Πωλούνται… μούμιες!

Στη διάρκεια της Βικτωριανής εποχής, τότε που η κατάκτηση της Αιγύπτου από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα άνοιξε την όρεξη των Ευρωπαίων για την αρχαία αιγυπτιακή ιστορία, άρχισαν να πωλούνται … μούμιες.

Εκείνα τα χρόνια οι μούμιες δεν απολάμβαναν τον σεβασμό που απολαμβάνουν σήμερα, και μάλιστα θα μπορούσε κάποιος να αγοράσει μια πανάρχαια μούμια από κάποιον μικροπωλητή στο δρόμο για να τη χρησιμοποιεί ως διακοσμητικό στοιχείο σε πάρτι ή σε κοινωνικές συγκεντρώσεις που οργάνωναν τότε οι πλούσιοι και διάσημοι…

Μάλιστα, οργανώνονταν τότε ειδικά πάρτι, με θέμα την «αποκάλυψη» μιας μούμιας, όπου οι συγκεντρωμένοι, πίνοντας το λικέρ τους, μπορούσαν να απολαύσουν το «ξεδίπλωμα» ή την αφαίρεση των καλυμμάτων μιας μούμιας, χειροκροτώντας και χορεύοντας.

Εκείνη την εποχή κάποιοι συνήθιζαν και  να αλέθουν τις καλοδιατηρημένες μούμιες που βρίσκονταν, και να τις μετατρέπουν σε σκόνη-πούδρα, την οποία στη συνέχεια πουλούσαν ως φάρμακο. Μάλιστα ήταν τόσο κερδοφόρα αυτή η «βιομηχανία», που οι επιτήδειοι άρχισαν να πουλάνε πτώματα ζητιάνων ως αρχαίες  αιγυπτιακές μούμιες!

Καθώς εξελίσσονταν η βιομηχανική εποχή, οι μούμιες άρχισαν να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης για πιο απλούς και πιο χρηστικούς σκοπούς. Τεράστιες ποσότητες μουμιών αλέθονταν και στέλνονταν στην Ευρώπη, όπου η σκόνη τους

χρησιμοποιούνταν ως λίπασμα ή ακόμη και ως χρωστική ουσία (mummy brown). Τα δε περιτυλίγματά τους στέλνονταν στην Αμερική για να τα χρησιμοποιήσουν στην χαρτοβιομηχανία. Σύμφωνα με μαρτυρία του  συγγραφέα Mark Twain, οι μούμιες χρησίμευαν στην Αίγυπτο ακόμη και ως καύσιμη ύλη για τα τρένα.

Στο δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα, οι μούμιες άρχισαν να θεωρούνται πολύτιμες ως διακοσμητικές ατραξιόν, και ως τουριστικά σουβενίρ από τους πλούσιους Δυτικούς, που τις αγόραζαν όσο όσο στη μαύρη αγορά. Όσοι δεν είχαν χρήματα για να αγοράσουν μια ολόκληρη μούμια μπορούσαν να αγοράσουν μόνο το κεφάλι, ένα χέρι, ή ένα πόδι, και να το στείλουν κρυφά (λαθραία) στη χώρα τους.

Το εν λόγω «εμπόριο» ήταν τόσο ζωηρό και κερδοφόρο, ήταν τόση η ζήτηση, που σύντομα, και παρά την γενικευμένη και ενδελεχή λεηλασία κατακομβών και τάφων, δεν υπήρχαν πια άλλες διαθέσιμες μούμιες σε ολόκληρη την Αίγυπτο για να καλύψουν τις ανάγκες των «συλλεκτών». Γι αυτό και άρχισε να ανθίζει ένα (παρα)εμπόριο μαϊμού μουμιών, με χρήση πτωμάτων εκτελεσμένων κατάδικων, φτωχών, ζητιάνων, ακόμη και ανθρώπων που πέθαναν εξαιτίας κάποιας φρικτής ασθένειας. Οι επιτήδειοι έθαβαν τα πτώματα στην άμμο, ή τα παραγέμιζαν με πίσσα και στη συνέχεια τα εξέθεταν στον ήλιο, για να πετύχουν το σωστό αποτέλεσμα… να φαίνονται δηλαδή ως πανάρχαιες μούμιες…

S.A.

RHP