H Εταιρία δολοφόνων του Κρεμλίνου!

Στο θεατρικό του έργο Murder in the Cathedral, ο T. S. Eliot περιγράφει τη δολοφονία του αρχιεπισκόπου του Canterbury, Thomas Becket, ως μια σιωπηρά διατεταγμένη εκτέλεση.

Ο βασιλιάς Henry II δεν χρειάζονταν να την διατάξει ευθέως. Οι ιππότες του ήξεραν τι θα έπρεπε να κάνουν με κάποιον που υπονομεύει το καθεστώς.

Ο Eliot μπορεί να έγραφε για την Αγγλία του 12^ου αιώνα, αλλά τα έγραφε το 1935, δυο μόλις χρόνια μετά την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία.

Γι αυτό, το έργο του είναι εν μέρει μια προειδοποιητική ιστορία για την ανάδυση του φασισμού στην Ευρώπη.

Και δυστυχώς, παραμένει και σήμερα επίκαιρο...

Το αριστούργημα του Eliot μπορεί να διαβαστεί ως μια προειδοποίηση για την πορεία που ακολουθεί η σημερινή Ρωσία, όπου η πολιτική του Β. Πούτιν ακολουθεί μια όλο και πιο αυξανόμενη μεσαιωνική δολοφονική κατεύθυνση.

Ένας ένας, όλοι οι πολέμιοι του Πούτιν έχουν εξοντωθεί.

Το 2006, η δημοσιογράφος Anna Politkovskaya εκτελέστηκε μέσα σε ένα ασανσέρ, ενώ ο Alexander Litvinenko, πρώην πράκτορας της KGB, που ασκούσε κριτική στον Πούτιν, πέθανε από δηλητηρίαση πολωνίου ενώ βρίσκονταν εξόριστος στη Βρετανία.

Το 2009, ο δικηγόρος Sergei Magnitsky, με έντονη δράση κατά της διαφθοράς, πέθανε στη φυλακή όταν του στερήθηκε η ιατρική φροντίδα.

Την ίδια χρονιά δολοφονήθηκε και ο δικηγόρος Stanislav Markelov, ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου.

Η πρόσφατη δολοφονία του Boris Nemtsov, εξέχοντος πολιτικού της αντιπολίτευσης, και πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργού του Boris Yeltsin, δεν αποτέλεσε έκπληξη. Πρέπει όμως να σοκάρει και να αφυπνίσει όλους εκείνους τους Ρώσους που ανέχονται μια κουλτούρα ανομίας και ατιμωρησίας, κάτι που είχαμε να δούμε στη Ρωσία από την εποχή του Στάλιν.

Πριν σκοτωθεί, ο Nemtsov λέγεται ότι δούλευε πάνω σε μια αναφορά με τίτλο «ο Πούτιν και ο πόλεμος», όπου αποδείκνυε με στοιχεία τη ρωσική εμπλοκή στη διαμάχη της ανατολικής Ουκρανίας. Προγραμμάτιζε μάλιστα μια συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά του πολέμου δυο μέρες αργότερα. Κάποιοι αναρωτιούνται μήπως ο Πούτιν τρόμαξε με αυτά που ανακάλυψε ο μακαρίτης, και γι αυτό διέταξε τη θανάτωσή του.

Αυτό είναι μάλλον απίθανο, τουλάχιστον στον βαθμό που κάποιος θα δέχονταν μια απ’ευθείας εντολή από τον Πούτιν. Για να το θέσουμε απλά, η ενορχήστρωση της δολοφονίας του συγκεκριμένου δεν άξιζε τον κόπο. Εξάλλου, ο μηχανισμός προπαγάνδας του Κρεμλίνου δεν θα είχε καμιά δυσκολία στο να μεταστρέψει την αναφορά του προς όφελος του Πούτιν.

Ακόμη και η εν ψυχρώ δολοφονία του Nemtsov αποκλείεται να βλάψει πολιτικά τον Πούτιν. Η δημοτικότητά του αγγίζει σήμερα το 86%.

Για πολλούς Ρώσους, η αντίθεση του Nemtsov στον πόλεμο της Ουκρανίας τον κατέτασσε στους προδότες, και ο θάνατός του ήταν δικαιολογημένος. Σχεδόν απαραίτητος θα λέγαμε, βάσει της εθνικής ανάγκης…

Ο Πούτιν ανακοίνωσε πως θα επιβλέψει τις έρευνες προσωπικά, αλλά ήδη οι επικεφαλής των ερευνών έχουν υπονοήσει και το αποτέλεσμά τους: Η δολοφονία του Nemtsov ήταν μια προσπάθεια να αποσταθεροποιηθεί η χώρα. Να είσαστε σίγουροι ότι όλο και θα βρεθεί κάποιος ένοχος, και η πράξη του θα αποτελεί μέρος μιας συνωμοσίας της CIA, ή των ουκρανικών αρχών.

Δεν θα είναι η πρώτη φορά άλλωστε που το Κρεμλίνο διαστρέφει την αλήθεια για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς του.

Πριν τη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας, το Κρεμλίνο ισχυρίζονταν ότι οι ΗΠΑ είχαν προσλάβει ελεύθερους σκοπευτές για να πυροβολούν τους δυτικόφιλους διαδηλωτές του Κιέβου, έτσι ώστε να κατηγορηθεί η Μόσχα για το  θάνατό τους.

Όταν ένα Μαλαισιανό επιβατικό αεροσκάφος καταρρίφθηκε πάνω από την Ουκρανία, το πιο πιθανό από ρωσόφιλους αντάρτες, η επίσημη εξήγηση της Μόσχας ήταν ότι το έριξαν οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης με σκοπό να βλάψουν τη φήμη του Πούτιν.

Αυτού του είδους οι κατηγορίες έχουν φουντώσει τον εθνικισμό, το μίσος, και την αντιδυτική υστερία, αποσπώντας τη προσοχή των Ρώσων από τις ευθύνες του Πούτιν για την οικονομική κρίση της χώρας.

Όσο όμως τρομακτική κι αν είναι η Ρωσία του Πούτιν, υπάρχει και προηγούμενο.

Το 1934 και ο Στάλιν είχε διατάξει μια ενδελεχή έρευνα για τη δολοφονία ενός αντιπάλου του, του επικεφαλής του κομμουνιστικού κόμματος στο Λένινγκραντ Sergei Kirov. Η προκάτοχος της KGB, η NKVD, είχε πραγματοποιήσει την δολοφονία κατ εντολή του Στάλιν, αλλά οι «έρευνες» έδωσαν στον δικτάτορα μια μοναδική ευκαιρία να εξοντώσει και άλλους αντιπάλους του.

Οι έρευνες για τον δράστη τελικά οδήγησαν στη Μεγάλη Τρομοκρατία, μια μαζική δίωξη κομματικών στελεχών, στρατιωτικών, και διανοούμενων.

Ο Πούτιν μπορεί να μη διέταξε την εκτέλεση του Nemtsov ή και των υπολοίπων. Όπως όμως ο Στάλιν, έτσι κι αυτός έχει καλλιεργήσει ένα κλίμα φόβου και ανομίας, μέσα στο οποίο οι υποστηρικτές του Κρεμλίνου βλέπουν ως καθήκον τους την εξόντωση των αντιπάλων του ηγέτη τους, προκαταλαμβάνοντας την θέλησή του.

Μια τέτοια ατμόσφαιρα, όπου οι παράνομες πράξεις μετατρέπονται σε ηρωικές, ήταν επίσης χαρακτηριστική της εποχής του Στάλιν.

Κάτι που βλέπουμε σήμερα και επί Πούτιν. Σαν τις μαύρες εποχές της ΕΣΣΔ, τότε που τα στελέχη της NKVD κατείχαν τη δεύτερη πιο ισχυρή θέση στη χώρα.

Σήμερα, ο πρώην πράκτορας της KGB Andrei Lugovoi, που η βρετανική κυβέρνηση θεωρεί ως ύποπτο για την δηλητηρίαση του Litvinenko, είναι εκλεγμένο μέλος της ρωσικής Δούμας.

Τι θα συμβεί στο μέλλον; Μήπως ο Πούτιν, όπως ο Στάλιν, εξαπολύσει τη δική του μεγάλη τρομοκρατία, και δολοφονήσει όλους τους υποτιθέμενους εχθρούς του;

Ή μήπως ο θάνατος του Nemtsov αναγκάσει επιτέλους σε δράση τους συγκαταβατικούς και πειθαρχημένους ως σήμερα Ρώσους;

Τα πρώτα χρόνια του τρέχοντος αιώνα, ήταν εύκολο να αγαπά κανείς τον Πούτιν.

Έκανε τους Ρώσους πλούσιους, κοσμοπολίτες, και αξιοσέβαστους.

Σήμερα, με τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου και τις κυρώσεις της Δύσης να τον πονάνε, τους κάνει ξανά φτωχούς, και σχεδόν διεθνώς μισητούς.

Την 1^η Μαρτίου, τη μέρα δηλαδή που ο Nemtsov είχε προγραμματίσει την συγκέντρωση διαμαρτυρίας του, δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι βγήκαν στους δρόμους με συνθήματα όπως «Ο Nemtsov είναι αγάπη, ο Πούτιν είναι πόλεμος»!

Μήπως η κουλτούρα ατιμωρησίας στη Ρωσία έφτασε στο σημείο βρασμού;

Το καθεστώς του Πούτιν βασίζεται σε υποσχέσεις οικονομικής ευημερίας, χωρίς την οποία ίσως να αρχίσει να αποσυντίθεται, και όχι εξαιτίας μαζικών διαδηλώσεων αλλά επειδή  οι από μέσα δεν θα έχουν πλέον κίνητρο να το κρατάνε πολιτικά ζωντανό.

Σε εκείνη τη φάση, όταν ο Πούτιν θα είναι πολύ ευάλωτος, οι σύμμαχοί του θα πρέπει να δείξουν μεγάλη προσοχή, και να κοιτάνε συνεχώς πίσω τους…

Nina L. Khrushcheva

Project Syndicate

Απόδοση: S.A.