Εθνομηδενιστές και… «εθνίκια»!

Υπάρχει μια κατηγορία συμπολιτών μας - λίγοι βέβαια - που πιστεύουν ότι τα εθνικά κράτη, τα εθνικά σύνορα, οι εθνικές ταυτότητες, οι εθνικές πολιτιστικές κληρονομιές, τα εθνικά σύμβολα, και – ασφαλώς – τα εθνικά συμφέροντα - όλα αυτά είναι δήθεν «ξεπερασμένα στοιχεία» από το παρελθόν!

Αληθινά «βαρίδια» που πρέπει να αποτινάξουμε, αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά. Είναι η μεγάλη Ψευδαίσθηση του καιρού μας!

·       --Μετά τον Κομμουνισμό που κήρυξε «το τέλος του Καπιταλισμού»,

·       --Μετά τον «νέο-Θετικισμό» (ή μια εκδοχή του, τέλος πάντων) του προηγούμενου αιώνα, που κήρυξε «το τέλος του Θεού» και των θρησκειών,

·       --Μετά τη Σοσιαλδημοκρατία που κήρυξε ξεπερασμένες τις αγορές,

·       --Μετά τον Φράνσις Φουκογιάμα που κήρυξε «το τέλος της Ιστορίας», τώρα πια, όσοι αμετανόητοι απέμειναν από όλες τις προηγούμενες ψευδαισθήσεις, κηρύσσουν πια ή πιστεύουν ή «ευαγγελίζονται» το (ή προσβλέπουν στο) «τέλος των εθνών»!

Και όπως συνέβη ήδη με τους οπαδούς όλων των προηγουμένων μεγάλων ψευδαισθήσεων, όποιος τους φέρνει αντίρρηση θεωρείται «ξεπερασμένος», «οπισθοδρομικός» και «θλιβερό απομεινάρι του παλαιού κόσμου» που θα το «σαρώσει η Ιστορία»…

Μέχρι να χρεοκοπήσει πλήρως ΚΑΙ αυτή τους η ψευδαίσθηση. Και να αντικατασταθεί, ενδεχομένως από την επόμενη μεγάλη αυταπάτη!

Τους βλέπουμε καθημερινά ανάμεσά μας. Είναι λίγοι, ευτυχώς. Και όσο πάνε λιγοστεύουν. Αλλά είναι πολύ επίμονοι, δυστυχώς.

Και στηρίζονται από ποικίλα οργανωμένα συμφέροντα – εσωτερικά και εξωτερικά - που παραμένουν ισχυρά σε μια μεταπρατική κοινωνία όπως η δική μας. Κι έχουν κάθε λόγο να απαξιώνουν κάθε εθνικό στοιχείο.

Είναι λίγοι λοιπόν, αλλά έχουν δυσανάλογη παρουσία και στήριξη από ποικίλα «κατεστημένα» μιας κοινωνίας που δεν παράγει, μόνο καταναλώνει!

Μιας ελίτ παρηκμασμένης και χρεοκοπημένης που δεν σκέφτεται, μόνο μιμείται διεθνείς «συρμούς».

Δεν νιώθει, μόνο αντιδρά παθητικά.

Δεν σέβεται τον εαυτό της, μόνο ντρέπεται για τη «βαλκάνια καταγωγή» της. Δεν αγαπά τον τόπο της, τον κατηγορεί, τον απεχθάνεται, τον σιχαίνεται - ή πάντως τον περιφρονεί.

Τους λέμε συχνά «εθνομηδενιστές»!

Κι επιθυμούν διακαώς να απεκδυθούν το «εθνικό τους ρούχο» και να ενταχθούν σε μια «παγκοσμιοποιημένη ελίτ», χωρίς εθνικά «βαρίδια».

Σαν τους παλιούς επαρχιώτες που προσπαθούσαν να το παίξουν «πρωτευουσιάνοι». Το χωριό τους το περιφρονούσαν οι ίδιοι. Και στην πόλη τους περιφρονούσαν όλοι οι άλλοι.

Χωρίς καμιάν αίσθηση οικουμενικότητας, και χωρίς να καταλαβαίνουν που πάει ο κόσμος, περιχαρακώνονται οι ίδιοι στα ασφυκτικά σύνορα της ψευδαίσθησής τους, κι είναι αδύνατο να επικοινωνήσουν με όλους τους άλλους, ή να συζητήσουν με οποιονδήποτε δεν συμμερίζεται τις αυταπάτες τους.

Τους λέμε «εθνομηδενιστές» κι εκείνοι μας αποκαλούν… «εθνίκια» (κατά το «καθίκια», «πιθήκια» κλπ.).

Μόνο που εμείς κολυμπάμε μέσα στο «ποτάμι» της Ιστορίας, ενώ εκείνοι αντιπροσωπεύουν το παλιό, το ξεπερασμένο, το (κατά τον όρο του Διαφωτισμού) ancient regime…

Παγκόσμιες ελίτ με τάση να περιφρονούν τις ιδιαίτερες ταυτότητες των ανθρώπων δημιουργήθηκαν πάντα είτε σε περιόδους μεγάλων Αυτοκρατοριών είτε σε περιόδους κοινωνικού χάους και Μεσαίωνα.

·       --Κάθε μεγάλη Αυτοκρατορία προσπαθούσε να δημιουργήσει μια «παγκοσμιοποιημένη» ελίτ και να την παρουσιάσει ως «στοιχείο προόδου» και απόδειξη «υπεροχής» της.

·       --Και σε κάθε σκοτεινή ιστορική περίοδο τα διάφορα «ιερατεία» επιχειρούσαν να δημιουργήσουν τέτοιες «παγκοσμιοποιημένες» ελίτ ώστε να επιβληθούν μέσα στο χάος.  

Κι αντίστροφα: κάθε φάση ιστορικής άνθισης λαών και πολιτισμών, ξεκίνησε καταργώντας την μονοδιάστατη σκέψη από την «παγκοσμιοποιημένη» ελίτ της εποχής και προχώρησε με τον κατακερματισμό των μεγάλων «σφαιρών επιρροής», με την άνθιση των «πόλεων κρατών» – στην αρχαία Ελλάδα, αλλά και στην Ιταλική Αναγέννηση – με την άνθιση των εθνικών κρατών στους επόμενους τρείς αιώνες, αλλά και στον κόσμο Ολόκληρο κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

Ολόκληρο το Αντιαποικιακό Κίνημα Αυτοδιάθεσης των λαών ήταν η εξέγερση των τοπικών κοινωνιών κατά της κυρίαρχης Μητρόπολης.

Όλες οι Αυτοκρατορίες προσπάθησαν να συντρίψουν τις εθνικές ταυτότητες – ειδικά όσων τους αντιστέκονταν.

·       Από την περιβόητη «Ιερά Συμμαχία» στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα – που κήρυσσε τον κοινό αγώνα των τριών Ευρωπαϊκών Αυτοκρατοριών εκείνης της εποχής, κατά του «διπλού δαίμονα»: του Εθνικισμού και της Δημοκρατίας.

·       Μέχρι τον Ναζισμό που επιδίωξε να επιβληθεί σε όλα τα ευρωπαϊκά έθνη στο όνομα του «υπέρτατου» Γερμανικού έθνους.

·       Μέχρι τον Κομμουνισμό που επιδίωξε να επιβληθεί σε όλους τους λαούς που κατέκτησε, κατηγορώντας όσους αντιστέκονταν για «εθνικισμό»!

Όλες οι Αυτοκρατορίες, όλα τα αυταρχικά καθεστώτα που επιχείρησαν αυτές να επιβάλουν, όλες οι παγκοσμιοποιημένες ελίτ που επιχείρησαν να τις στηρίξουν και όλες οι «μονοδιάστατες σκέψεις» που προσπάθησαν να επιβάλουν, όλα μα όλα, κατέρρευσαν με πάταγο!

Άλλοτε σε συγκρούσεις μεταξύ τους. Άλλοτε σε σύγκρουση με τους λαούς τους. Και άλλοτε επειδή σάπιζαν εσωτερικά.

Παντού τη θέση τους πήραν τελικά δημοκρατικά καθεστώτα.

Γιατί οι δημοκρατίες, για να λειτουργήσουν προϋποθέτουν «κοινή αίσθηση του ανήκειν», δηλαδή κοινή ταυτότητα.

Όπου τα κοινά πολιτιστικά στοιχεία ενός λαού, γίνονται η βάση της πολιτικής του χειραφέτησης και της αυτοκυβέρνησής του.

Ο πατέρας της Αμερικανικής Δημοκρατίας Αλέξανδρος Χάμιλτον, το περιέγραψε αυτό καταπληκτικά στα περιβόητα Federalist Papers.

Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, ο Alexis de Tocqueville από τα πιο φιλελεύθερα μυαλά του 19ου αιώνα το ανέλυσε με συγκλονιστικό τρόπο.

Αυτά βέβαια οι δικοί μας εθνομηδενιστές ούτε τα ξέρουν ούτε τα καταλαβαίνουν.

Φτωχοσυγγενεις επαρχιώτες της «παγκοσμιοποίησης» για… εύπιστους «ιθαγενείς»!

Οι Αυτοκρατορίες δεν έχουν ανάγκη την «κοινή ταυτότητα» των υπηκόων τους. Αντίθετα, τους χειραγωγούν ευκολότερα όταν τους κρατούν «ταυτοτικά» διαιρεμένους.

Από την άλλη πλευρά η δημοκρατία έχει απόλυτη ανάγκη την κοινή-εθνική ταυτότητα: Γιατί παράγει αντιθέσεις και τις λύνει, επειδή ακριβώς όλοι - όσο κι αν διαφωνούν προσωρινά - έχουν τελικά αίσθηση κοινής ταυτότητας. Και προοπτική κοινής μοίρας.

Το τονίζει ο Αθηναίος Περικλής στον «Επιτάφιό» του. Που είναι μνημείο Πατριωτισμού και υποθήκη Δημοκρατίας, ταυτόχρονα.

Σιγά να μην καταλαβαίνουν τον Περικλή οι δικοί μας. Ή τον Θουκυδίδη που μας μεταφέρει τους δύο μνημειώδεις λόγους του, από την αρχή του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Η δημοκρατία προϋποθέτει την «Πόλη». Δηλαδή την κοινή Πατρίδα!

Γι’ αυτό και οι αυτοκρατορίες πάντα μισούν τα έθνη και τις κοινές τους ταυτότητες. Γι’ αυτό και τα έθνη πάντα μισούν και υπονομεύουν τις αυτοκρατορίες.

Ο «παλαιός κόσμος» – δηλαδή το λεγόμενο ancient regime – ήταν ο Μεσαίωνας του σκοταδισμού και των μεγάλων- υπερεθνικών - Αυτοκρατοριών.

Ο «νεωτερικός κόσμος» ήταν αντίθετα, η βαθμιαία οικοδόμηση εθνικών κρατών και δημοκρατικών πολιτευμάτων.

Εμείς είμαστε το «καινούργιο»! Κι αυτοί είναι το «παλαιό», το πολύ παλιό που πάντα ανακυκλώνεται με νέες μορφές, αλλά παραμένει παλιό…

Η «νεωτερικότητα» έστησε τις δημοκρατίες μέσα σε εθνικά κράτη. Και οι αυτοκρατορίες πάντα πολέμησαν τις δημοκρατίες και τα έθνη που τις απαιτούν και τις επιβάλλουν.

Υπήρξαν εθνικιστικά κινήματα που φέρθηκαν αυταρχικά, είτε εκφυλίστηκαν σε αυταρχισμούς, είτε προσπάθησαν να επιβάλουν ολοκληρωτικά καθεστώτα.

Πράγματι…

Αλλά ποτέ δεν τα κατάφεραν. Αντίθετα όλες οι δημοκρατικές επαναστάσεις είχαν πάντα εθνικό χαρακτήρα. Είτε εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, είτε και εθνογένεσης ακόμα.

Από την άλλη πλευρά, παγκόσμιες ελίτ και αυτοκρατορίες πολέμησαν πάντα τις δημοκρατίες. Και σαρώθηκαν πάντα από τα δημοκρατικά κινήματα.

Εμείς είμαστε η κοιτίδα της δημοκρατίας. Αυτοί υπήρξαν ανέκαθεν οι θεραπαινίδες ή οι απολογητές των Ολοκληρωτισμών.

Τέλος εμείς σηματοδοτούμε την σύγχρονη τάση της παγκόσμιας «ολοκλήρωσης» (global integration)…

Η λεγόμενη «παγκοσμιοποίηση» δηλαδή η άνθιση της επικοινωνίας και του εμπορίου πάνω από τοπικά σύνορα - με μεταφορά πόρων εμπορευμάτων, πρώτων υλών και ιδεών - δεν είναι τωρινό φαινόμενο.

Σηματοδότησε τους πέντε τελευταίους αιώνες της Σύγχρονης Ιστορίας.

Η οποία ξεκίνησε με τις Ανακαλύψεις «νέων χωρών» πέρα από τους ωκεανούς, αλλά και την ανακάλυψη της Τυπογραφίας - όλα περίπου την ίδια εποχή στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα.

Τα στενά τοπικά όρια στην οικονομική παραγωγή έπεσαν με τις μεγάλες υπερπόντιες ανακαλύψεις.

Τα στενά όρια στην επικοινωνία έπεσαν με την ανακάλυψη του τυπωμένου βιβλίου.

Οι άνθρωποι αναζήτησαν νέους ορίζοντες κι ήλθαν πιο κοντά. Αλλά αυτό δεν τους έκανε να ξεχάσουν τις πατρίδες τους. Αυτό γέννησε τις εθνικές πατρίδες!

Επί πέντε αιώνες έκτοτε, η «παγκοσμιοποίηση» (global integration) στην επικοινωνία και στην οικονομία προχωράει με άλματα. Αλλά αυτό διέλυσε το ancient regime των Αυτοκρατοριών, γέννησε τα σύγχρονα έθνη και πολλαπλασίασε τα εθνικά κράτη.

Εμείς είμαστε το κατεξοχήν γέννημα του «νεωτερικότητας».

Αυτοί είναι τα υπολείμματα του «παλαιού».

Ακόμα και πρόσφατα, μετά το 1989 που κατέρρευσαν τα κομμουνιστικά καθεστώτα και κάποιοι ανακάλυψαν ξαφνικά (μόλις τότε!) την «παγκοσμιοποίηση» στην πολύ τελευταία φάση της, τα εθνικά κράτη πολλαπλασιάστηκαν δεν λιγόστεψαν!

Ακόμα και τώρα οι αυτοκρατορίες και τα πολυεθνικά καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού διαλύθηκαν και στη θέση του ξεφύτρωσαν εθνικά κράτη: Σοβιετική Ένωση, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία.

Αλλού η διάλυση έγινε «βελούδινα». Αλλού πολύ βίαια και αιματηρά. Αλλά παντού οι πολυεθνικές κοινωνίες διαλύθηκαν στις εθνικές τους συνιστώσες, για να μπορέσουν να στήσουν σύγχρονες δημοκρατίες. Πουθενά δεν έγινε το αντίθετο.

Εμείς είμαστε το μέλλον. Αυτοί είναι ο υπέρτατος αναχρονισμός.

Εμείς δεν είμαστε πάντα οι «καλοί» της Ιστορίας. Όμως αυτοί είναι πάντα οι «κακοί».

·       Ανάμεσά μας υπάρχουν πατριώτες και καιροσκόποι.

·       Αληθινοί Δημοκράτες και αυταρχικοί τυραννίσκοι.

·       Υπεύθυνοι πολιτικοί και λαϊκιστές του κερατά.

·       Μεταρρυθμιστές και αρτηριοσκληρωτικοί.

·       Φιλελεύθεροι και Συντηρητικοί.

·       Κλέονες, αλλά και Περικλήδες.

·       Ροβερσπιέροι και Νταντον, Βοναπάρτηδες και Θιέρσοι, Τρικούπηδες και Δεληγιάννηδες, ιδεαλιστές και ρεαλιστές - ενίοτε και όλες αυτές οι διαφορετικές «υποστάσεις» σε «συσκευασία» ενός.

Απ’ όλα έχει ο «μπαξές» μας - ο μπαξές της Ιστορίας.

Αλλά από την άλλη πλευρά, των εθνομηδενιστών, υπάρχουν μόνον όσα περιγράφει ο Τζώρτζ Όργουελ στο «1984»: υπάρχει μόνον ο «μεγάλος Αδελφός» και τα «εξαπτέρυγά» του!

Σήμερα τους εθνομηδενιστές τους παίρνουν στο κυνήγι παντού. Ιδιαίτερα στις δημοκρατικές κοινωνίες.

·       Έχουν εξαπολύσει τους «κονδυλοφόρους» τους για να μας «κάμψουν»,

·       έχουν εξαπολύσει τους κουκουλοφόρους τους για να μας τρομοκρατήσουν,

·       έχουν εξαπολύσει τα «πληρωμένα πιστόλια» της δημοσιογραφίας για να μας συκοφαντήσουν,

·       έχουν εξαπολύσει τους «διανοούμενούς» τους για να ξαναγράψουν την Ιστορία μας σβήνοντας τη συλλογική μας μνήμη και ξεριζώνοντας την ψυχή μας.

Μάταιος κόπος. Θα χάσουν!

Χάνουν παντού. Θα χάσουν και στην Ελλάδα.

Μπορούν να μας αποκαλούν «εθνίκια», μπορούν να μας βρίζουν, μπορούν να συμμαχούν και με το διάβολο, αλλά χάνουν έδαφος συνεχώς, φυλλορροούν συνεχώς.

·       Εμείς επιμένουμε ότι στη Σμύρνη ΔΕΝ έγινε «ατύχημα» το 1922,

·       εμείς επιμένουμε ότι η «Μακεδονία είναι Ελληνική»,

·       εμείς επιμένουμε ότι η Ελλάδα είναι χώρα δεν είναι γεωγραφικός χώρος.

Κι ότι οι Έλληνες είμαστε λαός- δεν είμαστε απρόσωπος «πληθυσμός».

Εμείς δεν είμαστε ούτε οι καλύτεροι ούτε οι χειρότεροι.

Αλλά αυτοί ανήκουν στο σκουπιδοντενεκέ της Ιστορίας.

Κι εκεί θα καταλήξουν…

Θανάσης Κ.