«Όποιος ιδιώτης θελήσει να επενδύσει ανοίγοντας
φαρμακείο με βάση τους κυβερνητικούς ακροβατισμούς. απλώς θα χάσει τα χρήματα
του», απείλησαν οι φαρμακοποιοί. Φυσιολογικό μου ακούγεται ως αντίδραση, αν
κρίνουμε από την πείρα που έχουμε πλέον αποκτήσει από τις προηγούμενες
απόπειρες “απελευθέρωσης” επαγγελμάτων. Ας πάμε λίγο πίσω όμως, να δούμε την
προϊστορία του θέματος.
 |
| Όχι, δεν είναι ο Λουράντος... |
Οι φαρμακοποιοί ήταν για πολλές δεκαετίες μια
ιδιαίτερα προνομιούχος επαγγελματική τάξη. Την “καλή εποχή” του 50 και 60,
(αυτή που νοσταλγούν οι νεότεροι στις δημοσκοπήσεις), ήταν πρακτικά αδύνατο να
ανοίξεις φαρμακείο, γιατί ο αριθμός τους ήταν περιορισμένος από το νόμο και οι
άδειες δεν δίνονταν αλλά πωλούνταν και άξιζαν κυριολεκτικά χρυσάφι…
Θυμάμαι τη γιαγιά μου, φαρμακοποιό που ο πόλεμος
και ο εμφύλιος ανάγκασαν να κλείσει το φαρμακείο της, να μου λέει κάπου στα
τέλη της δεκαετίας του 60 ότι μια άδεια φαρμακείου τιμάται στην αγορά 3.000
χρυσές λίρες. [Να πω εδώ παρενθετικά, ότι την ιδέα του διπλού νομίσματος δεν
την ανακάλυψε ο Βαρουφάκης· de facto διπλό νόμισμα είχε η Ελλάδα από το 45
μέχρι το 70, με τη δραχμή για τις συνήθεις συναλλαγές και τη χρυσή λίρα για τις
αγοραπωλησίες μεγάλης αξίας· το ίδιο δηλαδή που ίσχυε σε όλες τις χώρες με
πολιτική ή νομισματική αβεβαιότητα.]
Για να γυρίσουμε στους φαρμακοποιούς λοιπόν,
επρόκειτο για πολύ ισχυρή “κάστα”, με κληρονομική παράδοση στο επάγγελμα, με
γαμπρούς και πεθερούς πολιτικούς κλπ. Ήταν σε ένα βαθμό πιο ισχυροί κι απ’ τους
γιατρούς, διότι οι επιχειρήσεις τους είχαν κεφαλαιουχικό χαρακτήρα. Θυμάμαι ένα
μεγάλο φαρμακείο στην οδό Κυψέλης, με πάνω από 10 υπαλλήλους, (ο ηλικιωμένος
ιδιοκτήτης του, με το σκούρο του κουστούμι και την κόκκινη γραβάτα, να μοιράζει
κομπλιμέντα στις κυρίες και καραμέλες στα παιδιά, και οι δυό γιοί του, επίσης
φαρμακοποιοί, παντρεμένοι με γυναίκες φαρμακοποιούς).
Πέραν του λιανεμπορίου, τα φαρμακεία είχαν τις
προμήθειες των κλινικών που συνεργάζονταν με τα ταμεία, με πολλές φορές
τεράστιους τζίρους. Όποιος είχε το καλύτερο κονέ έπαιρνε και τη μεγαλύτερη
κλινική. Φυσικά, σε ένα τέτοιο context κανείς δεν διανοείτο να μιλήσει για
άνοιγμα του επαγγέλματος, πλην λίγων νέων μη προνομιούχων αποφοίτων της
φαρμακευτικής που δεν είχαν κάτι να κληρονομήσουν, οι οποίοι όμως αμέσως
χαρακτηρίζονταν ως "αριστεροί" και το θέμα έληγε εκεί. Εννοείται ότι
τα δυο μεγάλα κόμματα εξουσίας, η ΕΡΕ και η Ένωση Κέντρου, είχαν άπειρους
φαρμακοποιούς (αδελφούς, ξαδέρφους, γαμπρούς κλπ) και έτσι δεν ετίθετο καν θέμα
συζήτησης.
Όλα αυτά τα ωραία μέχρι ένα πρωί της άνοιξης του
1968 όταν, παιδί όντας, θυμάμαι τις φωνές και τις κουβέντες που άκουσα στο
σπίτι εκείνη την ημέρα, γύρω από μια εφημερίδα που ανήγγειλε το αδιανόητο: ο
Παπαδόπουλος άνοιξε το επάγγελμα! Με έναν αναγκαστικό νόμο (και δεν ξέρω πόσα
άρθρα), διέλυσε σε μια νύχτα το status qvo των περασμένων 100 χρόνων. Οι γονείς
μου τελούσαν σε σύγχυση, δεν ήξεραν πιο απ’ τα αισθήματά τους έπρεπε να
υπερισχύσει: η αντιπάθειά τους για τη δικτατορία (ως κλασικοί κεντρώοι), ή η
χαρά τους για το άνοιγμα του επαγγέλματος.
«Το τόλμησε», έλεγαν και ξανάλεγαν σαν να μην το
πίστευαν. Φυσικά, ουδεμία αντίδραση εκδηλώθηκε και οι παλιοί φαρμακοποιοί
λούφαξαν, καταλαβαίνοντας ότι τα πράγματα είχαν αλλάξει· εξάλλου ήταν όλοι πολύ
πλούσιοι για να ανησυχήσουν σοβαρά. Και η Ελλάδα γέμισε φαρμακεία, ένα απ' αυτά
και της μητέρας μου, όπου κάποιο διάστημα δούλεψα ως μπακαλόγατος ( διανομέας
φαρμάκων κατ' οίκον).
Το επόμενο βήμα φαίνεται ότι γίνεται σήμερα,
σαράντα χρόνια μετά το πρώτο και ουσιαστικό άνοιγμα, με τα φαρμακεία-εταιρείες,
αν και είμαι σίγουρος ότι θα το πολεμήσουν, περιορίσουν, προσαρμόσουν,
προσβάλλουν στο ΣτΕ, τέλος πάντων θα προσπαθήσουν να περισώσουν ότι σώζεται,
αλλά πάλι πιστεύω ότι η εποχή έχει αλλάξει και τελικά θα συμβιβασθούν.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι πάλι, ό,τι δεν
τόλμησαν να κάνουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, το τόλμησε ο Συριζα. Προφανώς,
έτσι είναι αυτή η χώρα· προχωράει μόνο κάτω από περίεργες συνθήκες. Πρέπει να
το αποδεχτούμε και να το συνηθίσουμε…
Χρήστος Κίσσας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου