Πριν από κάποια χρόνια ο Νταίηβιντ Κάμερον είχε
εκλεγεί Πρωθυπουργός στην Αγγλία. Καθώς ήταν ωραίος-σύμφωνα με το αγγλικό
γούστο-και νέος, πολλοί προέβλεπαν μια λαμπρή καριέρα και ένα λαμπρό μέλλον,
καθώς από το αντίπαλο Εργατικό κόμμα δεν φαινόταν κανείς ικανός να το
απειλήσει.
Τα πράγματα κοιλούσαν ομαλά και σχετικά καλά,
όταν σε κάποιες συζητήσεις στην Ευρωπαΐκή Ένωση και χωρίς να υπάρχει κανένας
σοβαρός λόγος για να κάνει κάτι τέτοιο, ο Ντέηβιντ Κάμερον ανακοίνωσε ότι μετά
από κάποιο χρόνο θα έκανε δημοψήφισμα στην Μεγάλη Βρετανία, για το αν εγκρίνουν
την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαΐκή Ένωση.
Καθώς η ημερομηνία του δημοψηφίσματος πλησίαζε
ένα μεγάλο κλίμα λαΐκισμού αναπτύχθηκλε στην Βρετανία, αλλά κανείς δεν περίμενε
σοβαρά πως η Βρετανοί θα διάλεγαν το Brexit, την έξοδο της χώρας από την
Ευρωπαΐκή Ένωση.
Το δημοψήφισμα έγινε και όπως όλοι ξέρουμε οι
Βρετανοί ψήφισαν Brexit και από τότε η χώρα ταλανίζεται καθώς στην Βρετανία τα
αποτελέσματα ενός δημοψηφίσματος δεν ανατρέπονται τόσο εύκολα-όσο σε άλλες
χώρες.
Ο Ντέηβιντ Κάμερον μην θέλοντας να οδηγήσει την
χώρα του σ` αυτό που ο ίδιος την οδήγησε με ένα μοιραίο λάθος του, παραιτήθηκε,
βάζοντας έτσι τέλος σε μια καριέρα που υποσχόταν πολλά και κανείς δεν περίμενε
να έχει αυτό το σύντομο και απρόοπτο τέλος.
Στον αποχαιρετιστήριο λόγο του και με βαθιά
πίκρα για όσα είχε επιφέρει ο ίδιος στον εαυτό του ο Ντέηβιντ Κάμερον είπε κάτι
πολύ χαρακτηριστικό: " Ήμουν κι εγώ κάποτε το μέλλον"…
Πέντε χρόνια πριν τέτοια εποχή ο Αλέξης Τσίπρας
ήταν κι αυτός το μέλλον.
Είχε ήδη βγει πρώτο κόμμα στις Ευρωεκλογές που
είχαν προηγηθεί, είχε πάρει την συσσωρευμένη ως τότε λαΐκή οργή και την είχε
μετατρέψει σε ένα κράμα οργής και ενθουσιασμού, καθώς είχε δηλώσει πως δεν θα
ψήφιζε τον καινούργιο Πρόεδρο που θα πρότεινε η Νέα Δημοκρατία, οπότε
νομοτελειακά θα πηγαίναμε σε εκλογές στις αρχές του χρόνου. Η προσμονή της
κατάληψης της εξουσίας είχε δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο ενθουσιασμό που
συνοδευόταν και από νταούλια.
Οι πιο σοφοί από εμάς λένε πως η οργή και ο
ενθουσιασμός δεν είναι ποτέ καλοί σύμβουλοι και αυτή η περίπτωση δεν έδειχνε
πως θα αποτελούσε κάποια εξαίρεση.
Όσοι
διατηρούσαν ακόμη το προνόμιο της λογικής εκείνη την περίοδο, ήξεραν πως αυτά
που έλεγε ο Τσίπρας πως θα κάνει μόλις βγει Πρωθυπουργός, δηλαδή να "καταργήσει
τα Μνημόνια με ένα νόμο και ένα άρθρο", ή να καταργήσει άμεσα τον Ένφια, ή
να στείλει την κ. Μέρκελ και τους υπόλοιπους "εκπροσώπους της συντηρητικής
νομενκλατούρας της Ευρώπης" στο σπίτι τους, ισοδυναμούσαν με το να
προσπαθείς να προσγειώσεις ένα αεροπλάνο με την μύτη. Το πιθανότερο είναι να
συντριβείς.
Από την άλλη μεριά η "συντηρητική
νομενκλατούρα της Ευρώπης" περίμενε και αυτή με προσμονή τον
"επερχόμενο Μεσία", ή "τον Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου",
όπως τον αποκαλούσαν πολλοί τότε. Ήξεραν πολύ καλά πως ο αφελής νεαρός που θα
αναλάμβανε την εξουσία θα ήταν πολύ εύκολη λεία. Και πραγματικά είχαν δίκιο.
Μέσα σε εκείνους ανεκδιήγητους 6 πρώτους μήνες ο
Αλέξης Τσίπρας και η παρέα του δεν συνετρίβησαν απλώς πάνω στην πραγματικότητα,
αλλά παρέδωσαν και όλα τα κλειδιά τους Κράτους στους δανειστές.
Αν οι προηγούμενες κυβερνήσεις χρειάστηκαν
περίπου 40 χρόνια για να δημιουργήσουν ένα χρέος γύρω στα 250 δις, ο Τσίπρας
και η παρέα του χρειάστηκαν μόλις 6 μήνες για να δημιουργήσουν ένα πρόσθετο
χρέος 100 δις και να υποθηκεύσουν το σύνολο της περιουσίας του ελληνικού
Κράτους για τα επόμενα 99 χρόνια, κάτι που καμιά άλλη κυβέρνηση δεν θα υπέγραφε
εύκολα.
Το δημοψήφισμα και η αντιστροφή του
αποτελέσματος την επόμενη μέρα, όπως και το 3ο Μνημόνιο που υπεγράφη στην συνέχεια,
ξύπνησαν από τον λήθαργο και εκείνους που πίστευαν ότι ένα κράτος με την
οικονομία που έχει η Ελλάδα, μπορεί να αρνηθεί ένας χρέος 250 δις επειδή έτσι
θέλει. Και προσγειώθηκαν στην πραγματικότητα. Αυτά ίσως να συμβαίνουν σε ένα
παράλληλο Σύμπαν, αλλά όχι σε αυτό.
Τα τέσσερα
και μισό χρόνια που κυβέρνησε ο Τσίπρας ήταν μια συνεχής δοκιμασία για την
λογική.
Και δεν είχε σημασία ποια ιδεολογική τοποθέτηση έχεις για να αισθάνεσαι πως η
λογική σου προσβάλλεται με αυτά που άκουγες και έβλεπες. Που ολοκληρώθηκαν με
το απόφθεγμα της κυρά Τασίας που σχολιάζοντας την ήττα του Σύριζα στις
Ευρωεκλογές με 9,5 μοναδες διαφορά είπε: " Ε δεν μπορείς να το πεις νίκη,
αλλά δεν μπορείς να το πεις και ήττα". "I rest my case",
όπως θα έλεγε και ένας αγγλομαθής φίλος.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν ποτέ έτοιμος να
κυβερνήσει. Ήταν και ο ίδιος και το κόμμα του προΐόν αυτή της πολύ
συγκεκριμένης συγκυρίας της ελληνικής χρεοκοπίας που έφερε μερική κατάρρευση
της Νέας Δημοκρατίας και σχεδόν εξαφάνιση του Πασόκ.
Η μετεωρική άνοδος του από τις μαθητικές
καταλήψεις στην ηγεσία του Σύριζα αρχικά και στην συνέχεια στην Πρωθυπουργία,
έγινε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και με τις δεδομένες ελλείψεις στον
χαρακτήρα αλλά και στο μυαλό, δεν θα μπορούσαν και να τον διδάξουν πολλά. Το αντίθετο
μάλιστα. Τον οδήγησαν σε μια βεβαιότητα, πως ότι και να κάνει θα του έβγαινε.
Και αυτό ενισχύθηκε καταστροφικά μετά την εκ νέου εκλογή του τον Σεπτέμβριο του
2015, οπότε και κατά το κοινώς λεγόμενο "την ψώνισε". Και με τις
δεδομένες ελλείψεις του παρασύρθηκε ολοκληρωτικά στα ταξίδια με το τζετ της
κυβέρνησης, στα τραπέζια με τους κυβερνήτες του κόσμου και στις εγχώριες
θαλαμηγούς, όποτε αισθανόταν κουρασμένος.
Είναι πολύ διδακτικό όμως το ότι ένας νέος
άνθρωπος έφτασε εκεί που έφτασε και μάλιστα να θεωρείται από πολλούς ως
"μεγάλος παίκτης" και "άχαστος" και όλα τα άλλα
εγκωμιαστικά επίθετα που του προσέδοσαν άνθρωποι με λιγότερο μυαλό κι από τον
ίδιο.
Είναι επίσης διαδακτικό να κατανοήσουμε ότι ο
Τσίπρας έφτασε στην εξουσία κυρίως χάρη σ` ένα "ευχάριστο" νεανικό
παρουσιαστικό, που όμως συνοδευόταν από ένα απαρχαιομένο πολιτικό λόγο. Έναν
πολιτικό λόγο αυτόν της Αριστεράς, όπως αποκρυσταλλώθηκε στην διάρκεια του
Εμφυλίου και από τότε παρέμεινε περίπου αναλλοίωτος.
Το να προσπαθείς να εξηγήσεις την σημερινή
οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα με κάτι που είχε μια σχετική ισχύ 70
χρόνια πριν και που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ στην συνέχεια, είναι και κάτι που
εξηγεί σε σημαντικό βαθμό τα όσα έχουν συμβεί αυτά τα τελευταία 70 χρόνια.
Γιατί πραγματικά η "Αριστεροσύνη", το
να δηλώνει κανείς Αριστερός, ήταν μια μεγάλή "επένδυση". Στο όνομα
της Αριστεράς δεν στήθηκαν απλώς χιλιάδες καριέρες, αλλά αποκτήθηκαν και
τεράστιες περιουσίες.
Ο σανός δεν είναι μια μόδα μόνο της εποχής μας.
Είναι μια διαχρονική αξία.
Μια άλλη εντυπωσιακή ικανότητα του Τσίπρα ήταν η
ικανότητα του να μιμείται την φωνή του Ανδρέα Παπανδρέου. Το τελευταίο διάστημα
ιδίως μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών που οδήγησε και στις εκλογές,
προσπαθεί να μιμηθεί κάτι άλλο με έναν άλλον ιδιόρρυθμο τρόπο να
"τραβάει" κάποιες λέξεις, αλλά το καινούργιο μοντέλο δεν σημειώνει
ιδιαίτερη επιτυχία.
Και κάπου εδώ τελείωνουν τα όσα θα μπορούσαν να
μας εντυπωσιάσουν θετικά με τον Τσίπρα και αρχίζουν τα πολλά αρνητικά.
Το βασικό
χαρακτηριστικό του Αλέξη Τσίπρα, αυτό για το οποίο θα τον θυμόμαστε πάντα,
είναι αυτή η καταλυτική αγάπη του για το ψέμα.
Η πολιτική είναι συχνά συμβατή με το ψέμα, αλλά
το ταλέντο του Αλέξη Τσίπρα στο να λέει ψέματα, δεν έχει προηγούμενο. Και μαζί
με αυτό η συστηματική διαστρέβλωση της αλήθειας, τα fake news και η πολιτική
των τρολς, χαρακτηριστικά που εμπότισαν ολόκληρο το σύστημα Σύριζα.
Σαν ένας Γκέμπελς από τα Lidl, το σύστημα
Σύριζα, επιχειρούσε σε συνεχή βάση να μας πείσει πως η μέρα είναι νύχτα. Και
μαζί μ` αυτά ένας χαμηλής ποιότητας πολιτικός λόγος και εξαιρετικά χαμηλής
ποιότητας πολιτική πρακτική, που συχνά ξεπερνούσε τα όρια του χυδαίου, όπως
εκφράστηκε κυρίως με τις παραληρηματικές αναρτήσεις του Παύλου Πολάκη, αλλά όχι
μόνον.
Αυτός ο άγαρμπος γκεμπελισμός του Σύριζα δεν
απώθησε μόνο εκείνους που έχουν κάποια διαφορετική ιδεολογία, αλλά και ένα
μεγάλο πλήθος αριστερών παλιάς κοπής, που δεν ήθελαν και δεν θέλουν να έχουν
σχέση, με την χαμηλού επιπέδου αριστερά του Αλέξη Τσίπρα.
Δίπλα σ` αυτά μια παιδαριώδης αδυναμία
σχεδιασμού οποιασδήποτε πολιτικής τακτικής. Ο τρόπος που ο Σύριζα χειρίστηκε το
θέμα των τηλεοπτικών αδειών, ο άθλιος τρόπος που μεθόδευσε την σκευωρία της
Novartis, ο τρόπος που χειρίστηκε την συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και ο τρόπος
που χειρίστηκε την τραγωδία στο Μάτι, αποκαλύπτουν ένα τεράστιο έλλειμμα
στοιχειώδους λογικής και σχεδιασμού, που έχουν ανοίξει έναν τεράστιο λάκκο, που
περιμένει τον Σύριζα στο κοντινό μέλλον.
Η τραγωδία στο Μάτι δυστυχώς για τον Σύριζα
αποκάλυψε ένα αποκρουστικό πρόσωπο, χωρίς καμιά ενσυναίσθηση για τους νεκρούς
της τραγωδίας.
Σε επίπεδο πολιτικής αντιπαράθεσης ο Αλέξης
Τσίπρας έχει κολλήσει στην κουραστική και καθόλου αποδοτική πια απόπειρα δαιμονοποίησης
των αντιπάλων του, δείχνοντας ότι ο μόνος πολιτικός λόγος που έχει ήταν και
παραμένει η ανακάλυψη κάποιου μπαμπούλα. Χωρίς μπαμπούλα δεν υπάρχει απλώς
πολιτικός λόγος για την αριστερά του Τσίπρα.
Στην
πολιτική πρακτική ακολούθησε την πρακτική όλων των αριστερών κομμάτων σε θέση
εξουσίας, που είναι η ισοπέδωση της κοινωνίας στο κατώτερο δυνατό επίπεδο,
αξιοποιώντας ένα δόγμα που λέει ότι αν θέλεις να εξουσιάσεις κάποιον
φτωχοποίησε τον.
Εξ άλλου η συνειδητή απόπειρα όπως αποκάλυψαν
στελέχη του στην Βουλή, να ισοπεδώσουν οικονομικά την μεσαία τάξη, ήταν και ένα
από τα μοιραία λάθη του, αλλά όχι το μόνο.
Η αντιπαράθεση υποσχέσεων και πραγματικότητας
είναι καταλυτική. Είναι χαρακτηριστικό ίσως όλης αυτής της μπερδεμένης
ιστορίας, ότι μια από τις λίγες σωστές αποφάσεις του ήταν η ανατροπή του
αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, κάτι από άλλη άποψη όμως ήταν μια γελοία
πολιτική κίνηση, καθώς το βράδυ εκείνο του δημοψηφίσματος σε κάποια έκλαμψη
αντιλήφθηκε τι πήγαινε να κάνει και τις ευθύνες που θα προέκυπταν από αυτό.
Ωστόσο έκανε και μερικά καλά ο Σύριζα. Το ένα
σημαντικό καλό ήταν η σύσφιξη των σχέσεων με την Δύση και ειδικά με τον
προαιώνιο "δράκο" της αριστεράς, τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια συμμαχία
που θα αποδειχτεί ιδιαίτερα πολύτιμη σ` αυτήν την περίοδο της έντασης των
σχέσεων με την Τουρκία.
Το μεγάλο
κατόρθωμα όμως του Αλέξη Τσίπρα ήταν η κατάρριψη όλων των μύθων της αριστεράς,
όπως και εκείνο το περίφημο και ανύπαρκτο "ηθικό πλεονέκτημα".
Όπως όλα δείχνουν το πολιτικό σκηνικό που θα
προκύψει μετά της εκλογές της 7ης Ιουλίου θα είναι ριζικά διαφοροποιημένο. Το
ποια θα είναι η θέση του ίδιου του Τσίπρα και του Σύριζα μέσα σ` αυτό το
σκηνικό παραμένει άγνωστο και θα κριθεί από την ισορροπία δυνάμεων στην
καινούργια Βουλή.
Πριν από πέντε χρόνια όλα έδειχναν ότι ο Τσίπρας
θα αποτελούσε μια "επένδυση" με βάθος χρόνου. Τώρα δεν μπορεί κανείς
να γνωρίζει αν ο σημερινός Πρωθυπουργός που βαδίζει προς το μέλλον μόνο με το
ευχάριστο παρουσιαστικό του- που όμως έχει χάσει την δύναμη του μετά τις
ευρωεκλογές- και το συγκυριακά φτιαγμένο κόμμα του, που το τελευταίο διάστημα
άρχισε να θυμίζει πατσγουωρκ με μπαλώματα της τελευταίας στιγμής, θα μπορέσουν
να αντέξουν τον κλυδωνισμό μιας πιθανόν μεγάλης ήττας.
Ο ίδιος ο Τσίπρας βαδίζει προς τις εκλογές,
έχοντας γίνει ο ίδιος το άκρον άωτον αυτών που κάποτε κατηγορούσε.
Κάποια στιγμή, είτε με τον Αλέξη Τσίπρα, είτε με
κάποιον άλλον, η ελληνική αριστερά θα πρέπει να ανακαλύψει ένα καινούργιο
αφήγημα, αν δεν θέλει να εξαφανιστεί και η ίδια μαζί με τους
"δράκους" που της έκαναν παρέα τα τελευταία 70 χρόνια.
Αλέξανδρος Δράκος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου