να το εφάρμοζαν κιόλας.

Θέλω να πω ότι ο διχασμός είναι ευρύτερος της κατ’ όνομα αριστεράς, καθόσον και αρκετοί, δεξιών πεποιθήσεων, πιστεύουν ότι είναι αριστεροί. Όλοι είμαστε αναρχικοί κι αριστεροί σε αυτήν τη χώρα. Ευτυχώς που η ασκούμενη πολιτική είναι πάντα δεξιά κι έτσι ερχόμαστε στα ίσα μας διά της παράνοιας.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης

Μακεδονία