Θα σε ξαναβρίσκω πάντα στους μπαχτσέδες…

(ή αλλιώς: Όσο υπάρχουν Έλληνες)

Η 3^η Σεπτεμβρίου, επέτειος ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ, μόλις πέρασε με ελάχιστη δόξα (μέρες που ζούμε) αλλά με τεράστιο όγκο αναμνήσεων, συζήτησης ιδίως για τη λεγόμενη εποχή της μεταπολίτευσης που σίγουρα τελείωσε - απλώς ακόμα δεν ξέρουμε τί (θα) την ακολουθεί.

Ωστόσο δεν πρόκειται για τη «βασική» επέτειο της συγκεκριμένης μέρας, που κανονικά υπενθυμίζει τη λεγόμενη «επανάσταση» των Μακρυγιάννη και σία που τελικά οδήγησε στην καθιέρωση του πρώτου Συντάγματος στην Ελλάδα το 1843. Το ξέρουν αυτό αρκετοί, αλλά όχι οι περισσότεροι. Το ότι (και) αυτό το οικειοποιήθηκε το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου είναι άλλο ένα δείγμα της πολιτικής ιδιοφυϊας του ανδρός…

Το ότι όμως ο μακρυγιαννισμός (σικ), που στην ουσία είναι μια πιο εξευρωπαϊσμένη εκδοχή του κοτζαμπασισμού (σικ πάλι) θεωρείται αυτομάτως κάτι «καλό», «φιλολαϊκό» και άξιο μίμησης δεν το ανακάλυψε ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε ο ιδρυτής του.

Απλώς το αγκάλιασε (μεταξύ άλλων), επένδυσε πάνω του και ως καλός επενδυτής καρπώθηκε τα κέρδη που αυγάτισαν.

Κατά κάποιο τρόπο, ο Ανδρέας Παπανδρέου έμοιαζε με έναν ταλαντούχο σέρφερ σε μια θάλασσα με κύματα.

Κάποια στιγμή αποφασίζει να καβαλήσει ένα μεγάλο και εντυπωσιακό, και το κάνει με τέτοια επιδεξιότητα που οι παρατηρητές προσέχουν πλέον μόνο αυτόν και όχι το κύμα… Ούτε τα άλλα κύματα.

Στο τέλος μοιάζει η θάλασσα και τα κύματά της να έχουν δημιουργηθεί μόνο και μόνο για να μπορέσει ο συγκεκριμένος σέρφερ να μας θαμπώσει.

Όταν θαμπώνεσαι σου είναι πλέον αδιάφορο αν αυτό έχει ουσία.

Ή αν δίπλα σου συμβαίνουν άλλα σημαντικά πράγματα που δεν τα προσέχεις πλέον.

Ο φίλος μου ο Strange Attractor (που τα λυσσασμένα σκυλιά της Ραχήλ τον έκαναν Μάριο Αντύπα), λέει ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν μια αναγκαιότητα, μια νομοτέλεια της ελληνικής κοινωνίας. Κάτι που θα συνέβαινε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Ακόμα περισσότερο: Έπρεπε να συμβεί, αλλιώς θα έμεναν απωθημένα – και τα απωθημένα δεν είναι ποτέ κάτι καλό.

Εγώ λέω κάτι παραπάνω: Το ΠΑΣΟΚ ήταν ήδη εδώ, ήταν εδώ ταυτόχρονα (τουλάχιστον) με τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους και προσωπικά, νομίζω ότι θα συνεχίσει να είναι μαζί μας όσο υπάρχει αυτή η κοινωνία.

Όσο τουλάχιστον οι βασικές αρχές λειτουργίας και νοοτροπίας είναι αυτές που είναι.

Απλώς, το ΠΑΣΟΚ τις εξέφρασε με ένα εξαιρετικά συμπυκνωμένο και θα τολμούσα να πω, σχεδόν αριστουργηματικό τρόπο – ακόμα και το κιτς μπορεί να είναι αριστούργημα, ειδικά όταν παράγει αποτελέσματα σε πεδία πάρα πολύ σοβαρά και φαινομενικά ασύμβατα με το κιτς.

Και όχι μόνο αυτό: Πεθαίνοντας, είδε τις ίδιες αξίες και νοοτροπίες να γελοιοποιούνται και να λοιδορούνται από τους πάντες, ιδίως από αυτούς που κατ’ εξοχήν ευνοήθηκαν από αυτές και την πολιτική έκφρασή τους.

Σημεία των καιρών; Φύση των ανθρώπων;

Μια ιδιότυπη απονομή δικαιοσύνης εκ μέρους της κοινής γνώμης;

Μάλλον λίγο απ’ όλα – μεταξύ άλλων.

Τυχαίνει να είμαι ένας από τους λίγους Έλληνες που ξεκίνησα να ψηφίζω στις αρχές της δεκαετίας του ’90 (και νωρίτερα) που δεν ψήφισα ΠΑΣΟΚ ούτε μία φορά, ούτε στις ευρωεκλογές.

Ούτε καν υποψήφιο του ΠΑΣΟΚ σε δημοτικές-νομαρχιακές/περιφερειακές, εκτός από 1 ή 2 φορές στο β’ γύρο, αλλά νομίζω ότι αυτό δεν πολυμετράει.

Κανονικά θα έπρεπε σήμερα να επιχαίρω γι’ αυτό και να κουνάω το δάχτυλο σε όλο τον κόσμο γύρω μου.

Σε κάποιο βαθμό το κάνω, να το πούμε κι αυτό, αλλά μεταξύ μας έχω άριστη αφορμή και δικαιολογία έτσι δεν είναι;

Ειδικά αν συγκριθώ με τους πάσης φύσεως πρασινοφρουρούς που σήμερα σκίζουν τα ρούχα τους από αγανάΧτηση.

Ωστόσο όταν θυμάμαι τί ψήφισα αλλά και τί εναλλακτικές επιλογές είχα πέραν αυτού που ψήφισα, και του ΠΑΣΟΚ τότε, αμέσως η τάση να καγχάσω με τους ψηφοφόρους του πάλαι ποτέ «κινήματος» μετριάζεται σε βαθμό εξαφάνισης. Μήπως η ΝΔ του ‘80 ή του ’90 που κατά βάση ήταν ένα μετεμφυλιακό απολίθωμα ήταν πιο λογική επιλογή;

Η ΝΔ επί Καραμανλή-του-μικρού στα 00’ς πάλι δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα κόμμα που αντέγραφε σε βαθμό κακουργήματος το «τρισκατάρατο» ΠΑΣΟΚ. Μήπως κάνω λάθος; Δε νομίζω...

Ας πάμε τώρα και στα κόμματα της ορθόδοξης (ή σχεδόν) ελληνικής αριστεράς, αυτά που δεν-κυβέρνησαν-άρα-δεν-φταίνε-για-τα-χάλια-μας.

Το μονολιθικό ΚΚΕ που κάθε τόσο διευρύνει τα όρια της γραφικότητας ήταν μήπως μια πιο ορθολογική επιλογή;

Στην καλύτερη περίπτωση ήταν απλώς μια ψήφος διαμαρτυρίας ή ένας φόρος τιμής στον πατέρα/παππού/κλπ που τον «φάγανε» οι δοσίλογοι και λοιποί «φασίστες» στον εμφύλιο. Ή κάτι τέτοιο.

Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για μια ανεύθυνη ψήφο.

Διότι ψηφίζοντας ένα κόμμα που εν γνώσει σου δεν επρόκειτο ποτέ να κυβερνήσει, στην ουσία άφηνες την επιλογή του ποιος θα μας κυβερνήσει στους άλλους.

Αυτούς που θεωρούσες κακούς και επιζήμιους.

Αν αυτό δεν είναι ορισμός της ανευθυνότητας, ειλικρινά δεν ξέρω τί είναι.

Ας μην πιάσουμε και την «ανανεωτική» εκδοχή της αριστεράς στις διάφορες μορφές της (ΚΚΕ ες. – ΣΥΝ -  ΣΥΡΙΖΑ). Ανεξαρτήτως του ότι τουλάχιστον εκεί είχες να κάνεις (σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον) με ανθρώπους αρκετά σοβαρότερους του μ.ο. η ουσία δεν άλλαζε.

Τους ψηφίζαμε (όσοι το κάναμε) εν γνώσει μας ότι ούτε αυτοί θα κυβερνήσουν. Και ήρθαν έτσι τα πράγματα που με το πέρας της μεταπολίτευσης ένας κλάδος της έχει πλέον σοβαρές πιθανότητες να κυβερνήσει αφού όμως μετατρέπεται σε μεγάλο βαθμό σε ΠΑΣΟΚ (και μάλιστα στην πιο λαϊκίστικη εκδοχή του) ενώ με το ζόρι μπορεί να αποκαλείται πλέον «αριστερά».

Για «ανανεωτική» ούτε λόγος – δεν υπάρχει στερεότυπο της μεταπολιτευτικής Ελλάδας που να μην το υιοθετεί και να μην το προβάλλει με ενοχλητικά δυνατή φωνή μάλιστα.

Αν το καλοσκεφτεί λοιπόν κανείς, αυτό το τρισκατάρατο ΠΑΣΟΚ που φταίει-για-τα-πάντα σύμφωνα με την τρέχουσα μυθολογία της εποχής της κρίσης (και η οποία δεν είναι άδικη) ήταν ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει η Ελλάδα αυτά τα τελευταία 40 χρόνια.

Το ότι ήταν ταυτόχρονα και ό,τι χειρότερο είναι επίσης αλήθεια.

Αλλά δε φταίει το ΠΑΣΟΚ γι’ αυτό. Φταίμε όλοι εμείς.

Και αυτός είναι ο λόγος που όπως το ΠΑΣΟΚ προϋπήρχε της ίδρυσής του, θα συνεχίσει να υπάρχει και στο ορατό μέλλον κι αν ακόμα μείνει απλό κόμμα-σφραγίδα.

Όπως θα συνεχίσει να υπάρχει και ο μακρυγιαννισμός κι ας μην έχει πλέον η Αθήνα μπαχτσέδες στο κέντρο της.

Ούτε καν στη συνοικία του Μακρυγιάννη.

Έχει όμως πανάκριβα ακίνητα με θέα στην Ακρόπολη επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

Κάτι, κατά ιστορική ειρωνεία, επίσης ταιριαστό με τη χθεσινή επέτειο!

Ο Παραβάτης